Najlepszym sposobem na radzenie sobie z upałami może być wypas nocny lub wyprowadzenie bydła bardzo wcześnie rano i sprowadzanie je na południe a następnie wyprowadzanie wieczorem kiedy temperatura jest już niższa. Jednak w wielu stadach nie ma takiej możliwości. Wtedy musimy pamiętać o bezwzględnym obowiązku zapewnienia stałego dostępu do wody. Warto także zadbać, aby były to pastwiska, gdzie zwierzęta mają możliwość schować się w cieniu, np. pod drzewami.
Woda przeznaczona do pojenia bydła powinna pochodzić ze sprawdzonych, najlepiej wodociągowych źródeł. Trzeba ją regularnie uzupełniać bez względu czy będą to specjalne poidła czy też zwykłe wanny, ponieważ podczas upałów krowy piją wodę nawet kilkanaście razy dziennie. Gdy jest bardzo gorąco, dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie dodatków elektrolitowych, które zniwelują niedobory spowodowane intensywnym poceniem się zwierząt.
Można oczywiście poić zwierzęta wodą ze zbiorników wodnych, ale lepiej ją przebadać, aby nie narazić swoich zwierząt na problemy zdrowotne, a siebie na straty ekonomiczne. Woda dla bydła nie powinna być zbyt zimna. Optymalna jej temperatura to ok. 10°C. Poidła i wanny na pastwisku należy nie tylko regularnie napełniać, ale też czyścić. Im wyższa temperatura powietrza, tym szybciej w pojemnikach namnażają się niekorzystne dla zdrowia bakterie. Woda jest tam czysta tylko do momentu, gdy krowy po raz pierwszy nie napiją się jej. Wtedy dostają się do niej resztki pożywienia, które w szybkim tempie rozkładają się i stają się doskonałą pożywką dla bakterii i innych organizmów chorobotwórczych.
Bydło poci się 10 razy mniej niż człowiek, przez co jest mało odporne na wysokie temperatury powietrza. Najbardziej optymalne warunki cieplne dla tych zwierząt są, gdy temperatura wynosi pomiędzy 4 a 10oC. Temperatura powyżej 25oC powoduje zmiany metaboliczne oraz znaczne podwyższenie temperatury ciała, a nawet stres cieplny. Gdy krowy mają podwyższoną temperaturę objawi się to dyszeniem i ślinieniem się.
Bydło w czasie upałów ma zmniejszone pobieranie paszy, a także przemianę materii, co przekłada się na spadek wydajności mlecznej w przypadku krów oraz przyrostów w przypadku cieląt czy jałówek. Zwiększone obciążenie układu krążenia obniża odporność zwierząt. Ponadto pogarsza się jakość pęcherzyków owulacyjnych, a także zaburza się gospodarka hormonalna, co powoduje skrócenie rui i mniej widoczne jej objawy, przez to zmniejsza się skuteczność zacieleń.
Przy upałach na pastwisku mogą wystąpić także oparzenia słoneczne oraz zmiany związane z uczuleniem na światło słoneczne zwłaszcza na niepigmentowanej skórze strzyków i wymienia. Groźne w tym czasie dla bydła są także owady, w tym głównie muchy, komary, kleszcze, bąki, gzy czy meszki. Bywa że ukąszenia są na tyle bolesne, że zwierzę zaczyna się oganiać na możliwe sposoby i uciekać. Owady mogą być również przyczyną alergii. Inwazję owadów można odstraszyć różnymi preparatami, które są do tego przeznaczone.
Andrzej Rutkowski
