Po pięciu latach bez opłaty planistycznej

Kwestię reguluje art. 36 ust. 4 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Określa on, że jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt (burmistrz albo prezydent miasta) pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Opłata ta jest dochodem własnym gminy. Jej wysokość nie może być wyższa niż 30% wzrostu wartości nieruchomości. Ustala się ją na dzień sprzedaży nieruchomości. Wzrost wartości nieruchomości stanowi różnica między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu lub faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości przed jego uchwaleniem.

Opłata może być pobierana w terminie 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące. Jeśli dojdzie do sprzedaży gruntu o podwyższonej wartości, notariusz, w terminie 7 dni od dnia sporządzenia umowy notarialnej jest zobowiązany przesłać wójtowi (burmistrzowi albo prezydentowi miasta) wypis z tego aktu. Ten z kolei ustala opłatę, w drodze decyzji, bezzwłocznie po otrzymaniu wypisu z aktu notarialnego. Właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości, której wartość wzrosła w związku z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego, może żądać ustalenia, w drodze decyzji, wysokości opłaty planistycznej (art. 37 ustawy) jeszcze przed jej zbyciem.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 25 lipca 2019 r. (sygn. akt: II SA/Łd 152/19) orzekł, że jeśli zmiany przeznaczenia dotyczą części gruntu, wartość renty oblicza się wyłącznie dla tej części nieruchomości, która objęta jest zmianą wynikającą z postanowień planu. Uwzględnienie w jakikolwiek sposób wartości nieruchomości, której przeznaczenie nie zmieniło się po uchwaleniu planu, oznacza bezpodstawne obciążenie właściciela obowiązkiem uiszczenia opłaty nienależnej.

prof. UAM dr hab. Aneta Suchoń