Jałówki stają się wrażliwe na patogeny powodujące mastitis w momencie, gdy ich gruczoł mlekowy uaktywnia się wydzielniczo, co następuje zwykle między 6, a 8 miesiącem życia. Do zakażenia drobnoustrojami dochodzić może już zdecydowanie wcześniej.
Stany zapalne wymienia u jałówek w większości wywoływane są przez gronkowce koagulozo-ujemne oraz gronkowca złocistego. W zaatakowanych ćwiartkach dochodzi do zahamowania rozwoju tkanki wydzielniczej (odpowiedzialnej za produkcję mleka), która najintensywniej rozwija się w okresie dojrzewania płciowego i ciąży. Źródłem zakażeni może być wzajemnie obsysanie się cieliczek przebywających w jednym kojcu. Po napojeniu, u młodych cieliczek przez około 20 minut trwa jeszcze odruch ssania. Jeżeli podajemy mleko bezpośrednio z wiadra bez smoczka to odruch ssania nie jest zaspokojony i cieliczki zaczynają się wzajemnie obsysać. Bakterie przechodzą wtedy ze śluzawicy na niewykształcone jeszcze wymię i w najlepszym dla nich momencie atakują. W ten właśnie sposób dochodzi do zapalenia wymion u wysoko cielnych jałówek. Warto więc zwrócić uwagę, by podawać mleko zawsze z wiaderka ze smoczkiem lub po odpojeniu izolować od siebie cieliczki, do czasu, aż odruch ssania ustanie. Innym źródłem zakażenia może być zbyt duża ilość obornika w kojcu gdzie przebywają cielęta oraz starsze jałówki. Legowisko jest bowiem główną przyczyną zakażenia drobnoustrojami środowiskowymi, takimi jak E. Coli czy paciorkowce. Wielu lekarzy weterynarii zaleca podawanie jałówkom antybiotyków takich jak podczas leczenia w zasuszeniu. Badania wykazały bowiem, że cieliczki, które otrzymały antybiotyk, w porównaniu do tzw. grupy kontrolnej, która go nie otrzymywała miały niższą liczbę komórek somatycznych w mleku we wczesnej laktacji oraz o około 10% wyższą wydajność.
Beata Dąbrowska
