Bezpieczna i skuteczna dezynfekcja

Drobnoustroje mogą znaleźć się w powietrzu i w ściółce nie tylko z kału, ale na przykład w wyniku wypływu mleka z chorych na zapalenie wymienia strzyków. Mogą być także przenoszone między racicami bydła, co pociąga za sobą szereg zagrożeń dla ich stanu zdrowotnego. Obok wydalin chorych zwierząt, źródłem zakażenia powietrza w oborach są również pasze i rozkładająca się ściółka. Największe ryzyko przenoszenia zakażeń występuje w oborach bezuwięziowych. Poszczególne legowiska zajmowane są bowiem przez różne krowy i w przypadku każdej z nich może dochodzić do kontaktu końcówek strzyków wymienia z podłożem, a tym samym, wnikania do kanałów strzykowych chorobotwórczych patogenów. Okazuje się, że z punktu widzenia zakażenia mastitis, najważniejszą grupę krów w oborze stanowią sztuki zasuszone. To w okresie zasuszenia powstaje bowiem największa liczba zakażeń, a szczególnie na nie podatne są zwierzęta utrzymywane na głębokiej ściółce. Pomimo że głęboka ściółka jest doskonałym, bo zbliżonym do naturalnych warunków systemem utrzymania, to trzeba pamiętać, że fermentująca słoma to również idealne miejsce do namnażania się chorobotwórczych drobnoustrojów.

Ograniczenie ilości patogenów możemy uzyskać wykorzystując preparaty do dezynfekcji miejsc odpoczynku i komunikacji, których działanie polega na utrzymywaniu wysokiego pH podłoża, co przeciwdziała ich rozwojowi. Preparaty do dezynfekcji ściółki i wszelkich podłoży w oborach działają bakterio-, wiruso- oraz grzybobójczo, zdecydowanie polepszając dobrostan zwierząt i zmniejszając ich zachorowalność. Dzięki swoim właściwościom dezynfekującym redukują wydzielanie szkodliwych gazów (amoniak, siarkowodór, metan), przez co oczyszczają powietrze w oborze oraz podnoszą wartość nawozową gnojowicy i obornika. Nowoczesne preparaty bardzo dobrze chłoną wilgoć, dzięki czemu osuszają legowiska i ograniczają występowanie chorób skórnych kończyn i biegunek u bydła.

Powszechnym obecnie w oborach wolnostanowiskowych systemem utrzymania są posadzki szczelinowe na korytarzach gnojowych i legowiska wyłożone matami lub materacami. Jeżeli przy regularnej dezynfekcji legowisk nadal występują w stadzie problemy z mastitis wywołanym przez bakterie środowiskowe, to dobrym i jak najbardziej zalecanym rozwiązaniem może być zastosowanie na maty dodatkowej ściółki, która będzie je osuszała. Mogą być to trociny. Jest to o tyle ważne, że bakterie środowiskowe są w kale, a ich stała obecność na matach sprzyja przedostawaniu się drobnoustrojów do gruczołu mlekowego podczas odpoczynku. Warto również rozważyć zwiększenie częstotliwości dezynfekcji legowisk, nawet do 3 razy w tygodniu.

Rynek oferuje dziś szeroką paletę preparatów do dezynfekcji. Wśród nich są również preparaty do suchej dezynfekcji, które są nie tylko skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne i mogą być stosowane w obecności zwierząt. Większość z nich zawiera związki wysoko zasadowe, które powodują podwyższenie wartości pH nawet do około 12, co oznacza, że przy takiej wartości pH większość chorobotwórczych bakterii ginie. Jednym z celów stosowania suchej dezynfekcji jest również niedopuszczenie do przekształcenia mocznika produkowanego przez zwierzęta w amoniak, co pomaga w utrzymaniu prawidłowego mikroklimatu w budynkach inwentarskich.

Sucha dezynfekcja poprawia zdrowotność wymienia oraz jakość mleka, zmniejszając ilość komórek somatycznych. Poprawia także twardość rogu i zmniejsza występowanie chorób racic m.in. zanokcicę, a także obniża zachorowalność cieląt na choroby płucno- jelitowe. Pamiętajmy zatem, że dzięki stosowaniu preparatów do suchej dezynfekcji możliwe jest nie tylko niszczenie patogennych drobnoustrojów, ale również osuszanie powierzchni i poprawa mikroklimatu w naszych oborach. To z kolei sprzyja m.in. zmniejszeniu ilości chorób w stadzie i ograniczeniu stosowania antybiotyków. Preparaty do suchej dezynfekcji występują najczęściej w formie proszku, jednak nie kurzą się i nie drażnią skóry. Stosuje się je 1–2 razy w tygodniu poprzez równomierne posypywanie powierzchni legowisk, korytarzy spacerowych czy ściółki, które oczywiście należy wcześniej oczyścić.

Beata Dąbrowska