Uznanie ulgi podatkowej z tytułu strat spowodowanych suszą

Zastosowanie ulgi w podatku rolnym zależy od uznania organu podatkowego (wójta, burmistrza, prezydenta miasta), a postępowanie w sprawie jej przyznania toczy się nie w szczególnym trybie, lecz na podstawie Ordynacji podatkowej.

Tak wynika z uchwały Rady Ministrów nr 86/2019 z 6 września 2019 r. w sprawie ustanowienia programu pomocy dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w gospodarstwach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2019 r. suszy, huraganu, gradu, deszczu nawalnego, przymrozków wiosennych lub powodzi. Obok innych przewidzianych w programie form pomocy, dodatkowo wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast mogą stosować ulgi w podatku rolnym za 2019 r. na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Tak samo było w przypadku rządowego programu pomocy z powodu suszy, która wystąpiła w 2018 r.

Zgodnie z art. 67a § 1 tej ustawy, organ podatkowy na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może stosować następujące ulgi:

• odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
• odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek,
• umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe i odsetki za zwłokę.

Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

W myśl art. 67b § 1 pkt 3a) ustawy, organ podatkowy może na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą udzielać wymienionych wyżej ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia. Ulgi te stanowią pomoc publiczną i mogą być udzielane jako pomoc indywidualna albo w ramach programów pomocowych określonych w odrębnych przepisach.

W świetle prawa unijnego pojęcie podatnika prowadzącego działalność gospodarczą nie ogranicza się do przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jest ono znacznie szersze i obejmuje także podmioty prowadzące działalność w zakresie rolnictwa i rybołówstwa, bez względu na formę organizacyjno- prawną

Artykuł 155 § 1 Ordynacji podatkowej przewiduje, że organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań, przedłożenia dokumentów lub dokonania określonej czynności osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, w tym także w formie dokumentu elektronicznego, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy. Wójt może więc żądać dodatkowych dokumentów.

Jak podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych, m.in. w wyroku WSA w Kielcach z 17 października 2019 r. (sygn. akt: I SA/Ke 286/19), organ podatkowy przy rozpatrywaniu sprawy i wydaniu rozstrzygnięcia w sprawie ulgi podatkowej korzysta ze swobody uznania administracyjnego. Uznaniowy charakter rozstrzygnięcia nie oznacza dowolności, lecz musi być wynikiem wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, wszechstronnego zebrania oraz rozpatrzenia w sposób wyczerpujący materiału dowodowego.

Od decyzji odmawiającej przyznania ulgi przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, którego decyzję można z kolei zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Alicja Moroz
prawnik redakcyjny