Rzadko mamy sytuację, aby jednym zabiegiem herbicydowym pozbyć się problemu chwastów w kukurydzy, bo najczęściej występuje wtórne zachwaszczenie chwastami ciepłolubnymi. Jeżeli nieuniknione jest wykonanie dwóch zabiegów, to celowe, bardziej bezpieczne, elastyczne i skuteczne jest odchwaszczanie kukurydzy dawkami dzielonymi, czyli wykonanie np. dwóch sekwencyjnych zabiegów herbicydowych dawkami zredukowanymi nawet o połowę.

Połową dawki

Niezależnie od typu zachwaszczenia w odchwaszczaniu kukurydzy błędem jest czekanie aż wzejdą wszystkie chwasty, bo niektóre z nich przerosną i będą trudniejsze do wyeliminowania. Takie ryzyko jest znacznie mniejsze przy zaplanowaniu odchwaszczania dawkami dzielonymi, które daje większą pewność lepszego efektu chwastobójczego i pozwala ograniczyć koszty. Koszt środków można zredukować o połowę (dwa zabiegi połową dawki zamiast dwa zabiegi dawką pełną), zwłaszcza gdy zastosujemy adiuwanty. Pamiętajmy jednak, że niektóre formulacje herbicydów są już z adiuwantami.
Adiuwanty mogą znacząco poprawić właściwości fizykochemiczne cieczy roboczej i zwiększyć skuteczność chwastobójczą zabiegu. Wpływają one przede wszystkim na retencję, czyli stopień zatrzymania herbicydu na blaszce liściowej chwastów (przeciwdziałając tym samym spływaniu herbicydu na glebę). Poprawiają także rozprowadzenie substancji aktywnej po całej powierzchni liścia poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego cieczy. Adiuwanty poprawiają też wnikanie substancji przez wierzchnią warstwę blaszki.
Zależnie od rozwoju sytuacji na polu możemy ponadto przyjąć różne strategie wykonania zabiegów sekwencyjnych. Możemy zmodyfikować odchwaszczanie dostosowując je do warunków pogodowych i uzyskać wysoką skuteczność chwastobójczą w optymalnych warunkach pogodowych, w warunkach występujących okresowo ochłodzeń i w warunkach występujących okresowo susz glebowych. Sekwencyjne odchwaszczanie kukurydzy dawkami dzielonymi zakłada wykonanie dwóch zabiegów. Termin pierwszego (doglebowy lub wcześnie powschodowy) zależy głównie od uwilgotnienia gleby. Drugi pozycjonowany jest na fazę między 4. a 7. liściem kukurydzy, ale nie później.

Schemat: T0 i T1

System odchwaszczania kukurydzy dawkami dzielonymi dość dobrze przebadali naukowcy z Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu, ale także firmy chemiczne oferujące herbicydy do odchwaszczania kukurydzy. Sekwencyjne zabiegi herbicydowe w kukurydzy można wykonywać według dwóch schematów uwzględniających korzystne i niekorzystne warunki pogodowe. Kiedy warunki pogodowe są dobre dla działania doglebowych herbicydów pierwszy zabieg herbicydem doglebowym w obniżonej dawce (ok. 50% dawki) wykonujemy w terminie T0 (termin przed wschodami kukurydzy), a drugi w terminie T2 (w fazie 4–6 liści kukurydzy) herbicydami o działaniu nalistnym (ok. 50% dawki).
Przy schemacie zabiegu T0 i T1 pierwsza dawka dzielonego oprysku zniszczy chwasty, które wschodzą najwcześniej i są w optymalnej dla skuteczności zabiegu fazie rozwojowej. Drugi zabieg nalistny dawką dzieloną zniszczy chwasty ciepłolubne wschodzące później i wtórne zachwaszczenie chwastami mniej ciepłolubnymi. Terminy wykonania zabiegów dawkami dzielonymi herbicydów w kukurydzy (podobnie, jak w burakach cukrowych) są ściśle związane z pojawieniem się wschodów chwastów, a nie fazy rozwojowej kukurydzy.

Schemat: T1 i T2

Kiedy mamy do czynienia z deficytem wody w okresie od siewu do wschodów wówczas najlepszym rozwiązaniem technologii dawek dzielonych będzie wykonanie dwóch oprysków powschodowych. W takiej sytuacji pierwszy zabieg wykonujemy wcześnie powschodowo w obniżonej dawce (ok. 50% dawki) w terminie T1 (w fazie 1–2 liści kukurydzy), a drugi typowym herbicydem nalistnym w obniżonej dawce (ok. 50% dawki) w terminie T2 (w fazie 4–7 liści kukurydzy).
Stosując sekwencyjne zabiegi po wschodach kukurydzy pamiętajmy, że zarówno pierwszy, jak i drugi zabieg dawkami dzielonymi powinien być wykonany po masowych wschodach chwastów, ale kiedy są one jeszcze bardzo młode i najbardziej wrażliwe na herbicydy. Wybór wariantu i przesunięcia zabiegów T2 między 4. a 7. liściem kukurydzy zależą od warunków pogodowych jak też właściwości substancji czynnej wybranego produktu. Należy wziąć pod uwagę wilgotność gleby, temperaturę łącznie z jej wahaniami podczas doby oraz tempo wzrostu chwastów. Stosując sekwencyjne zabiegi po wschodach kukurydzy pamiętajmy, że zarówno pierwszy, jak i drugi zabieg dawkami dzielonymi powinien być wykonany po masowych wschodach chwastów, ale kiedy są one jeszcze bardzo młode i najbardziej wrażliwe na herbicydy. Przy odchwaszczaniu kukurydzy pamiętajmy, że jest ona najbardziej odporna na herbicydy w fazie od 2 do 6 liści, a chwasty są wrażliwe we wczesnych fazach wzrostu (zależnie od gatunku od liścieni do maksymalnie 6 liści).

Marek Kalinowski