Gdy poród nie może się dobrze zakończyć

Już po 6 godzinach po odbytym porodzie, zalegające błony płodowe zaczynają ulegać procesom gnilnym na skutek gwałtownego wzrostu liczby różnych drobnoustrojów, co powoduje rozwój infekcji w jamie macicy. Powstaje wówczas ostry stan zapalany macicy, któremu towarzyszą ropne wypływy z dróg rodnych. U większości krów najbardziej widocznym objawem tej choroby jest część łożyska wystająca ze szpary sromowej. Zdarzają się jednak przypadki, w których nie widać błon płodowych, gdyż znajdują się one w całości w macicy, a o zatrzymaniu sugerować może jedynie pojawiająca się gorączka i pogorszenie ogólnego stanu zdrowia krowy. Za normalną temperaturę ciała po porodzie uznaje się 39,5°C, a zatem, każdy wzrost temperatury powyżej tej wartości wskazuje na stan chorobowy, o którym należy bezzwłocznie poinformować lekarza weterynarii. Podwyższona ciepłota ciała sprawia, że krowy stają się apatyczne i tracą apetyt.

Przyczyn nie wydalenia łożyska po porodzie jest wiele i zwykle są one ze sobą powiązane. Zalicza się do nich m.in. niedojrzałość łożyska i błon płodowych, problemy porodowe (skręt macicy i ciężki poród), nieprawidłowy poziom hormonów estrogenowych w okresie okołoporodowym, niedobór witamin A i E, wapnia oraz innych makro- i mikroelementów, które obniżają odporność zwierzęcia.


Warto wiedzieć, że wraz z zatrzymaniem łożyska pojawiają się inne choroby takie jak: zaleganie poporodowe, zapalenie błony śluzowej macicy oraz późniejsze zaburzenia płodności. Nierzadko zdarza się, że zanieczyszczone błony płodowe prowadzą do powstawania zapalenia gruczołu mlekowego. Dzieje się tak w sytuacji, gdy zanieczyszczone części łożyska lub też brunatne wypływy z dróg rodnych mają kontakt z wymieniem.

Najpowszechniejszą metodą leczenia zatrzymania łożyska jest ręczne jego odklejanie i podawanie antybiotyków do macicy. Obecnie wielu specjalistów i lekarzy weterynarii nie zaleca tego sposobu postępowania, gdyż często interwencja lekarska trwa zbyt długo, a to prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej macicy, która wymaga wtedy długiego okresu do całkowitej regeneracji. Zalecają zaś pozostawienie łożyska w drogach rodnych, z usunięciem jedynie wystających fragmentów błon płodowych oraz podawaniu leków obkurczających macicę, co ma pobudzić odejście łożyska, które samoczynnie zostaje wydalone, podczas regeneracji macicy po porodzie. Kolejną metodą jest domaciczne stosowanie antybiotyków.


Zapobieganie zatrzymaniu łożyska u krów jest trudne z uwagi na wiele czynników, które mogą̨ działać na długo przed porodem i ujawniać się dopiero podczas porodu. Niemniej jednak trzeba zwrócić szczególną uwagę na zapobieganie otłuszczeniu krów w końcu laktacji i okresie zasuszenia. Zaleca się również w okresie 2–3 tygodni przed porodem dodanie około 700 mg witaminy E oraz 50 mg selenu.

Warto także wiedzieć, że na występowanie tego schorzenia duży wpływ mają warunki porodu. Brak spokoju, zbyt duże zagęszczenie, stres oraz brak higieny okresu wycieleniowego, to czynniki, które się wymienia wśród różnorodnych przyczyn zatrzymania łożyska.

Beata Dąbrowska