Po przywiezieniu należy kaczęta napoić i pozostawić w spokoju, a po 2–3 godzinach odpoczynku – nakarmić. Przez pierwsze 3 tygodnie wymagają szczególnie troskliwej opieki. Kaczęta, w porównaniu z innymi gatunkami drobiu, są bardziej odporne, ale wymagają ciepła, niskiej wilgotności, wysokiej jakości karmy, źle znoszą zbytnie zagęszczenie, przegrzanie i przeciągi. W przypadku kaczek typu pekin temperatura bezpośrednio pod dodatkowym źródłem ciepła, które powinno wisieć na wysokości 40 cm, powinna wynosić 29°C w 1. tygodniu życia i 24°C w 4., a u kaczek piżmowych – odpowiednio 37°C i 29°C. Różnica temperatury między pomieszczeniem a dodatkowym zródłem ciepła, jeśli kaczęta odchowywane są bez matki, może wahać się od 6 do 10°C.
W przypadku odchowu kacząt zakupionych w wylęgarni, wokół sztucznych kwok można ustawić parawany z siatki o wysokości 40 cm i średnicy 2 m, które usuwa się w 10. dniu życia piskląt. Parawany mają za zadanie skupiać pisklęta tuż przy sztucznej kwoce. Nie można budować ich z kartonów lub innych pełnych materiałów, gdyż zaburzy to cyrkulację powietrza.
Miejsce, w którym przebywają kaczęta, ścieli się ściółką ze słomy żytniej lub pszennej. Nie należy stosować ściółki z wiórów drzewnych, gdyż ptaki mogą ją zjadać. Ściółka musi być sucha, czysta i bez pleśni.
Pomieszczenia i wybiegi
Kaczki, w porównaniu z innymi
gatunkami drobiu, mają większe
zapotrzebowanie na świeże powietrze.
Jeśli mamy kilkadziesiąt
kaczek w sporym pomieszczeniu,
łatwo zapewnić odpowiednią wentylację,
ale jeśli kaczek jest dużo,
musimy postarać się o właściwą
wymianę powietrza. Optymalny
ruch powietrza zimą to maksymalnie
0,2 m/s, a latem do 2 m/s.
Wymiana powietrza latem musi
wynosić do 6 m³/h/1 kg masy ciała,
a zimą do 1,5 m³/h/1 kg masy
ciała.
W 1. tygodniu życia kacząt wskazane jest oświetlenie przez całą dobę, aby ptaki oswoiły się z pomieszczeniem, lepiej pobierały paszę i wodę, były spokojniejsze. Nie należy przedłużać tego okresu, gdyż może to spowodować, że wcześniej uzyskają dojrzałość płciową. W następnych tygodniach zapewnia się do 10–12 godzin światła. Potem korzystają już z naturalnego światła.
Przy budynku wychowalni w przypadku odchowu kaczek z wylęgarni powinny znajdować się nieduże wybiegi aklimatyzacyjne, na które kaczki będą wypuszczane tylko podczas ładnej pogody. Mają one na celu przygotowanie kacząt do przeniesienia ich do pomieszczeń letnich. Jeżeli kaczki zakupimy w kwietniu, po ukończeniu przez nie 4. tygodnia życia możemy utrzymywać je w nieogrzewanym pomieszczeniu letnim z możliwością korzystania z wybiegu. Obsada kaczek na wybiegu nie powinna być większa niż 2–3 sztuki/m².
W przypadku ciepłej, suchej i bezwietrznej pogody kaczęta można wypuszczać na zewnątrz. Na wybiegu muszą znaleźć się miejsca ocienione. Może być też usytuowany zbiornik wodny. Możliwość korzystania z kąpieli sprzyja szybszemu opierzaniu się kaczek i wpływa pozytywnie na jakość pierza, ale nadmierna strata energii powoduje zmniejszenie przyrostów masy ciała. Na wodę kaczęta wypuszcza się najwcześniej w wieku 6 tygodni, gdy mają już wykształcony gruczoł kuprowy, dzięki któremu ich pióra są natłuszczone i stają się wodoodporne. Odchów kaczek można z powodzeniem prowadzić tylko na ściółce bez dostępu do zbiornika wodnego.
Urozmaicona karma
Pierwszą karmą kacząt jest bułka
zwilżona mlekiem, a także gotowane
jajko, które w późniejszym
okresie mieszamy ze śrutą pszenną
lub suchą bułką tartą i świeżo
zerwanymi siekanymi zielonkami.
Po 5–6 dniach wprowadzamy
stopniowo twaróg, płatki owsiane,
śrutę pszenną, ziemniaki. W początkowych
kilku dniach życia paszę
można podawać na różnego rodzaju
tackach o niskim brzegu.
Pasze dla kacząt mogą też pochodzić z zakupu. Mieszanka do 3. tygodnia życia powinna zawierać w 1 kg suchej masy 20% białka ogólnego i 2900 kcal energii metabolicznej, a w wieku od 4 do 8 tygodni – 17% białka ogólnego i 2950 kcal energii metabolicznej. W drugim okresie odchowu (3.–7. tydzień) około 30–40% mieszanki paszowej pełnoporcjowej można zastąpić paszami gospodarskimi, czyli śrutami zbożowymi (20%), zielonkami (15%), parowanymi ziemniakami (30%) i suszem z traw (20%). Wśród śrut zbożowych najwartościowsze dla kaczek są kukurydziana, pszenna, jęczmienna, a także otręby pszenne oraz gniecione ziarno owsa. W 2. i 3. tygodniu pasza powinna składać się z 3–5 rodzajów pasz zbożowych oraz z 3 rodzajów pasz białkowych i zielonki.
Przy żywieniu paszami gospodarskimi od 3. dnia życia piskląt paszę można uzupełnić dwa razy w tygodniu mieszanką witamin. Od 8. dnia życia kaczętom należy podawać w oddzielnych korytach także mieszankę mineralną składającą się ze żwiru i kredy pastewnej. Poidła powinny znajdować się blisko karmideł z paszą, gdyż kaczęta popijają każdy kęs. Gdy ptaki są starsze, można używać do wody wąskich, ale głębokich koryt, aby kaczki mogły zanurzyć w nich dziób i wypłukać nozdrza. Na jedną kaczkę przeznacza się od 1,5 cm (w 1. tygodniu) do 3 cm (powyżej 4. tygodnia) brzegu poidła. Jedno karmidło wystarcza na 40 kacząt. Następnie liczbę karmideł należy zwiększać. Na jedną kaczkę przeznacza się od 4 cm (w 1. tygodniu) do 15 cm (powyżej 4. tygodnia) brzegu karmidła.
Dominika Stancelewska