? Żona skończyła 60 lat i przeszła na emeryturę rolniczą. Jednak KRUS ma jej wypłacać tylko niewielką część emerytury, bo ja mam gospodarstwo. Jest to moja wyłączna własność. Dodatkowo mamy z żoną rozdzielność majątkową. Oprócz gospodarstwa prowadzę sklep i podlegam ubezpieczeniu w ZUS. Żona chce zaskarżyć decyzję KRUS o zawieszeniu większości emerytury. Czy ma szansę na wygraną w sądzie?
! To, że ustanowili Państwo rozdzielność majątkową, nie ma znaczenia w sprawie wypłaty emerytury rolniczej żony. Artykuł 28 ust. 3 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników przewiduje, że wypłata części uzupełniającej emerytury lub renty ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. Zgodnie z ust. 4 tego przepisu uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego produkcji rolnej.
Stosownie do art. 28 ust. 11 wymienionej ustawy, żona dostałaby emeryturę w pełnej wysokości, gdyby podlegał Pan ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS z mocy ustawy. Jeśli jednak jest Pan ubezpieczony w ZUS i jest Pan właścicielem gospodarstwa o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 1 ha przeliczeniowy lub 1 ha fizyczny, istnieje podstawa prawna do zawieszenia wypłaty części uzupełniającej emerytury żony.
Oczywiście warto odwołać się do sądu od decyzji KRUS, bo w orzecznictwie przepisy dotyczące zaprzestania działalności rolniczej są często interpretowane inaczej, korzystniej dla rolników. I tak np. Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 25 czerwca 2015 r. (sygn. akt: III AUa 915/14) stwierdził, że o dopuszczalności zawieszenia wypłaty emerytury lub renty rolniczej decyduje jedynie przesłanka faktycznego prowadzenia działalności rolniczej, nie zaś posiadanie gospodarstwa rolnego. Ustawodawca w art. 28 ust. 4 ustawy wprowadził domniemanie, że uprawniony do świadczeń nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli on lub jego małżonek są właścicielami gospodarstwa rolnego lub prowadzą dział specjalny produkcji rolnej. Domniemanie to kreuje fikcję prawną wynikającą z władztwa nad gospodarstwem rolnym, ale – jak każde domniemanie – może być obalone.
Alicja Moroz
prawnik redakcyjny