Wirus, a mówiąc wprost, wektory wirusa, czyli mszyce infekcyjne są coraz większym problemem także w ozimej pszenicy, pszenżycie i życie. Nie tak dawno mieliśmy sezony, w których rolników praktycznie pozbawiono możliwości chemicznego ograniczania mszyc. Rzutem na taśmę i to tylko dzięki Polskiemu Związkowi Plantatorów Roślin Zbożowych czasowe zezwolenie na stosowanie insektycydu wydawał Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziś sytuacja jest lepsza.
Agrotechnika i odmiany
Warto przypomnieć, że zawirusowaniu
zbóż ozimych pomagają
wczesne siewy, lecz najbardziej
upalne suche lata i długie
ciepłe jesienie. Jak zmniejszyć
ryzyko zawirusowania? Bardzo
ważna jest przemyślana
agrotechnika wspomagana chemicznym
zwalczaniem mszyc.
W metodzie niechemicznej
warto wykorzystać informacje
o odporności. Trudno wytłumaczyć
tę zależność, która wynika
zapewne z subtelnych różnic
w budowie morfologicznej
siewek odmian, ale na stronach
COBORU można znaleźć informacje
o odporności odmian
jęczmienia ozimego na wirusy
żółtej karłowatości jęczmienia
(skala 9 st.). W tej skali maksymalną
notę – 9 st. mają odmiany:
Metaxa i Nele, 7 st. mają
odmiany: Scarpia, Titus, Kobuz
i KWS Kosmos.
Zagrożenie wirusami jest mniejsze na stanowiskach o uregulowanym pH i wolnych od chwastów. Wielu rolników, którzy mieli problemy z żółtą karłowatością jęczmienia twierdzi, że skutki choroby, jeżeli doszło do infekcji, można złagodzić przez szybkie zasilenie roślin niewielką dawką azotu. Skala porażenia zbóż ozimych przez wirusy żółtej karłowatości jęczmienia mocno zależy od terminu siewu ozimin i dobrym rozwiązaniem, choć ryzykownym, jest spóźniony siew, który uniemożliwia mszycom żerowanie.
Środki chemiczne
W ostatnich latach były problemy
z możliwością jesiennego
chemicznego zwalczania mszyc
infekcyjnych będących wektorami
wirusów w zbożach. Jest poprawa,
ale problemy w pszenicy
ozimej, pszenżycie ozimym i życie
pozostają. Polegając na „Wyszukiwarce
środków ochrony”
insektycydu do zwalczania jesienią
mszyc będących wektorami
w pszenicy ozimej nie znajdziemy,
a w rzeczywistości taką rejestrację
ma Karate Zeon 050 CS.
Paleta insektycydów do jesiennego
zwalczania mszyc będących
wektorami wirusów w jęczmieniu
ozimym teoretycznie jest
spora. Teoretycznie to sześć insektycydów
o tym samym składzie
(zeta-cypermetryna): Alstar
100 EW, Ammo Super 100 EW,
Fury 100 EW, Minuet 100 EW,
Rage 100 EW i Titan 100 EW
Zasady stosowania tych środków zawierają etykiety, z którymi bezwzględnie należy się zapoznać. Pamiętajmy, że o skuteczności zabiegu decydują czynniki takie jaki: termin zabiegu, wybór insektycydu oraz panujące warunki atmosferyczne. Wybierając środek należy zwrócić uwagę na zakres temperatur warunkujący odpowiednią skuteczność wykonanego zabiegu, na długość jego działania, a także karencję.
Marek Kalinowski
