Ostatnio dużo słychać na jej temat, a to znaczy, że staje się popularna. Od kiedy owocuje? Jakie ma zalety i wady? Jakie są dostępne odmiany czerechy?

Chyba pierwszą uprawianą

czerechą była Książęca, odmiana angielska, opisywana już w XVII w. Jest to odmiana wcześnie wchodząca w owocowanie, o dużych owocach osiągających do 5 g (średnicy ok. 1,5 cm) i ciemno czerwonej, lśniącej skórce, która czasem przybiera barwę brązowoczerwoną. Dojrzałość zbiorczą osiąga w III dekadzie czerwca i trwa do końca I dekady lipca. Owoce charakteryzują się ciemnoczerwonym miąższem, wyśmienitym słodko-kwaśnym smakiem, nadają się zarówno do konsumpcji bezpośredniej, jak również cenione w przetwórstwie. Jej zaletą jest mała podatność na choroby, w tym raka bakteryjnego, plamistość drzew pestkowych, a także brunatną zgniliznę. Drzewo osiąga średnie rozmiary (dorasta do 5 m wysokości), rośnie szybko, lubi miejsca zaciszne, słoneczne i ciepłe, gleby o odczynie pH 6,7 do 7,2, i co ważne, lepiej się czuje na glebie słabszej i piaszczystej niż żyznej. Jest częściowo samopylna, jej kwiaty zapylane są pyłkiem wiśni, jak i czereśni odmian o tym samym czasie kwitnienia. Książęca jest uważana za jedną z najlepszych odmian czerechy, jej wadą jest kwitnienie w maju, gdy występują wiosenne przymrozki, podczas których kwiaty mogą przemarzać. Jeśli spadki temperatur nie wystąpią, odmiana owocuje bardzo obficie. Polecana do upraw ekologicznych.

Warta uwagi jest

także węgierska odmiana Grubinska, która preferuje stanowisko słoneczne, dojrzałość zbiorczą osiąga w połowie lipca, nie wykazuje specjalnych wymagań glebowych, wystarcza jej przeciętna gleba ogrodowa. Charakteryzuje się dużą mrozoodpornością. Doskonała zarówno do uprawy amatorskiej, jak i sadów towarowych. Rodzi owoce duże, sercowate, o barwie mocno czerwonej o słodko-kwaśnym smaku, doskonałe do bezpośredniego spożycia, jak i na przetwory. Jej najlepszym zapylaczem jest Łutówka. Ciekawą odmianą jest Gubeńska, która podobno została wyhodowana w Gubinie nad Nysą, ale bliżej nie znamy jej pochodzenia. Odmiana tworzy kształtną, luźną, szeroko stożkową koronę z wyraźnym przewodnikiem i sztywnymi konarami, które nie wymagają intensywnego cięcia. W pierwszych latach uprawy owocuje umiarkowanie, w późniejszych obficie. Jest wytrzymała na mróz i choroby drzew pestkowych. Rodzi duże do bardzo dużych kuliste ciemnoczerwone owoce, charakteryzujące się bardzo smacznym jędrnym, średnio soczystym miąższem. Dojrzałość zbiorczą osiąga pod koniec czerwca, ale przetrzymana dłużej na drzewie zyskuje na smaku.

Duże zainteresowanie budzi

stara francuska odmiana Hortensja, nazywana również Królową Hortensją, o której mowa była już w XIX w. Owoce w smaku bardziej przypominają czereśnie niż wiśnie, podobnie jak w przypadku odporności na mróz i choroby. Jeśli zaś chodzi o wymagania glebowe (pH 6,7 do 7,2), to te są bliższe wiśni aniżeli czereśni a kwiaty są zapylane pyłkiem obu tych gatunków. Ciekawe jest także to, że na glebach słabych, piaszczystych lepiej owocuje i rzadziej przemarza. Dojrzałość zbiorczą osiąga pod koniec czerwca, rodzi duże owoce do 2,5 cm średnicy o barwie żółtoczerwonej, sercowate, o jasnym, bardzo smacznym miąższu. Drzewo Hortensji rośnie szybko, pokrojem przypomina czereśnie, dorasta do 4,5 m. Lubi stanowisko słoneczne. Uznawana jest za odmianę samopylną, ale dobrze posadzić ją w pobliżu czereśni lub wiśni wcześnie kwitnących. Warto wspomnieć też o Kleparowskiej. Jest to co prawda unikalna krzyżówka czereśni z wiśnią, ale do zdobycia. Rodzi czarne, duże, soczyste jak wiśnia owoce a słodkie jak czereśnia. Odmiana ta pochodzi prawdopodobnie z Kleparowa, przedmieścia Lwowa. Dojrzałość zbiorczą osiąga pod koniec lipca, charakteryzuje się dużą wytrzymałością na mróz. Jest częściowo samopylna, ale lepsze efekty owocowania przynosi, gdy w pobliżu znajduje się drzewo czereśni lub wiśni.

Małgorzata Wyrzykowska