Nie wchodząc w przyczyny, pamiętajmy, aby likwidowaną plantację przesiać bezpiecznie, tj. z uwzględnieniem właściwości herbicydów zastosowanych w rzepaku jesienią. Przeciwwskazania są i wynikają z właściwości substancji czynnych herbicydów. Niektóre substancje czynne są bezpieczne dla wybranych roślin następczych, inne wymagają wykonania przed przesiewem orki.
Oddziałują fitotoksycznie
Dziś przypominamy informacje
o możliwym następstwie
roślin po likwidowanej
plantacji rzepaku i herbicydach
zastosowanych w nim
jesienią. Korzystamy w tym
zakresie z wiedzy i doświadczenia
naukowców z Instytutu
Ochrony Roślin PIB w Poznaniu,
zawartych w specjalnym
na ten temat opracowaniu
autorstwa byłego naukowca
tego Instytutu, inż. Adama
Paradowskiego. Po krótce (za
informacjami IOR) omówimy
substancje czynne z przykładami
herbicydów, które je
zawierają.
Te zalecenia powstały po wymarznięciach w roku 2012 i części wymienionych przykładowych herbicydów może już nie być już w obrocie, a wiele nowych nie jest uwzględnionych w opracowaniu IOR. Pamiętajmy też, że substancje czynne nadal są przedmiotem przeglądu i są wycofywane. Najważniejsze są jednak informacje o oddziaływaniu fitotoksycznym substancji czynnych na rośliny następcze.
Metazachlor
Tę substancję aktywną zwierają
m.in. herbicydy: Bantux,
Butisan, Butisan Mono, Dakota,
Effendi, Fuego, Hiperkan,
Macho, Mashona, Mechlor, Metax,
Metaz, Metazanex, Metkan
i wiele innych. Po wymienionych
herbicydach zastosowanych
w rzepaku jesienią i przy
konieczności jego przesiewu,
zalecane jest wykonanie orki
na głębokość 15 cm. Po tym zabiegu
rzepak można przesiać
rzepakiem jarym lub innymi
roślinami kapustowatymi, kukurydzą,
ziemniakami lub zbożami
jarymi.
Chlopyralid + pikloram
Połączenie tych dwóch substancji
aktywnych występuje
w herbicydzie Astor, Barka,
Blast, Curlew, Cyklop, Gala,
Galera, Obelix. Przy przesiewie
wymarzniętego rzepaku
po tych herbicydach zastosowanych
jesienią można to robić
bez konieczności wykonywania
orki i siać na takim stanowisku
kukurydzę, len, zboża
jare, no i oczywiście rzepak
jary.
Metazachlor + dimetenamid-P
Herbicydem zawierającym te
dwie substancje aktywne jest
np. Butisan Avant, Butisan Duo
i Springbok. Rzepak, w którym
stosowano go jesienią można
przesiać po wykonaniu głębokiej
orki wiosną (na głębokość
15–20 cm). Wtedy można
na tak przygotowanym
stanowisku uprawiać bobik,
groch, jęczmień jary, pszenicę
jarą i standardowo, bo najbezpieczniej
– rzepak jary.
Metazachlor + chinomerak
Te dwie substancje aktywne
występują np. w herbicydzie
Butisan Star, Butisan
Top Sultan Top i Tazachmer.
Przy konieczności przesiewu
wymarzniętego rzepaku ozimego
należy po tym herbicydzie
wykonać orkę na głębokość
15 cm. Wtedy można na
takim stanowisku uprawiać:
bobik, buraki, groch, jęczmień
jary, pszenicę jarą, ziemniaki,
rzepak jary i inne rośliny kapustne
oraz ziemniaki. Można
uprawiać też owies, ale wtedy orka
przedsiewna musi być głębsza – co
najmniej 20 cm.
Chlopyralid
Substancja aktywna zawarta jest
w herbicydach: Auksendy, Effigo,
Faworyt, Helion, Hoder, Lontrel,
Major. Ponieważ herbicydy można
stosować w rzepaku jarym i innych
kapustnych (także w gorczycy),
buraku cukrowym i pastewnym,
cebuli, kukurydzy, lnie, jęczmieniu
jarym, pszenicy jarej, w roślinach
sadowniczych i niektórych ozdobnych
oraz na plantacjach wikliny,
to bezpiecznie jest przesiać rzepak
ozimy właśnie tymi gatunkami.
Chlomazon
Ta substancja aktywna herbicydów
rzepakowych zawarta jest
w środkach: Angelus, Boa, Brasiherb,
Efector, Evea, Hadar, Kalif, Reactor,
Szabla, Szpada. Rzepak nimi
odchwaszczany po wykonaniu orki
na głębokość co najmniej 10 cm
można przesiać: bobikiem, bobem,
cukinią, dynią, grochem, fasolą, kapustą,
kukurydzą, ogórkami, pomidorami
z rozsady, słonecznikiem,
soją, rzepakiem jarym, ziemniakami,
tytoniem i zbożami jarymi, ale
uwaga! – z wyjątkiem jęczmienia.
Chlomazon + napropamid
Połączenie tych dwóch substancji
występuje w herbicydzie Devrinol
Top. Jeżeli były stosowane
w rzepaku jesienią, to po wykonaniu
orki na głębokość co najmniej
10 cm można na takim stanowisku
uprawiać groch, kapustę, pomidory,
rzepak jary, słonecznik i tytoń.
Propyzamid
Występuje w takich herbicydach,
jak: Barclazy Propyz , Kerb,
PPZ-400, Prince, Turbo Propyz. Po
traktowanym tymi herbicydami
rzepaku można uprawiać buraki,
fasolę, groch, kukurydzę, rzepak
jary i sałatę. Uwaga! – nie można
uprawiać traw i zbóż. Zboża i trawy
można uprawiać najwcześniej
po upływie 6.–9. miesięcy od zastosowania
herbicydów zawierających
propyzamid.
Chlomazon + metazachlor
Takie połączenie występuje
w herbicydach: Kalif Mega i Nimbus.
Rzepak można przesiać po wykonaniu
orki na głębokość 15 cm
takimi gatunkami, jak: bobik, groch,
kukurydza, len, soja, rzepak jary,
pszenica jara i ziemniaki.
Aminopyralid + chlopyralid + pikloram
Te trzy substancje zawiera herbicyd
Astor, Blast, Kliper, Mariner, Navigator.
Rzepak możemy przesiać
po wykonaniu orki na głębokość
10 cm i najlepiej nadają się wtedy
takie rośliny jak: gorczyca, kukurydza,
rzepak jary i zboża jare. Można
też sadzić kapustę z rozsady.
Chlomazon + dimetachlor
Substancje zawiera herbicyd
Brasan. Rzepak nim odchwaszczany
jesienią trzeba zaorać na
głębokość 10 cm. Można wtedy
uprawiać bobik, bób, cukinię, dynię,
kapustę, fasolę, groch, kukurydzę,
pomidory z rozsady, pszenicę
jarą, rzepak jary, słonecznik, soję,
ziemniaki lub tytoń. Uwaga! – nie
należy uprawiać buraków.
Graminicydy
Jeżeli stosowane były w rzepaku
ozimym jesienią środki z tej grupy,
to nie ma przeciwwskazań. Rzepak
można przesiać każdą dowolną
rośliną.
Marek Kalinowski