Kaczki uważane są za ptaki dość łatwe w odchowie i mniej wymagające niż inne gatunki drobiu. Charakteryzuje je bardzo szybkie tempo wzrostu w pierwszych tygodniach życia oraz małe wymagania żywieniowe. Są jednak wrażliwe na zbyt duże zagęszczenie, przegrzanie, niedobór tlenu i przeciągi. Kaczka piżmowa wymaga innych warunków niż tradycyjna kaczka typu pekin, czyli wyższej temperatury, wilgotności oraz większej zawartości tlenu w powietrzu.
Jeżeli kaczęta kupiliśmy w kwietniu lub maju, po ukończeniu przez nie 4. tygodnia życia możemy utrzymywać je w pomieszczeniu letnim, które nie musi być ogrzewane. Bezpośrednio do takiego pomieszczenia powinien przylegać wybieg. Obsada kaczek na wybiegu nie powinna być większa niż 2–3 szt./m². Wybiegi utwardzone powinny być wybetonowane, wysypane piaskiem, słomą lub kaczanami kukurydzy, a wybiegi zielone pokryte dobrze rozrośniętą i mocną darnią. Należy je ogrodzić płotem o wysokości co najmniej 60– 70 cm. Na wybiegu muszą też znaleźć się miejsca ocienione – albo poprzez obsadę terenu drzewami i krzewami, albo za pomocą różnego typu daszków.
Dobrze, jeśli na wybiegu jest zbiornik wodny. Możliwość korzystania z kąpieli sprzyja szybszemu opierzaniu się kaczek i wpływa korzystnie na jakość pierza. Z drugiej strony nadmierna strata energii powoduje zmniejszenie przyrostów masy ciała ptaków. Kaczęta wypuszcza się na wodę dopiero w wieku 6 tygodni, gdy mają już wykształcony gruczoł kuprowy, dzięki któremu ich pióra są natłuszczone i stają się wodoodporne. Odchów kaczek można z powodzeniem prowadzić tylko na ściółce, bez dostępu do zbiornika wodnego.
Żywienie w okresie odchowu
Odchów kaczek brojlerów najlepiej
prowadzić w oparciu o zbilansowane
mieszanki pełnoporcjowe
zadawane do woli. Ważne,
aby pasza dla kacząt w wieku do
3. tygodnia życia zawierała w 1 kg
suchej masy 20% białka ogólnego
i 2900 kcal energii metabolicznej,
a w wieku 4–8 tygodni 17% białka
ogólnego i 2950 kcal energii
metabolicznej. W drugim okresie
odchowu brojlerów 30–40% mieszanki
można zastąpić paszami gospodarskimi:
śrutami zbożowymi
(20%), zielonkami (15%), parowanymi
ziemniakami (30%) i suszem
z traw (20%).
Najwartościowsze dla kaczek są śruta z pszenicy, kukurydzy, jęczmienia, pszenżyta, a także ziarno owsa. Do zielonek najchętniej pobieranych przez kaczki zalicza się: gwiazdnicę, mniszka lekarskiego, komosę, krwawnik, liście cykorii, szpinak, kapustę pekińską, sałatę, jarmuż, lucernę. Od 2.–3. tygodnia pasza powinna składać się z 3–5 rodzajów pasz zbożowych (śruta kukurydziana, pszenna, jęczmienna, otręby pszenne, odpady piekarnicze) oraz z 3 rodzajów pasz białkowych i zielonki. Ziemniaki parowane zazwyczaj wprowadza się dopiero w 4. lub 5. tygodniu w ilości 20 g/szt./dzień.
Przy żywieniu paszami gospodarskimi paszę można uzupełniać dwa razy w tygodniu mieszanką witamin, a w oddzielnych korytach należy podawać mieszankę mineralną składającą się ze żwiru i kredy pastewnej. Jeśli chodzi o zadawanie wody, to na początku można stosować poidła odwracalne. Gdy ptaki są starsze, można używać do wody wąskich, długich, ale głębokich koryt, aby kaczki mogły zanurzyć w nich dziób po linię oczu i wypłukać nozdrza.
Maksymalna obsada ptaków powyżej 4. tygodnia życia na 1 m² powierzchni pomieszczenia to 7 sztuk. Na jednego ptaka powinno przypadać w zależności od wieku 3,5–10 cm brzegu karmidła i 1,5–3 cm poidła.
Dobrze umięśnione
W okresie od 4. do 8. tygodnia życia
trwa jeszcze intensywny wzrost
kacząt, ale mimo to zapotrzebowanie
na białko się zmniejsza, a ptaki
potrzebują nieco więcej energii.
Mogą przebywać w tym okresie na
wybiegach i korzystać z pasz objętościowych,
do których należą zielonki,
susze oraz rośliny okopowe
i warzywa. Tucząc kaczki sposobem
gospodarskim, trzeba pamiętać,
że w dawce pokarmowej nie
można stosować więcej niż 40%
zbóż (w tym owsa do 10%), do
10% roślin strączkowych, do 15%
poekstrakcyjnej śruty sojowej i do
5% śruty rzepakowej. Można podawać
także do 30% zielonek, do
15% kiszonek, do 40% ziemniaków
parowanych i marchwi, do
10% buraków oraz do 15% mleka
i jego przetworów.
Lęgi kaczek rozpoczynają się na początku marca i często trwają do sierpnia. Jeśli warunki w gospodarstwie są odpowiednie, można zorganizować nawet do 5 cykli tuczu kaczek. Odchów piskląt do 4. tygodnia życia musi być prowadzony w ogrzewanej wychowalni z dodatkowym źródłem ciepła. Podrośnięte kaczki w okresie tuczu wymagają w kaczniku temperatury 18–20°C. Potrzebują 15–16 godzin światła na dobę.
Masa ciała ptaków w wieku 7–8 tygodni powinna wynosić 3,3– 3,5 kg. W tym okresie ptaki zużyją na 1 kg przyrostu 2,8–3 kg paszy. Śmiertelność do 8. tygodnia życia nie powinna przekraczać 1,5–2%. Do produkcji brojlerów kaczych przeznaczane są zazwyczaj ptaki w typie pekin. Poza tym na produkcję brojlerów nadają się kaczki piżmowe, które w 10. tygodniu ważą 2,6 kg (kaczory 4–5 kg). Do tuczu nadają się również kaczki ruen oraz mulardy.
Kaczki typu pekin, które chcemy przeznaczyć na ubój, muszą mieć masę ciała powyżej 2,8 kg i wiek 8–11 tygodni. Ponadto powinny cechować się dobrym umięśnieniem piersi i ud, a grzebień mostka musi być słabo wyczuwalny. Kaczki muszą mieć pełne i całkowicie wykształcone upierzenie. Na 12 godzin przed ubojem ptakom nie wolno podawać karmy, zapewniając im jedynie wodę. Kaczki muszą być czyste, dlatego powinny mieć możliwość kąpieli, a wnętrze pomieszczenia należy wyścielić czystą i świeżą słomą.
Dominika Stancelewska