mazowieckie
Gospodarstwo państwa Świeżaków nie ma długich tradycji hodowlanych i powstało praktycznie od zera zaledwie 15 lat temu.– Do tego czasu pracowałam jako księgowa, mąż jako budowniczy dróg, również w Iraku. Już po dwóch latach pracy na stanowisku księgowej wiedziałam, że praca w papierach i zamknięciu nie jest dla mnie. Szukałam więc pomysłu na siebie, pomagając jednocześnie rodzicom w prowadzeniu niewielkiego gospodarstwa – wspomina pani Elżbieta.
Punktem zwrotnym w hodowlanej historii rodziny było przekazanie gospodarstwa przez rodziców pani Elżbiety oraz dokupienie dodatkowego areału od rodziny. Łącznie było to 17,5 ha. Do 6 przejętych po rodzicach krów zaczęły dołączać kolejne zakupione przez pana Stefana jałówki. Aż przyszedł czas na podjęcie konkretnej decyzji, którą przyspieszył fakt ostatnich chwil obowiązywania niższych stawek podatkowych na materiały budowlane. Zapadła więc decyzja o rozwoju hodowli bydła mlecznego w gospodarstwie. W 2004 roku wyrosła w nim nowa, wolnostanowiskowa obora na 70 krów z halą udojową rybia ość 2x4 stanowiska.
Hodowcy zdecydowali się na ścielenie legowisk słomą.
– To bardzo dobry dla zwierząt system, tylko bardzo pracochłonny – oznajmił pan Stefan. – Dziś na pewno budowałbym oborę na rusztach – dodaje.
Każdego dnia obornik wypychany jest ładowarką, a legowiska dościelane świeżą słomą i dezynfekowane preparatem, którego zadaniem jest również osuszanie racic.
– Do nowego budynku wprowadziliśmy wówczas tylko 18 krów. Z czasem dokupowaliśmy jałówki, w tym 21 sztuk z Niemiec i Holandii, korzystając z dofinansowania na zakup stada podstawowego – wspominał pan Stefan, ubolewając jednak, że w ostatnim czasie produkcyjne pogłowie zmniejszyło się o 10 sztuk. – To była konieczność, której celem było zmniejszenie zagęszczenia w oborze, a tym samym poprawa dobrostanu krów.
Kiedy odwiedziliśmy gospodarstwo hodowców, utrzymywali 64 krowy mleczne, przy czym całe pogłowie liczyło 120 sztuk. Od chwili rozpoczęcia użytkowania nowej obory rozpoczęła się żmudna praca hodowców, nie tylko nad powstaniem stada, ale przede wszystkim nad zdobywaniem wiedzy, umiejętności i doświadczenia w szeroko pojętej dziedzinie hodowli bydła i produkcji mleka. Dość powiedzieć, że pani Elżbieta kilka lat temu ukończyła studia inżynierskie na wydziale zootechniki Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach.
Wytrwałość i pasja, w którą przerodziła się decyzja o postawieniu na krowy mleczne zaczęła przynosić efekty. Kiedy Świeżakowie startowali, wydajność stada wynosiła niewiele ponad 5000 kg mleka. Obecnie jest to 11 200 kg mleka od sztuki.
– Jeżeli coś robić, to robić dobrze – to zasada, którą się kierujemy. W przeciwnym razie, po co nam dobra genetyka zwierząt, kiedy jej nie wykorzystujemy – podkreśliła pani Elżbieta.
Od początku hodowcy postawili na genetykę amerykańską, jednak – jak zgodnie przyznają – zbyt wysoki inbred sprawia, że od buhajów zza oceanu powoli odchodzą.
Przez długi czas i – co trzeba podkreślić – przy pełnej obsadzie obory, hodowcy mieli do dyspozycji tylko 17,5 ha ziemi. Zakup pasz, w tym traw i kukurydzy był koniecznością. Hodowcy nauczyli się więc liczyć każdą złotówkę i chociaż wiele się od tamtego czasu zmieniło, to rentowność produkcji jest dla hodowców priorytetem. A rentowność nierozerwalnie związana jest z długowiecznością, wydajnością czy płodnością zwierząt.
O jakości prowadzonej tutaj hodowli świadczyć mogą liczne tytuły czempionów i wiceczempionów, jakie jałówki i krowy państwa Świeżaków zdobywały, podczas aktywnego uczestnictwa w wystawach hodowlanych. Dumą hodowców jest także krowa Jagoda, która w 2016 roku uzyskała mleczną wydajność życiową 104 244 kg mleka.
Każda krowa użytkowana jest tutaj średnio przez ponad 4 laktacje. Mając na względzie wysoką produkcję jednostkową to bardzo dobry wynik i efekt wielu działań, w tym precyzyjnego żywienia.
– Wysoko mlecznego stada nie da się żywić na oko – podkreśliła pani Elżbieta, a jako główne narzędzie w tej kwestii wymieniła regularną analizę skarmianych pasz i dokładnie wyliczoną przez program komputerowy dawkę. Ta zadawana na stół paszowy zbilansowana jest na produkcję 24 litrów mleka. Wydajniejsze sztuki korzystają ze stacji paszowej.
W ubiegłym roku hodowcy sprzedali 11 jałówek. Dodatkowy dochód ze sprzedaży materiału hodowlanego możliwy jest m.in. dzięki dobrze odchowywanym cielętom.
– W naszym gospodarstwie praktycznie nie mamy upadków – poinformowała gospodyni.
– Obecnie nie stosujemy żadnego programu szczepień cieląt, jeżeli zdarzy się, że cielę ma biegunkę lub jego zachowanie na to wskazuje, natychmiast podaję preparat Glutellac, którego zadaniem jest szybkie nawodnienie cielęcia. Jeżeli nie następuje poprawa, dopiero wówczas stosujemy antybiotyki – tłumaczy pani Elżbieta. – Przez pierwsze dwa tygodnie życia cielęta odpajane są mlekiem pełnym, po czym przechodzą na preparat mlekozastępczy, z czasem z dodatkiem siemienia lnianego. Na cielętach oszczędzać nie można, dlatego stosujemy najwyżej jakości preparat, którym jest dla nas Sprayfo firmy Trouw Nutricion.
Odsadzenie odbywa się po upływie 1,5 miesiąca życia, a – jak podkreśla pani Elżbieta – niezwykle ważne jest także skarmianie dobrej jakości pasz stałych. My stosujemy mieszankę owsa, kukurydzy i granulatu.
Państwo Świeżakowie są dostawcami GK Polmlek i jak mówią, o dobrej współpracy świadczy rzetelność firmy skupującej, którą potwierdza zgodność co do ilości i parametrów produkowanego mleka uzyskiwana z mleczarni oraz z oceny użytkowości mlecznej krów.
