Żurawina wielkoowocowa zwana również borówką wielko żurawinową znana jest od wieków, a jej naturalnym środowiskiem są wschodnie obszary Ameryki Północnej. To wieloletnia krzewinka o zimozielonych, skórzastych, epileptycznych liściach, które pod koniec listopada przebarwiają się na ciemnoczerwono, a to oznacza, że roślina przechodzi w stan zimowego spoczynku. Roślina ta ma wzniesiony pokrój, osiąga do 30 cm wysokości, o pędach osiągających nawet 1 m długości a u starszych egzemplarzy dorastają do 2 m długości i konieczne jest wówczas ich skracanie. Pędy tworzą sztywną darń. Żurawina swą nazwę zawdzięcza specyficznemu ułożeniu kwiatów na długich szypułkach, które przypominają głowę żurawia. Skoro o kwiatach mowa, to roślina zawiązuje je od maja do sierpnia, ale rozwijają się dopiero w następnym roku od czerwca do końca lipca. Są drobne, jasnoróżowe, miododajne, samopylne. Jesienią tworzą się zależnie od odmiany, kuliste lub owalne owoce o średnicy ok. 2 cm. Początkowo jasnozielone, z czasem czerwieniejące, o gładkiej, błyszczącej skórce, które dojrzewają pod koniec września albo w październiku, również zależnie od odmiany. Zbieramy je do przymrozków. Niestety, krzewinka zaczyna owocować dopiero w 3. roku po posadzeniu a pełnię owocowania osiąga w 5. roku od posadzenia.
r e k l a m a
Naturalnym środowiskiem żurawiny są gleby kwaśne, wilgotne, często torfowe, bagienne, ale nieźle sobie radzi również na glebach ubogich w składniki pokarmowe, piaszczystych. Najważniejsze, by zapewnić jej optymalne warunki rozwoju, czyli pH podłoża na poziomie 3,5–4,0 a ze względu na wysokie zapotrzebowanie na wilgoć, zalecane jest nawadnianie plantacji. Z uwagi na płytki i słabo rozbudowany system korzeniowy nie możemy dopuścić do nawet krótkotrwałego przesuszenia, natomiast doskonale znosi okresowe zalanie. Lubi być zalewana wodą zimą i wiosną, nawet całkowicie, co ją chroni przed mrozem. Nawozi się ją podobnie jak borówkę wysoką, stosując nawozy wieloskładnikowe od maja do lipca. Ponieważ to roślina przystosowana do ubogich bagiennych gleb, należy uważać, by jej nie zniszczyć przenawożeniem a nawozy muszą mieć kwaśny odczyn. Ważne jest również zapewnienie roślinom miejsca nasłonecznionego i osłoniętego od wiatrów, co ma ogromny wpływ na ich owocowanie. W miejscu źle nasłonecznionym owoce się gorzej wybarwiają. Przygotowując stanowisko pod uprawę należy glebę wzbogacić kwaśnym kompostem, torfem wysokim, przekompostowanymi trocinami i korą drzew iglastych, a także dodaniem siarki. Po posadzeniu roślin należy je ściółkować podobnie jak borówkę amerykańską korą i trocinami albo zrębkami. Ściółka ochroni przed utratą wilgoci i zahamuje rozwój chwastów, z którymi walka mechaniczna jest utrudniona z uwagi na płytki system korzeniowy.
Rozmnażanie i polecane odmiany
Żurawinę rozmnaża się z sadzonek pędowych, pobieranych wczesną wiosną z pędów wegetatywnych. Tniemy je na odcinki 12-centymetrowe i umieszczamy w skrzynkach wypełnionych kwaśnym torfem. Po upływie kilku tygodni ukorzenione sadzonki przesadzamy na miejsce stałe zachowując odstęp 30–50x30–50 cm. Krzewinki żurawiny można sadzić zarówno jesienią, jak i wiosną i w pierwsze rośliny musimy się zaopatrzyć u sprawdzonego plantatora. W kolejnych latach plantację powiększymy już z własnych upraw.
r e k l a m a
Małgorzata Wyrzykowska
