W całej Polsce 1 września rozpocznie się Powszechny Spis Rolny. Jest obowiązkowy dla każdego użytkownika gospodarstwa rolnego. Spis rolny zostanie prowadzony w gospodarstwach rolnych:
- osób fizycznych (gospodarstwach indywidualnych);
- osób prawnych;
- jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.
Rolnicy muszą udzielać dokładnych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi. Spis potrwa 3 miesiące, do 30 listopada 2020 r. Dane będą zbierane według stanu na 1 czerwca 2020 r.
Obowiązek spisowy można spełnić w trojaki sposób. Pierwszy, zalecany przez urzędników, to samospis internetowy za pośrednictwem interaktywnej aplikacji dostępnej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego. Jeśli rolnik z jakichś ważnych powodów nie może lub nie chce spisać się przez Internet, powinien zadzwonić na infolinię spisową (pod numer 22 279 99 99) i zrobić to przez telefon.
Natomiast rolnik, który nie skorzysta z żadnej z obu wspomnianych opcji (Internet lub telefon), może spodziewać się wizyty rachmistrza. Rachmistrz przeprowadzi bezpośredni wywiad z wykorzystaniem urządzenia mobilnego wyposażonego w specjalne oprogramowanie. Rolnicy powinni pamiętać, że w takim przypadku nie będą już mogli odmówić udzielenia odpowiedzi i przełożyć wywiadu na inny termin. Rachmistrzowie rozpoczną pracę 1 października 2020 r.
Dane zebrane w ramach spisu rolnego są objęte tajemnicą statystyczną w rozumieniu art. 10 ustawy z 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej. Ochronę tych danych zapewnia prezes GUS.
W ramach spisu rolnego, oprócz danych osobowych rolnik, musi udostępnić informacje dotyczące gospodarstwa rolnego, tj. sprzedaży produktów rolnych, zużyciu produkcji na potrzeby własne gospodarstwa domowego. Pojawią się także pytania dotyczące tego, jaki udział w dochodach stanowi działalność pozarolnicza, praca najemna czy emerytura i renta. Rolnik zobowiązany jest również podać dane dotyczące powierzchni gospodarstwa, wykorzystania użytków rolnych oraz zasiewów i użytków zielonych. Będzie trzeba również przedstawić informacje o pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz prowadzonym chowie i hodowli ryb. Pytania będą dotyczyły również:
- liczby maszyn i urządzeń posiadanych w gospodarstwie oraz korzystania z usług,
- zużycia nawozów mineralnych,
- powierzchni nawożonej nawozami wapniowymi,
- powierzchni nawożonej nawozami naturalnymi oraz zużycia tych nawozów.
Rachmistrz zapyta także o liczbę zabiegów środkami ochrony roślin oraz o to, czy rolnik korzysta ze wsparcia wykwalifikowanych doradców przy podejmowaniu decyzji w zakresie ich stosowania. W tej sekcji będzie trzeba też podać, czy przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu środków ochrony roślin rolnik korzysta z personalnego doradztwa rolniczego, systemów wspomagania decyzji w ochronie roślin, progów ekonomicznej szkodliwości, prowadzonego monitoringu organizmów szkodliwych czy samooceny znajomości zasad integrowanej ochrony roślin.
W PSR znajdą się też pytania o liczbę, powierzchnię, kubaturę i pojemność budynków gospodarskich. Badanie obejmie również pracujących w gospodarstwie rolnym. Pojawią się pytania o zamieszkiwanie we wspólnym gospodarstwie domowym z użytkownikiem gospodarstwa czy łączenie pracy w rolnictwie z inną pracą oraz wykształcenie kierującego gospodarstwem.
Spis jest organizowany co 10 lat. Jako badanie obejmujące wszystkie gospodarstwa rolne w kraju jest jedynym źródłem informacji pozwalającym na ocenę stanu polskiego rolnictwa. Z założenia, samym rolnikom wyniki spisu mają pozwolić ocenić zmiany w produkcji mające wpływ na jej opłacalność.
Obowiązek realizacji spisów nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady. W państwach członkowskich ONZ pełne badanie realizowane jest raz na 10 lat i obejmuje wszystkie gospodarstwa rolne. Poprzedni Powszechny Spis Rolny odbył się w Polsce w 2010 r. Zakres, formę i tryb przeprowadzenia przez prezesa GUS Powszechnego Spisu Rolnego w 2020 r. reguluje Ustawa o spisie rolnym.
ms