Czy można zbudować kombajn idealny?

– Czy można zbudować kombajn idealny? Wcześniej należy odpowiedzieć na pytanie, czy istnieją idealne warunki do pracy na polu? Jednorodny łan pszenicy, brak mozaiki glebowej, taki sam plon w każdym miejscu pola? W praktyce takie rzeczy się nie zdarzają. Kombajny IDEAL powstały po to, aby natychmiast reagować i dostosowywać parametry pracy do zmieniających się warunków – mówił we wsi Młotkowo w powiecie pilskim, podczas pokazu Leszek Simiński, specjalista do spraw produktów żniwnych marki Massey Ferguson.

Seria kombajnów MS IDEAL składa się z trzech modeli oznaczonych 7, 8 i 9. Ten pierwszy posiada zespół młócący oparty na jednym rotorze oraz silnik AGCO Power o pojemności 9,8 l i mocy maksymalnej 451 KM. Dwa pozostałe są wyposażone w dwa rotory i napędzane są silnikami MAN o pojemności 12,4 oraz 15,2 l. Ich moc to odpowiednio 538 i 647 KM. Od 2022 r. pod marką Massey Ferguson dostępny będzie także model IDEAL 10.

Nowe kombajny pracują wyłącznie z przyrządami żniwnymi PowerFlow, w których transport koszonej masy odbywa się poprzez taśmy. Posiadają one precyzyjną listwę tnącą firmy Schumacher, która osiąga prędkość roboczą ponad 1,2 tys. cięć na minutę. Masa żniwna wraz z kłosami transportowana jest do przenośnika ślimakowego SuperFlow. Jego średnica wynosi ponad 76 cm. Ślimak wyposażony jest w palce zasilające rozmieszczone na całej jego długości.

– Przyrząd żniwny gwarantuje ścinanie równomierne kłosami do przodu. Został tak zbudowany, że dobrze pracuje zarówno w stojącym łanie, jak i wylegniętym oraz przy dużej ilości masy żniwnej, jak i mniejszej. Jeśli zachodzi konieczność pracy w łanie częściowo leżącym, nie ma konieczności stosowania podnośników łanu. Palce nagarniacza mogą pracować poniżej kosy i podciągają leżące zboże, dzięki czemu jest ono zbierane. Oczywiście, jeśli całe pole jest wylegnięte, to można stosować podnośniki łanu. Do omłotu rzepaku przezbrojenie hederu polega jedynie na założeniu kos. Jest proste i szybkie. Taśmy PowerFlow realizują funkcję stołu do rzepaku. Równomiernie podają zbieraną masę do kombajnu. Chodzi o to, aby od razu zapewnić odpowiednią jej ilość, dzięki czemu łatwiej można dokonać pozostałych ustawień maszyny – wyjaśniał Leszek Simiński.

Zespół młócący składa się z bębna zasilającego, który jest napędzany z prawej strony kombajnu od napędu rotora. Jest więc z nim zsynchronizowany. Prędkość bębna wynosi 70% prędkości rotora. Dzięki temu przepływ masy jest bardziej równomierny.

– To rozwiązanie wyrównało różnicę prędkości pomiędzy przenośnikiem pochyłym a rotorem. Jest to jedyne takie rozwiązanie, jeśli chodzi o producentów kombajnów – mówił Simiński.

Wysoka przepustowość
Strefa zasilania rotoru składa się z łopat, które wciągają materiał. Zbudowane są podobnie jak bębny z kombajnu klawiszowego, które są zamontowane wzdłużnie i posiadają cztery cepy w dwóch rzędach. W tej strefie odbywa się omłot i separacja. Strefa separacji w kombajnie IDEAL 7 ma 2,5 m długości. Jej zalety wynikają z ułożenia łopat w kształcie spirali. Jest na tyle łagodna, że podczas pracy w suchych warunkach słoma nie jest kruszona. Z kolei, kiedy odbywa się zbiór wilgotnego zboża gwarantuje dużą ilość miejsca na odseparowanie ziarna. Podczas pracy na żadnym etapie nie jest też zmieniana prędkość przepływu masy.

Systemy omłotu Single (IDEAL 7) i Dual Helix (IDEAL 8 i 9) wykorzystują rotory, które w niskim stopniu zagęszczają masę. Zaprojektowano je tak, aby zapewnić wokół rotora dużą przestrzeń na słomę oraz uwolnienie i rozprowadzenie ziarna.

Pokonywana odległość oraz fakt, że słoma spada grawitacyjnie bezpośrednio na pokos lub do rozdrabniacza, znacznie ogranicza zapotrzebowanie na moc i zmniejsza uszkodzenie słomy. Rotory mają 4,84 m długości, co gwarantuje wysoką przepustowość, niskie straty ziarna i wysoką jakość słomy.

Kombajny IDEAL są też wyposażone w system półki zwrotnej IDEALbalance. Bez zastosowania dodatkowych ruchomych części jedna półka zwrotna w Ideal 7 lub połączenie dwóch specjalnie ukształtowanych płyt w Ideal 8 i 9 pod rotorem jest niewrażliwe na nachylenia do 15%. Pozwala umieścić mieszankę ziarna i słomy w położeniu optymalnym dla podsiewacza, skrzyni sitowej i wentylatora. W ten sposób uzyskiwany jest czysty materiał o wysokiej jakości.

– Jeśli praca będzie odbywać się na znacznych pochyłościach, to półka w znacznym stopniu eliminuje straty i zanieczyszczenia, które mogłyby powstawać w sytuacji, kiedy materiał byłby przesypywany nierówno na podsiewacz. Dzięki zastosowaniu IDEALbalance nie ma konieczności korzystania z poziomowanych sit czy też sit 3D. System czyszczący Ciclone wydmuchuje powietrze pod wysokim ciśnieniem przez dwa otwory po bokach kombajnu w celu usunięcia lekkiego materiału, co również zwiększa czystość surowca. Składa się z głównego podsiewacza oraz małego podsiewacza pośredniego oraz górnego sita z przedłużeniem sita dolnego. Szerokość zespołu czyszczącego to 1,4 m tak samo jak cała szerokość środka kombajnu – wyjaśniał Leszek Simiński.

Prowadzone przez AGCO badania wykazały, że w kombajnach zbożowych właściwą wentylację najtrudniej jest wykonać na bokach sit. Im są szersze, tym ten proces jest mniej skuteczny. To dlatego w kombajnach IDEAL zastosowano sita wąskie i długie. Dzięki temu operator w łatwiejszy sposób może dokonywać regulacji kosza sitowego.

Automatyczna regulacja
Kombajn Ideal może posiadać funkcję samoregulacji IDEALharvest. Dzięki kamerze o wysokiej rozdzielczości i czujnikom akustycznym rozmieszczonym w kombajnie na terminalu dotykowym TechTouch lub w aplikacji SmartConnect, dostępny jest pulpit roboczy, pozwalający operatorowi wybierać różne opcje jakości, wydajności i czystości zbiorów. Następnie maszyna sama precyzyjnie dostraja prędkość obrotową rotora, wentylatora i poziom otwarcia sit oraz prędkość jazdy kombajnu. – Kombajn stale monitoruje przepływ masy w maszynie i automatycznie reguluje parametry kombajnu zgodnie z wyborami kierowcy dotyczącymi jakości, czystości i wydajności. IDEALharvest sam dokonuje zmian ustawień w zależności od warunków. Kiedy nie ma takiej konieczności, przywracane są ustawienia pierwotne. Można w systemie określić między innymi, że najważniejsza jest jakość zbieranego plonu albo prędkość – mówił Simiński.

IDEAL 7 ma zbiornik na ziarno o pojemności 12,5 tys. l. Prędkość wyładunku to 140 l/s. Wyposażony jest w hydrauliczne zasłony ślimaka wyładowczego. Jeśli zbiornik jest pełen, zasłony są opuszczone. Ślimak jest uruchomiany nie będąc pod obciążeniem. Dodatkowo prędkość wyładunku można regulować jednak nie poprzez zmniejszenie obrotów ślimaka, lecz poprzez przesuwanie zasłony. Kombajn posiada także jednostkę DriveCenter zamontowaną bezpośrednio na osi silnika. Wszystkie pompy, takie jak pompa układu hydraulicznego i napędu jezdnego oraz heder, rotor i zespół wyładunkowy są napędzane bezpośrednio. W ten sposób nie dochodzi do utraty wydajności. Jednostka zasila wszystkie podzespoły kombajnu za pomocą zaledwie 13 pasów, jednego łańcucha i jednego wału napędowego. Rozwiązanie to ma ograniczać koszty eksploatacji.

Skrzynia biegów montowana w kombajnach IDEAL obsługuje dwa biegi o zakresie polowym oraz szosowym. Umożliwia przełączanie obu biegów podczas jazdy za pomocą przycisku na podłokietniku. Prędkość można kontrolować za pomocą joysticka wielofunkcyjnego. W trybie bezstopniowym początkowa prędkość wynosi 0 km/h.

– Pojemność zbiornika na paliwo tego kombajnu to 1250 l. Z doświadczenia wynikającego z przeprowadzonych w tym roku pokazów pracy wiem, że starczy to na dwa dni pracy. Wydajność, jaką uzyskiwaliśmy to 4 ha/h. Jeśli chodzi o ilość, to najlepszego dnia kosiliśmy 35 t/h jęczmienia jarego. Uważam, że możliwa jest do uzyskania jeszcze wyższa wydajność. W dobrym łanie o wysokim plonie sądzę, że IDEAL 7 może kosić nawet do 40 t/h – wymieniał Leszek Simiński.

Kombajny nowej serii mają schowany i niedostępny zespół chłodnic. Producent uznał, że operator nie będzie musiał ich czyścić sprężonym powietrzem. Zastosowano system AirSense. Składa się on z 950 mm wentylatora dwukierunkowego oraz chłodnicy o powierzchni 2,7 m². Powietrze jest zaciągane centralnie przez górną kratkę. W zależności od temperatury i czasu, wentylator automatycznie zmienia kierunek obrotów i czyści chłodnicę. Zabrudzenia i kurz nie wpływają więc na wydajność chłodzenia. System ten jest na tyle niezawodny, że można pracować przez cały sezon bez konieczności czyszczenia ręcznego.

Kombajny Massey Ferguson IDEAL dostępne są w trzech wariantach 7, 8 i 9. Całkowita powierzchnia separacji wynosi w nich odpowiednio 2,27, 3,58 i 4,06 m². Pojemność zbiorników na ziarno modeli 8 i 9 z dwoma rotorami to 17,1 tys. l.

Tomasz Ślęzak