Bolesna truskawkowa pięta

Ta zakaźna forma zapalenia skóry palców występuje między raciczkami i szczeliną między piętką opuszki, w tylnym odcinku szpary międzypalcowej. Chorobę wywołuje ponad 20 różnorakich patogenów i w ponad 90% przypadków atakuje kończyny tylne. Szacuje się, że straty z powodu choroby Mortellaro wynoszą od 300 do 500 złotych na krowę w laktacji. Początkowo choroba ma łagodny przebieg, obejmujący owłosioną skórę, na której obserwuje się wypadanie włosów, palce są wilgotne, czerwone lub brązowe z tendencją do krwawienia. W miarę rozwoju schorzenia zmiany robią się większe i głębsze, przechodząc we wrzodziejąco-ziarninowe zapalenie sięgające skóry międzyracicowej. W konsekwencji powstaje bolesny wrzód rozchodzący się do szpary międzyracicowej, który częściowo niszczy róg piętki lub przenosi się na tkankę wewnętrzną. Dochodzi do rozluźnienia struktury warstwy rogowej, co ułatwia wnikanie bakterii w naskórek do warstwy brodawkowej. Chore krowy zaczynają kuleć i unoszą nogę nad podłoże lub też chodzą „obcinając” wierzchołek racicy.
Zachorowaniom sprzyjają takie czynniki jak: wilgotne środowisko, nadmierne zagęszczenie zwierząt w oborze i niedobór tlenu, duże stężenie bakterii, czy też obniżona odporność, niedobór mikroelementów i witamin. U niektórych zwierząt mogą występować również predyspozycje genetyczne.
Jeżeli choroba nie zostanie szybko rozpoznana, uszkodzenia w czasie kilku tygodni mogą zająć ponad 80% piętki i przerodzić się we wrzodziejący stan zapalny. Zwierzęta z silnymi objawami chorobowymi należy poddać indywidualnemu leczeniu.
Bardzo duże znaczenie w rozwoju choroby mają warunki utrzymania zwierząt. Niewygodne, zbyt krótkie legowiska powodują, że krowa częściej stoi w wilgotnych odchodach. Racice nie mają wówczas szans na wyschnięcie i stają się bardziej podatne na agresywne działanie patogenów. Z tej przyczyny najlepszą profilaktyką Mortellaro są suche i czyste racice. Zasady profilaktyki schorzenia zalecają dobre wietrzenie obór, ponieważ im wyższa jest wilgotność, tym więcej zarazków znajduje się w oborze.
Konieczna jest również regularna korekcja racic, której zadaniem jest usunięcie luźnego rogu racicowego, gdzie najczęściej umiejscawiają się patogeny. Korekcja ma także na celu zapewnienie prawidłowej postawy i uniknięcie wadliwego obciążenia szpary międzyracicowej.
Powszechnym działaniem zapobiegającym kulawiznom – szczególnie w większych stadach – jest regularne stosowanie kąpieli racic. Trzeba jednak zawsze mieć na uwadze, że im większa ilość zwierząt przejdzie przez wannę ze środkiem dezynfekującym, tym skuteczność jego spada, bowiem jest już on mocno zanieczyszczony. Tak więc zamiast leczyć, taki preparat staje się źródłem zakażenia. W opinii prof. Adama Traczykowskiego zaleca się przepuszczanie 80 krów przez roztwór, a następnie ponowne napełnienie basenu roztworem dla kolejnej grupy.
Jednym ze sposobów leczenia zmienionej chorobowo piętki jest opryskiwanie jej (2 razy w tygodniu co 3 dni) profesjonalnym preparatem, jak np. Eimu Hoof-Sprint, który tworzy na zmienionym chorobowo miejscu swoistą powłokę ochronną, dzięki czemu reguluje wilgotność skóry i rogu racicowego. Warstwa chroni przed nowymi infekcjami i przyspiesza wyleczenie.

Beata Dąbrowska