Ograniczona możliwość samodzielnej egzystencji

? Nasz 8-letni syn ma poważne problemy ze wzrokiem. W klinice, w której był leczony, poinformowano nas, że warto złożyć wniosek do powiatowej komisji do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności. Chodzi o to, by uzyskać orzeczenie o tym, że syn potrzebuje stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby. Komisja nie wydała jednak takiego orzeczenia. Odwołaliśmy się do wojewódzkiej komisji, która podtrzymała tę decyzję. Teraz został nam tylko sąd administracyjny. Czy mamy szansę na wygraną?

! Zgodnie z art. 4a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, osoby, które nie ukończyły 16. roku życia, zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy. Chodzi o wady wrodzone, długotrwałą chorobę lub uszkodzenia organizmu powodujące konieczność zapewnienia całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.

Kryteria oceny tej niepełnosprawności życia określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 1 lutego 2002 r. Paragraf 1 tego rozporządzenia przewiduje, że oceny niepełnosprawności u osoby w wieku do 16. roku życia dokonuje się na podstawie następujących kryteriów:
● przewidywanego okresu trwania upośledzenia stanu zdrowia z powodu stanów chorobowych wymienionych w rozporządzeniu przekraczającego 12 miesięcy,
● niezdolności do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, takich jak: samoobsługa, samodzielne poruszanie się, komunikowanie z otoczeniem, powodującej konieczność zapewnienia stałej opieki lub pomocy, w sposób przewyższający zakres opieki nad zdrowym dzieckiem w danym wieku, albo
● znacznego zaburzenia funkcjonowania organizmu, wymagającego systematycznych i częstych zabiegów leczniczych oraz rehabilitacyjnych w domu i poza nim.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia, do stanów chorobowych, które uzasadniają konieczność stałej opieki lub pomocy dziecku, należą m.in. wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku. Chodzi o wady powodujące znaczne ograniczenie sprawności prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi, lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni.

W wyroku z 16 maja 2017 r. (sygnatura akt: I UK 198/16) Sąd Najwyższy wskazał, że stan niepełnosprawności dziecka do lat 16, które wymaga konieczności zapewnienia mu opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku, nie zawsze oznacza stan całkowitej lub zupełnej niemożności zaspokajania wszelkich potrzeb egzystencjalnych we własnym zakresie. Zależy zaś od ustalenia konieczności takiej opieki lub pomocy innej osoby, lub konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Wyrok ten dotyczył także mającego poważne problemy ze wzrokiem, ale dość dobrze funkcjonującego. Warto powołać się na ten wyrok w odwołaniu do sądu.

Alicja Moroz