Zacznijmy od przygotowania loszek

Przy masie ciała 30–40 kg należy połączyć je w zależności od technologii stosowanej w gospodarstwie i żywić paszą dla loszek reprodukcyjnych do około 60 kg masy ciała. Następnie do masy ciała 90 kg samice powinny otrzymywać kolejną paszę dla loszek hodowlanych. Bardzo ważne jest, aby w tym okresie loszki nie miały kontaktu z knurem. Gwarantuje to blokadę systemu neurohormonalnego odpowiedzialnego za funkcje rozrodcze. W przypadku loszek pochodzących z zakupu zaraz po przywiezieniu ich do gospodarstwa należy przeprowadzić aklimatyzację trwającą od 6 do 8 tygodni. Ma ona na celu adaptację nowo zakupionych zwierząt do warunków środowiskowych panujących w chlewni oraz kontakt z występującymi w niej patogenami. Jest to również ostatnia faza dojrzewania loszek do rozrodu. W żadnym wypadku nie należy inseminować loszek w pierwszej rui po ich przybyciu do gospodarstwa.

Pojawianie się pierwszych objawów rui w wieku 6–8 miesięcy jest sygnałem do dalszej pracy nad właściwym przygotowaniem loszek do rozrodu i pierwszego krycia. W tym okresie loszki reprodukcyjne powinny już przebywać w specjalnie przeznaczonych dla nich pomieszczeniach z odpowiednią ilością światła. Działania poprzez zmianę środowiska i dotychczasowego systemu karmienia oraz wprowadzenie nowego elementu w postaci kontaktu z knurem to czynniki pobudzające procesy neurohormonalne i decydujące o skuteczności rozrodu.

W pierwszym tygodniu po przemieszczeniu loszki stymulowane są knurem całą dobę, a drugi knur doprowadzany jest do nich dwa razy dziennie na 15 minut. W następnym tygodniu knur doprowadzany jest dwa razy dziennie na 15 minut. Musi to być inny rozpłodnik niż ten, który przebywał z nimi w poprzednim tygodniu. W trzecim tygodniu przed tzw. rują właściwą samice stymulowane są knurem całą dobę oraz dodatkowo dwa razy dziennie po 15 minut innym knurem. Tak przygotowane loszki inseminowane są dwukrotnie w rui.

Przyczyną nieujawniania się zewnętrznych objawów rui u loszek dojrzałych płciowo są często tzw. ciche ruje będące wynikiem małego stężenia hormonów estrogennych, co z kolei związane jest z dojrzewaniem i owulacją niewielkiej liczby pęcherzyków jajnikowych, na przykład z powodu małego stężenia hormonów gonadotropowych lub też niewłaściwej częstotliwości ich wydzielania. Często bowiem nie tyle ilość, ile sposób ich wydzielania ma znaczenie w rozpoczęciu aktywności płciowej samicy. Dlatego może pomóc stymulacja owulacji u loszek, które osiągnęły dojrzałość rozpłodową, a nie wykazują objawów rui.

Dominika Stancelewska