Nie wchodząc w przyczyny, pamiętajmy, aby likwidowaną plantację przesiać bezpiecznie, tj. z uwzględnieniem właściwości herbicydów zastosowanych w rzepaku jesienią. Przeciwwskazania są i wynikają z właściwości substancji czynnych herbicydów. Niektóre substancje czynne są bezpieczne dla wybranych roślin następczych, inne wymagają wykonania przed przesiewem orki.

Najbezpieczniej formą jarą

Dziś przypominamy informacje o możliwym następstwie roślin po likwidowanej plantacji rzepaku i herbicydach zastosowanych w nim jesienią. Korzystamy w tym zakresie z wiedzy i doświadczenia naukowców z Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu zawartych w specjalnym na ten temat opracowaniu autorstwa byłego naukowca tego Instytutu inż. Adama Paradowskiego. Pokrótce (za informacjami IOR) omówimy substancje czynne z przykładami herbicydów, które je zawierają. Pamiętajmy też, że substancje czynne nadal są przedmiotem przeglądu i są wycofywane. Najważniejsze w tym zestawieniu są jednak informacje o oddziaływaniu fitotoksycznym substancji czynnych na rośliny następcze. Oczywiście najbezpieczniej jest przesiać rzepak ozimy rzepakiem jarym.

Metazachlor

Tę substancję aktywną zwierają m.in. herbicydy (alfabetycznie): Bantux, Butisan, Butisan Mono, Butisan S i szereg innych – w sumie 57 herbicydów. Po wymienionych herbicydach zastosowanych w rzepaku jesienią i przy konieczności jego przesiewu zalecane jest wykonanie orki na głębokość 15 cm. Po tym zabiegu rzepak można przesiać rzepakiem jarym lub innymi roślinami kapustowatymi, kukurydzą, ziemniakami lub zbożami jarymi.

Chlopyralid

Substancja aktywna solo zawarta jest m.in. w herbicydach: Auksendy, Clap, Clap Forte, Cliophar, Cloe, Faworyt, Golden Clopyralid, Helion, Hoder, Kak-Piral, Lontrel, ProSto, Songhai, Vivendi. Ponieważ herbicydy można stosować w rzepaku jarym i innych kapustnych (także w gorczycy), buraku cukrowym i pastewnym, cebuli, kukurydzy, lnie, jęczmieniu jarym, pszenicy jarej, w roślinach sadowniczych i niektórych ozdobnych oraz na plantacjach wikliny, to bezpiecznie jest przesiać rzepak ozimy właśnie tymi gatunkami.

Chlopyralid + pikloram

Połączenie tych dwóch substancji aktywnych występuje w herbicydzie Astor, Barka, Chao, Curlew, Cyklop, Gala, Galera, Kratos A, Kratos Trio, Obelix. Przy przesiewie wymarzniętego rzepaku po tych herbicydach zastosowanych jesienią można to robić bez konieczności wykonywania orki i siać na takim stanowisku kukurydzę, len, zboża jare no i oczywiście rzepak jary. Chloropyralid występuje w herbicydach także w połączeniu z halauksefynem metylu oraz w trzyskładnikowym herbicydzie z pikloramem i aminopyralidem.

Metazachlor + dimetenamid-P

Herbicydem zawierającym te dwie substancje aktywne jest np. Butisan Duo i Springbok. Rzepak, w którym stosowano go jesienią można przesiać po wykonaniu głębokiej orki wiosną (na głębokość 15–20 cm). Wtedy można na tak przygotowanym stanowisku uprawiać bobik, groch, jęczmień jary, pszenicę jarą i standardowo, bo najbezpieczniej – rzepak jary.

Metazachlor + chinomerak

Te dwie substancje aktywne występują np. w herbicydzie Butisan Top, Impesco, Permuson, Repsan Plus i Tazachmer. Przy konieczności przesiewu wymarzniętego rzepaku ozimego należy po tym herbicydzie wykonać orkę na głębokość 15 cm. Wtedy można na takim stanowisku uprawiać: bobik, buraki, groch, jęczmień jary, pszenicę jarą, ziemniaki, rzepak jary i inne rośliny kapustne oraz ziemniaki. Można uprawiać też owies, ale wtedy orka przedsiewna musi być głębsza – co najmniej 20 cm.

Chlomazon

Ta substancja aktywna herbicydów rzepakowych zawarta jest m.in. w środkach: Angelus, Boa, Brasiherb, Chlomazon, Clematis, Climb, Clomate, Clomaz, Clozone, Comandor, Command, Efector, Evea, Hadar, Helm-Clomi, Kalif, Kilosrodtytułf, Koncept, Libeccio, Marqis, Prize, Reactor, Szabla, Szpada, Upstage. Rzepak nimi odchwaszczany po wykonaniu orki na głębokość co najmniej 10 cm można przesiać: bobikiem, bobem, cukinią, dynią, grochem, fasolą, kapustą, kukurydzą, ogórkami, pomidorami z rozsady, słonecznikiem, soją, rzepakiem jarym, ziemniakami, tytoniem i zbożami jarymi, ale uwaga! – z wyjątkiem jęczmienia.

Chlomazon + napropamid

Połączenie tych dwóch substancji występuje np. w herbicydzie Altiplano DAM tec, Colzamid Top, Command Top, Devrinol Top. Jeżeli były stosowane w rzepaku jesienią, to po wykonaniu orki na głębokość co najmniej 10 cm można na takim stanowisku uprawiać groch, kapustę, pomidory, rzepak jary, słonecznik i tytoń.

Propyzamid

Występuje w takich herbicydach, jak: Barclazy Propyz, Kerb, PPZ- 400, Prince, Propyzaflash, TurboPropyz. Po traktowanym tymi herbicydami rzepaku można uprawiać buraki, fasolę, groch, kukurydzę, rzepak jary i sałatę. Uwaga! – nie można uprawiać traw i zbóż. Zboża i trawy można uprawiać najwcześniej po upływie 6–9 miesięcy od zastosowania herbicydów zawierających propyzamid.

Chlomazon + metazachlor

Takie połączenie występuje w herbicydach: Kalif Mega. Rzepak można przesiać po wykonaniu orki na głębokość 15 cm takimi gatunkami, jak: bobik, groch, kukurydza, len, soja, rzepak jary, pszenica jara i ziemniaki.

Aminopyralid + chlopyralid + pikloram

Te trzy substancje zawiera herbicyd Astor, Kratos Trio, Mariner, Navigator, Spark. Rzepak możemy przesiać po wykonaniu orki na głębokość 10 cm i najlepiej nadają się wtedy takie rośliny jak: gorczyca, kukurydza, rzepak jary i zboża jare. Można też sadzić kapustę z rozsady.

Chlomazon + dimetachlor

Substancje zawiera herbicyd Brasan. Rzepak nim odchwaszczany jesienią trzeba zaorać na głębokość 10 cm. Można wtedy uprawiać bobik, bób, cukinię, dynię, kapustę, fasolę, groch, kukurydzę, pomidory z rozsady, pszenicę jarą, rzepak jary, słonecznik, soję, ziemniaki lub tytoń. Uwaga! – nie należy uprawiać buraków.

Graminicydy

Jeżeli stosowane były w rzepaku ozimym jesienią środki z tej grupy, to nie ma przeciwwskazań. Rzepak można przesiać każdą dowolną rośliną.

Marek Kalinowski