Zielononóżka kuropatwiana to rodzima rasa kur, których zaletą jest duża odporność na niekorzystne warunki środowiska i choroby, wysoka żywotność i umiejętność zdobywania pokarmu poza kurnikiem. Ta rasa najlepiej ze wszystkich potrafi korzystać z pastwiska. Kury charakteryzuje lekka budowa ciała, szare upierzenie i jasnozielone skoki. Są to kury w typie ogólnoużytkowym, doskonale przystosowane do warunków chowu przyzagrodowego ze względu na dużą wytrzymałość na niskie temperatury i choroby, bardzo dobrze rozwiniętą umiejętność poszukiwania pokarmu, szybkie opierzanie się i silny instynkt kwoczenia.
Kury tej rasy znoszą mniej jaj niż kury wysokoprodukcyjne, ale są to jajka wysokiej jakości i o mniejszej zawartości cholesterolu w żółtku w porównaniu z jajami kur innych ras. To unikalna cecha uwarunkowana genetycznie. Powoduje to, że jaja te są szczególnie zdrowe i charakteryzują się dużą smakowitością.
Kogutki odchowywane do 14. tygodnia życia na zielonych wybiegach, mimo stosunkowo niskiej masy ciała (1200 g), dają smaczne mięso o niewielkim otłuszczeniu. Masa ciała koguta w wieku 20 tygodni wynosi 1700–2000 g, a kur 1500–1800 g.
Rasa ta nie jest wymagająca pod względem żywienia i bardzo dobrze wykorzystuje pasze, zwłaszcza trawę na wybiegu, jeśli zapewni się go ptakom. Oprócz tego zielonki, a zimą susz. Do tego oczywiście mieszanki zbóż.
Od błękitu do bieli
Perlica jest ptakiem odpornym
na zmienne warunki środowiska
i jest niezwykle atrakcyjna wizualnie.
Jeśli chodzi o walory smakowe
mięsa, to za najsmaczniejsze
uważane jest właśnie to od perlicy,
następnie mięso bażancie i na trzecim
miejscu mięso zielononóżek
kuropatwianych.
Perlice domowe nie wytworzyły konkretnych ras, ale udało się uzyskać kilka odmian barwnych. Wyróżnia się też linie szybciej i lepiej rosnące oraz linie o dobrej nieśności. Najpopularniejsze typy ubarwienia perliczek to: szare (ciemnoszare pióra pokryte drobnymi, białymi plamkami), srebrzystoniebieskie (pióra srebrzyste w niebieskim odcieniu, nakrapiane białymi plamkami), białe (pióra czysto białe lub lekko żółtawe z niewyraźnymi plamkami).
Perlice znoszą rocznie średnio 150 jaj, które odznaczają się wybitnymi walorami smakowymi. Masa jaja wynosi 40–46 g, a skorupa ma barwę kremową, szarobrunatną lub brązową i jest dość często nakrapiana. Grubość skorupy jaja perliczego przekracza 3–4 razy grubość skorupy jaja kurzego, co czyni je odporniejszymi na stłuczenia. Inną zaletą jaj jest zachowywanie świeżości przez długi czas. Jaja perlicze w porównaniu z jajami kurzymi zawierają w swoim składzie więcej żółtka, które ma intensywnie pomarańczową barwę oraz większą zawartość witamin z grupy A, karotenów i soli mineralnych.
Perlice w okresie reprodukcji dobierają się parami i często występuje wśród nich monogamia, ale zdarza się, że jeden samiec może kryć kilka czy nawet kilkanaście samic. Są ptakami bardzo płochliwymi. Utrzymywanie kilku samców wśród niewielkiej liczby perliczek jest niewskazane, bowiem w takich warunkach najczęściej zajmują się one nieustannym przepędzaniem się. Najlepiej, aby jednemu samcowi przydzielić nie mniej niż 2, a nie więcej niż 10 perliczek.
Ptaki te odznaczają się bardzo dobrą umiejętnością żerowania, wymagają więc dość dużego terenu, na którym mogą znaleźć nasiona chwastów i owady. Można utrzymywać je wraz z innymi gatunkami drobiu na dużych wybiegach, na których występują liczne gatunki traw i ziół. Wybieg powinien być ogrodzony wysoką siatką, co minimalizuje prawdopodobieństwo ucieczki ptaków. Raz na 3 miesiące wskazane jest jednak podcinanie lotek.
Udomowione przepiórki
Przepiórki wśród wszystkich
ptaków użytkowych mają największe
wymagania pokarmowe.
Ich bardzo szybka przemiana materii
oraz duża produkcyjność wymagają
odpowiednio dobrego żywienia.
Dla dorosłych przepiórek
na paszę przeznacza się różnego
rodzaju ziarna, zielonki (mniszek
lekarski, koniczyna), kiełkowaną
pszenicę oraz owoce i warzywa.
Najlepszym rozwiązaniem jest
jednak podawanie pasz gotowych.
W ciągu 10–12 miesięcy znoszą do
300 jaj o średniej masie 10 g.
Mięso przepiórcze, w odróżnieniu od mięsa brojlerów kurzych, ma ciemny, niemal brązowy kolor. Ten odcień nadaje mu cechy dziczyzny i smakowo różni się znacznie od innych gatunków drobiu. Mięśnie piersiowe i mięśnie udowe praktycznie nie zawierają tłuszczu. W Polsce nie ma tradycji konsumpcji mięsa przepiórczego.
Przepiórki rozpoczynają znoszenie jaj już w wieku 6. tygodni. Pisklęta charakteryzują się bardzo szybkim tempem wzrostu. Już w 2. dobie życia podwajają swoją masę ciała. Do uboju przeznacza się zazwyczaj młode przepiórki w wieku 6 tygodni. Można jednak również ubijać ptaki dorosłe z hodowli, które wcześniej należy dotuczyć. Mieszanka paszowa dla przepiórek rzeźnych musi być bogatsza w energię w porównaniu ze stosowaną w żywieniu ptaków hodowlanych.
W porównaniu z innym drobiem przepiórki znacznie gorzej reagują na syntetyczne składniki pożywienia, dlatego też zastąpienie naturalnych witamin produktami syntetycznymi znacznie obniża żywotność i produkcyjność ptaków. Dlatego rzez cały rok powinny otrzymywać zielonki i susze roślinne.
Dominika Stancelewska
