Podlaska Izba Rolnicza
Biuro Powiatowe w Łomży
Premier Mateusz Morawiecki
Kancelaria prezesa Rady Ministrów
W związku z wprowadzeniem zmian w dotychczasowych płatnościach ONW należy wyrazić zdecydowany sprzeciw.
Utrata statusu ONW typu nizinnego przez znaczną część obszarów jest wynikiem odejścia od funkcjonujących dotychczas wskaźników społecznych oraz zmianą sposobu definiowania naturalnych utrudnień i odejścia od Wskaźnika Waloryzacji Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej na rzecz kryteriów biofizycznych. Obszary wyznaczone za pomocą tego wskaźnika nie pokrywają się w pełni z obszarami wyznaczonymi w oparciu o nowe kryteria biofizyczne. Ponadto odchodzi się od większości czynników społecznych.
Z wprowadzonym rozwiązaniem trudno się zgodzić, szczególnie w odniesieniu do gospodarstw na terenie województwa podlaskiego, w tym powiatu łomżyńskiego, które w zdecydowanej większości zajmują się produkcją mleka. Według proponowanych zmian, wszystkie one znacznie tracą, co pogorszy i tak już ich trudną sytuację wymuszoną bezustannym wzrostem kosztów ich utrzymania.
Wprowadzone zmiany w ONW są nieadekwatne do panujących realiów. Podlaskie jest od zawsze zagłębiem mlecznym kraju. Produkcja odbywa się w gospodarstwach o specyficznych warunkach w odniesieniu do klasy ziemi, która jest niska i wymaga zdecydowanie większych nakładów, aby można było zaspokoić potrzeby produkcji mleka na opłacalnym poziomie. Zaistniałe zmiany w odniesieniu do płatności ONW charakteryzują się brakiem zrozumienia dla sytuacji, jaka ma miejsce w gospodarstwach województwa podlaskiego, w tym szczególnie powiatu łomżyńskiego i prowadzą do zubożenia ich ekonomicznej wydolności. Zmiany poszły w kierunku pomniejszenia opłacalności produkcji, co jest niezrozumiałe. Rolnicy liczyli, że zmiany będą szły w kierunku poprawy opłacalności produkcji mleka, do produkcji którego przez lata byli zachęcani. Tymczasem teraz okazuje się, że proponowane zmiany jeszcze bardziej zniechęcają rolników a ich problemy narastają.
Każdy zajmujący się produkcją mleka wie, że utrzymanie wydajności polega na odpowiednim karmieniu krów. Niezbędna do tego jest przede wszystkim uprawa kukurydzy, bez niej utrzymanie opłacalności produkcji jest niemożliwe. Na gruntach w łomżyńskim uprawa kukurydzy jest trudna i wymaga potężnych nakładów. Dotychczasowe wsparcie z racji dopłat ONW w znacznym stopniu rekompensowało wnoszone z wielkim trudem wypracowane środki. Wprowadzone zmiany są kolejnym zabiegiem, który rolników zubaża zamiast ich wspierać. Odnosi się wrażenie, jakby komuś zależało na zmniejszeniu producentów mleka, co jest zupełnie niezrozumiałe. Gospodarstwa są mocno zadłużone, ledwie zipią i zamiast liczyć na wsparcie, by wyjść z tego marazmu – rzuca im się kolejne kłody pod nogi i komplikuje możliwości wychodzenia z kryzysu. Nie oszukujmy się, wraz ze zmianami w ONW sytuacja rolników tylko jeszcze bardziej się pogarsza.
Wprowadzone zmiany powodują, że więcej rodzimych gospodarzy straci dopłaty z tytułu ONW niż je zyska. Próba przekonania rolników, że poszkodowanym resort rolnictwa wypracuje wsparcie osłonowe jest mało wiarygodna, bowiem już wcześniej mieliśmy przykłady, czym takie obiecanki się kończą. Wprowadzenie nowych zasad płatności ONW budzi wielki niepokój rolników odwiedzających Biuro IR w Łomży, w większości nie akceptują zmian i zdecydowanie się im sprzeciwiają. Z uwagi na specyfikę rolnictwa w województwie podlaskim, które jest liderem w produkcji mleka w kraju i związanymi z tym utrudnieniami, kwalifikacja gruntów sytuująca gospodarstwa rolników z podlaskiego w znacznym stopniu poza ONW jest niesłuszna, niesprawiedliwa, krzywdząca i dyskryminująca oraz świadczy o braku znajomości uwarunkowań na tych terenach. W związku z proponowanymi zmianami rolnicy z powiatu łomżyńskiego apelują o pilną interwencję, aby wstrzymać decyzje w sprawie zmian, by nie doprowadzić do wprowadzenia krzywdzącego prawa, które bezpośrednio i nieuczciwie uderza w interes rolników.
Pozbawienie rolników płatności ONW będzie prowadzić do obniżenia konkurencyjności ich gospodarstw w stosunku do gospodarstw położonych na obszarach, na których nie występują niekorzystne warunki użytkowania gruntów.
Powyższych zmian nie zrekompensuje przejściowe wsparcie wypłacane do roku 2020 dla beneficjentów, którzy utracili status ONW typu nizinnego.
W związku z przedstawionymi powyżej niebezpieczeństwami oraz zaistniałymi faktami, należy ponownie rozważyć konieczność interwencji decydentów w obszarze rolnictwa w odniesieniu do utraty płatności dla obszarów ONW, mających bardzo duże znaczenie dla dalszego funkcjonowania i istnienia gospodarstw rolnych, a w ślad za tym ich rodzin, dla których praca w rolnictwie stanowi ich życie i jest jedynym źródłem utrzymania.
Skrót listu Zdzisława Łuby, przewodniczącego rady powiatowej Podlaskiej Izby Rolniczej
Łomża, dn. 20.08.2020 r
