Ważne jest to, że aby zastosować zakładaną dawkę azotu w formie RSM trzeba nawóz przekalkulować wagowo albo objętościowo. Tym rolnikom, którzy nie stosowali, a zamierzają stosować RSM, potrzebne jest przypomnienie jak to obliczać. Opryskiwacze mają podziałkę mówiącą o ilości w litrach, a litr nawozu waży więcej niż kilogram. Przypominamy też jak rozcieńczać (ile wody dodać), aby z RSM o stężeniu np. 32% uzyskać RSM o stężeniu 30 lub 28%.
Precyzyjne rozcieńczanie
Ze względu na najkorzystniejsze właściwości fizykochemiczne Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa– PIB w Puławach zaleca stosować RSM o stężeniu 28% N i o gęstości 1,28 kg/dm3. Podczas rozcieńczania skoncentrowany 32% lub 30% roztwór saletrzano-mocznikowy i tak powinniśmy rozcieńczyć pamiętając, że zgodnie z zasadami chemii przy rozcieńczaniu, to RSM należy dodawać do wody, a nie w kolejności odwrotnej. Takie postępowanie umożliwia też dokładniejsze wymieszanie obu komponentów.
Aby otrzymać RSM 28% z bardziej stężonych roztworów należy obliczyć potrzebną do tego ilość wody. Tę ilość wody (Lw) w litrach potrzebną do rozcieńczenia RSM 32% N i 30%N do zawartości 28% N, a więc do gęstości 1,28 kg/ dm3, według wskazówek producenta RSM oblicza się w sposób następujący wg wzorów: Lw = RSM 32% N (w litrach) x 0,189 Lw = RSM 30% N (w litrach) x 0,091
Jak przygotować stężony RSM 32% do właściwego stężenia 28% zalecanego do aplikacji? Aby osiągnąć stężenie 28% z nawozu o stężeniu 32% należy na każde 1000 litrów RSM dodać 189 litrów wody (wynika to z powyższego wzoru). Analogicznie rozcieńczając RSM 30% do stężenia 28% należy na każde 1000 litrów RSM dodać 91 litrów wody.
Można też te wyliczenia ilości wody (Kw) w litrach potrzebnej do rozcieńczenia RSM 32% N i 30% N do zawartości 28% N oprzeć na wadze nawozu i przeprowadzić obliczenie według innego wzoru: Kw = RSM 32% N (w kg) x 0,143 Kw = RSM 30% N (w kg) x 0,071
100 kg RSM 28% N odpowiada 78,1 litrom cieczy zawierającej 30 kg azotu. Ale uwaga –100 l cieczy RSM 28% zawiera 35,8 kg azotu, co odpowiada 128 kg RSM 28% N. Analogicznie 100 kg RSM 30% N odpowiada 76,9 litrom cieczy zawierającej 30 kg azotu. Natomiast 100 l RSM 30% zawiera 39,0 kg azotu, co odpowiada 130 kg RSM 30% N. I ostatnie dane – 100 kg RSM 32%N odpowiada 75,8 litrom cieczy zawierającej 32 kg azotu. Natomiast 100 l RSM 32% zawiera 42,2 kg azotu, co odpowiada 132 kg RSM 32% N.
Obliczanie dawki azotu
To nie koniec komplikacji z potrzebnymi obliczeniami RSM. Poniżej pokazujemy instrukcje i wzory do wyliczania czystego składnika z różnych stężeń objętościowych i wagowych RSM, które przygotowały np. ZA Puławy.
Wzory do wyliczania czystego składnika (kg N) z RSM w kg lub litrach w zależności od stężenia: N (kg) = RSM 28% N w kg x 0,28 N (kg) = RSM 30% N w kg x 0,30 N (kg) = RSM 32% N w kg x 0,32 N (kg) = RSM 28% N w litrach x 0,358 N (kg) = RSM 30% N w litrach x 0,390 N (kg) = RSM 32% N w litrach x 0,422
Każdy może przeprowadzić kalkulacje dla konkretnej ilości RSM 28, 30 lub 32% (w litrach lub kilogramach). Jako przykład podam tylko, że w 100 kilogramach RSM 30% znajduje się 30 kg N, ale w 100 litrach RSM 30% znajduje się 39 kg N.