? Mój syn tak niefortunnie schodził z kombajnu, iż poważnie uszkodził prawą nogę. Przeszedł zabieg i nogę unieruchomiono mu na kilka tygodni. Jest rolnikiem ubezpieczonym w KRUS. Podczas wypadku pracował na swoim polu. Jaka jest procedura uzyskania odszkodowania za wypadek przy pracy rolniczej?
! Artykuł 11 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wskazuje, że za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności. Chodzi o czynności, które wykonywano:
- na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym stale pracuje, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym lub
- w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkt 1, albo w drodze powrotnej, lub
- podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego, o którym mowa w pkt 1, zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo w związku z wykonywaniem tych czynności, lub
- w drodze do miejsca wykonywania czynności, o których mowa w pkt 3, albo w drodze powrotnej.
W przypadku pomocnika rolnika za wypadek przy pracy rolniczej uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania przez pomocnika rolnika czynności określonych w umowie o pomocy przy zbiorach.
Artykuł 13 ustawy określa, że jednorazowe odszkodowanie ustala się dla ubezpieczonego w wysokości proporcjonalnej do określonego procentowo stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Za stały uszczerbek na zdrowiu uznaje się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Z kolei za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.
Według art. 45 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, o zaistnieniu wypadku przy pracy rolniczej poszkodowany rolnik, domownik lub inna osoba są zobowiązane zawiadomić KRUS bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia jego zaistnienia. Jeżeli zachodzi przypuszczenie, że poszkodowany w chwili wypadku był w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych środków o podobnym działaniu, lekarz udzielający pierwszej pomocy kieruje poszkodowanego na badania niezbędne do ustalenia ich zawartości w organizmie. Poszkodowany jest obowiązany poddać się temu badaniu. Ustawa wskazuje, że odmowa poddania się badaniu lub inne zachowanie uniemożliwiające jego przeprowadzenie powoduje pozbawienie prawa do świadczenia z tytułu wypadku przy pracy rolniczej. Chyba że poszkodowany udowodni, że miały miejsce przyczyny, które uniemożliwiły poddanie się temu badaniu.
Sposób i tryb zgłaszania wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania jego okoliczności i przyczyn reguluje rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z 28 kwietnia 2005 r. w tej sprawie.
Postępowanie dowodowe w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku obejmuje:
- m.in. ustalenie, czy zaistniała zwłoka w zgłoszeniu wypadku, a jeżeli zaistniała – ustalenie przyczyn tej zwłoki, przesłuchanie poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
- przesłuchanie świadków wypadku, których zeznania mogą przyczynić się do wyjaśnienia okoliczności tego wypadku dotyczących jego przebiegu i przyczyn;
- dokonanie oględzin miejsca i przedmiotów związanych z wypadkiem dla oceny stanu technicznego maszyn i urządzeń, warunków wykonywania pracy oraz innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na zaistnienie wypadku;
- zasięgnięcie w razie potrzeby opinii rzeczoznawców;
- wystąpienie do zakładów opieki zdrowotnej o udostępnienie dokumentacji lekarskiej związanej z udzielaniem poszkodowanemu pierwszej pomocy i leczeniem poszkodowanego, która może mieć wpływ na uznanie wypadku za wypadek przy pracy rolniczej lub prawo do jednorazowego odszkodowania;
- ustalenie, czy przyczyną wypadku była wadliwość środka technicznego stosowanego przy pracy lub nieprawidłowość świadczonej usługi.
Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy rolniczej wynosi 809 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu.
prof. UAM dr hab. Aneta Suchoń
