Typ ziarna robi różnicę

Należy też zaznaczyć, że u najnowszych odmian z ziarnem dent charakterystycznym dla typowych mieszańców ziarnowych, niektórym hodowlom udało się znacznie poprawić wczesny wigor i są prawie tak tolerancyjne na chłody jak odmiany z ziarnem flint. Typ ziarna jest istotny w żywieniu bydła (inne połączenia skrobi z białkiem we frakcji bielm), a także w przemyśle (na gres preferowane flinty lub typ zbliżony do flint). Flint i dent różnią się budową skrobi, sposobem oddawania wody w fazie dojrzewania, minimum termicznym wschodów i wzrostu, ale przejdźmy do konkretów.

Mieszańce z ziarnem flint

mogą być siane w niedogrzaną glebę, tj. 5–6˚C i są bardzo przydatne w skrajnych rejonach uprawy kukurydzy w Polsce, pozwalają także na optymalizację czasu siewu przy dużych areałach kukurydzy w gospodarstwie, umożliwiają uprawę kukurydzy na glebach wolno nagrzewających się, zimnych, gliniastych.

Odmiany z tym typem ziarna odznaczają się bardzo dobrą tolerancją na chłody, są przydatne do uprawy w rejonach centralnych i północnych, a także do wcześniejszego lub optymalnego terminu siewu w rejonach południowych. Przy tej samej liczbie FAO co dent kwitną zwykle wcześniej, mają większą liczbę rzędów ziarna w kolbie, więcej ziaren w rzędzie. Flinty cechuje szkliste bielmo ziarna, bo struktury skrobi połączone są cząstkami białka. Ponadto ważne jest w żywieniu przeżuwaczy, że szklista skrobia w większych nawet o 30% ilościach niż mączysta skrobia z ziaren dent trawiona jest w jelicie cienkim.

Ziarniaki flint oddają wodę szybciej niż dent do poziomu 30% wilgotności i w równym tempie do około 23–25% zawartości wody w ziarnie. Ziarniaki flint mocniej trzymają się osadki i nie osypują się podczas zbioru.

Mieszańce z ziarnem dent

muszą być siane w bardziej ogrzaną glebę (8–12˚C) i z tego względu najlepiej nadają się do uprawy na glebach szybko nagrzewających się, lekkich. Odmiany z tym typem ziarna cechuje umiarkowana do słabszej tolerancja na chłody i lepiej jest je uprawiać w rejonach cieplejszych o małym ryzyku występowania chłodów. 

Denty przy tej samej liczbie FAO kwitną później niż flinty. W kolbie mają mniejszą liczbę rzędów ziarna i mniej ziaren w rzędzie. W ziarnie dent jest mączyste bielmo skrobi (pomiędzy strukturami skrobi jest powietrze). 

Denty cechuje tzw. efekt kominowy oddawania wody. Początkowo ten proces jest wolniejszy niż u flintów, ale po osiągnięciu 30% wilgotności ziarna, oddawanie wody gwałtownie przyspiesza i trwa to do osiągnięcia poziomu 18–19% wilgotności ziarna. Ze względu na charakterystyczne zagłębienie (tzw. rejestr) wyschniętych ziarniaków, ziarno dent jest płaskie, zębokształtne, zwane końskim zębem. Niestety, w czasie późnych zbiorów odmian z ziarnem dent narasta ryzyko osypywania.

Marek Kalinowski