r e k l a m a
Program Konopny doskonali uprawę
Ponieważ konopie włókniste dają stosunkowo niskie plony nasion (od 8–12 dt/ha) rośnie zainteresowanie rolników uprawą nowej odmiany konopi oleistych Henola. Ta przy reprodukcji materiału siewnego daje plony nasion rzędu 20–30 dt/ha. Dużą rolę w upowszechnianiu uprawy konopi w Polsce i USA spełnia działający w IWNiRZ – PIB Program Konopny zajmujący się reprodukcją materiału siewnego własnych odmian.Kontraktacja uprawy konopi oraz wynikające z niej lustracje plantacji przez ekspertów nasuwają pewne wnioski dotyczące możliwości zwiększenia plonów nasion przez przestrzeganie wczesnego terminu siewu, a nie opóźnianie go do połowy maja. Ponieważ optymalny termin siewu jest dla wielu osób dyskusyjny, postanowiono w Instytucie rozwiązać go za pomocą doświadczeń polowych z terminami siewu. W tym celu przeprowadzono w latach 2019–2020 doświadczenia polowe w ZD Stary Sielec pow. Rawicz, których celem było poznanie wpływu terminu siewu na plony konopi oleistych Henola. W doświadczeniach nasiona wysiewano w czterech następujących terminach: I – 15–16 kwietnia, II – 29–30 kwietnia, III – 14–15 maja i IV – 1–2 czerwca. Doświadczenia prowadzono metodą losowanych bloków w czterech powtórzeniach o powierzchni poletek 30 m². Doświadczenia realizowano w rejonie o niskiej ilości opadów atmosferycznych (550 mm/rok), na glebach o średniej przydatności rolniczej (kl. IV) oraz dobrej zasobności w składniki pokarmowe i obojętnym odczynie gleby. W stanowisku po pszenicy ozimej.
Uprawę roli wykonywano zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej rozpoczynając podorywką ścierniska po pszenicy i bronowaniem, jesienią wykonano orkę na średnią głębokość. Wiosną stosowano tylko włókę, bronowanie, wysiew nawozów mineralnych w kg/ha: 60 N, 40 P₂O₅ i 80 K₂O. Następnie wysiano zaprawione nasiona w ilości 30 kg/ha w rozstawie rzędów 35 cm w terminach określonych w schemacie doświadczenia. Zarówno przed siewem jak też po siewie nie stosowano żadnych środków ochrony roślin, ponieważ wcześniej w konopiach nie stwierdzono występowania chorób ani szkodników roślin. Pielęgnacje ograniczono do mechanicznego spulchniania roli między rzędami roślin w miarę powstawania skorupy glebowej. Poza tym w okresie wegetacji usuwano pojawiające się sporadycznie płaskonie.
Na nasiona siać jak najwcześniej
Konopie zbierano w pełnej fazie dojrzałości nasion w środkowej części kwiatostanu. Podczas zbioru pobierano próby nasion i słomy w celu określenia parametrów jakościowych. Uzyskane wyniki doświadczeń polowych w latach 2019–2020 jednoznacznie potwierdzają, że wysokość plonów nasion zależy od terminu siewu (tabela 2). Najwyższe plony nasion uzyskano z najwcześniejszego terminu siewu (ok. 15 kwietnia) w wysokości średnio z dwóch lat 32,4 dt/ha. Późniejszy termin siewu obniżył plony o 4 dt/ha. Natomiast termin majowy (ok. 15 maja) zmniejszył plony nasion o dalsze 3 dt/ha. Oczywiście najpóźniejszy termin siewu (ok. 1 czerwca) bardzo obniżył plony nasion do 9,0 dt/ha i słomy do 71,2 dt/ha. Porównywane terminy siewu nie wpłynęły istotnie na średnie plony słomy, które wahają się od 152–155 dt/ha. Jednak w porównywanych latach plony nasion i słomy bardzo się różniły na korzyść 2020 roku, w którym przebieg pogody był dla wzrostu roślin korzystniejszy niż w 2019 roku.W zakończeniu trzeba dodać, że w praktyce rolniczej mogą występować lata, w których w połowie kwietnia zarówno przebieg pogody, jak i stan wilgotności gleby nie pozwalają na uprawę i siew konopi. Wówczas trzeba opóźnić o kilka dni a nie o miesiąc uprawę i siew nasion. Wprawdzie w ww. doświadczeniach była stosowana odmiana Henola, ale optymalny termin siewu dotyczy również innych odmian konopi włóknistych. Zainteresowanych rolników agrotechniką konopi uprawianych dla celów przemysłowych odsyłam do artykułu zamieszczonego w TPR nr 26/2020. Zatem należy przyjąć, że zagadnienie optymalnego terminu siewu zostało wynikami doświadczeń polowych przesądzone i należy go przestrzegać w praktyce rolniczej. Dotyczy to również ekspertów uprawy tej rośliny oraz pracowników służby rolnej, którzy dotychczas mieli wątpliwości. Na tej drodze można bowiem zwiększać plony nasion i poprawiać wyniki ekonomiczne plantatorów konopi.
