Mikroelementami ważnymi w rozwoju kukurydzy są także miedź i mangan. Pamiętajmy, że nawet wysoka zasobność gleb w mikroelementy, nie jest równoznaczna z ich dostępnością dla roślin. Pobranie mikroelementów z gleby ogranicza m.in. pH, wilgotność i antagonizmy między pierwiastkami. Można temu zaradzić przez nawożenie dolistne roślin.

Cynk wspomaga azot i tworzenie pyłku

Przy plonie ziarna kukurydzy na poziomie 10 t/ha rośliny powinny otrzymać w nawożeniu dolistnym ok. 0,5 kg cynku. To niezwykle ważny pierwiastek. Ponad 10% białek występujących w roślinach zawiera cynk, co przy zablokowaniu pobierania tego pierwiastka oznacza konkretną redukcję plonu. Cynk chroni ściany komórkowe przed toksycznym działaniem wolnych rodników tworzonych w warunkach silnego promieniowania słonecznego i przez to chroni kukurydzę przed stresem suszy. Jest też niezbędny do tworzenia pyłku i poprawia żywotność jego ziaren.
Ostre objawy niedoboru cynku (żółte lub białawe pasy biegnące wzdłuż nerwów najmłodszych liści kukurydzy) występują rzadko. Ok. 20% plantacji kukurydzy w Polsce wykazuje utajone niedobory cynku i dlatego trzeba go stosować zapobiegawczo pamiętając, że jest on kluczowym partnerem dla azotu. To od niego najbardziej zależy efektywność wykorzystania azotu, ale i płodność ziaren pyłku.
Aby cynk spełnił swą korzystną rolę musi być zastosowany odpowiednio wcześnie – tj. do fazy 4–5 liści kukurydzy (najlepiej do 3 liścia) w dawce (zależnie od formy cynku) 0,5 do 1,5 kg/ha. Cynk działa plonotwórczo również w kolejnych dwóch krytycznych dla kukurydzy fazach – w okresie kwitnienia (zwiększa żywotność ziaren pyłku) i w okresie dojrzewania (rośliny bogate w cynk sprawniej asymilują i nalewają ziarniaki).

Bor uformuje zaziarnioną kolbę

Bor decyduje o prawidłowym wzroście roślin, reguluje kwitnienie i procesy zawiązywania nasion oraz gospodarkę wodną roślin. Zwiększa również efektywność stosowanych nawozów NPK. Bor jest składnikiem najlepiej przyswajanym z gleb o odczynie lekko kwaśnym i obojętnym.
Kukurydza jest wdzięczna za dokarmianie borem, ale aplikacja tego składnika musi nastąpić najpóźniej na 3 tygodnie przed kwitnieniem i w dawce od 0,3 do 0,6 kg B/hektar. W przypadku tego składnika niedobory będą na roślinach bardzo wyraźne. Niedobór boru w czasie kwitnienia prowadzi do zakłócenia procesu formowania kolb i objawia się guzikowatością kolb. Szczyty kolb nie są zaziarnione podobnie jak przy deficycie potasu.
Największe problemy z niedoborem boru pojawiają się w kukurydzy w lata suche, gdyż pierwiastek ten jest pobierany i transportowany w tzw. prądzie transpirującej wody. Dlatego zwłaszcza w takich sezonach i w obliczu spodziewanej suszy zalecane jest stosowanie tuż przed wyrzucaniem wiech boru oraz cynku, które wspólnie poprawią w takiej sytuacji płodność ziaren pyłku. W sytuacji zagrożenia suszą warto wykonać nawożenie tymi mikroelementami najpóźniej jak jest możliwy wjazd na plantację.

Warto dokarmiać miedzią i manganem

Te mikroelementy są mniej istotne niż cynk i bor, ale ich niedobór wywiera istotny wpływ na plonowanie. Miedź jest składnikiem enzymów oddechowych oraz utleniających. Niedostateczne odżywienie kukurydzy miedzią powoduje słabe zapylanie, zaburza rozwój ziaren oraz kolb. Najbardziej wrażliwe są młode liście, które przy znacznym niedoborze tego pierwiastka więdną i skręcają się. Często pojawiają się również na nich brązowe plamy. Długotrwały brak miedzi może spowalniać wzrost całej rośliny.
Mangan odpowiada natomiast za prawidłowy przebieg procesu fotosyntezy i tworzenie chloroplastów. Poza tym jest ważnym czynnikiem biosyntezy kwasów tłuszczowych, aktywuje wzrost rośliny, wiąże wolne rodniki powstające w warunkach stresowych. Na glebach o wysokim pH występuje problem dostępności manganu.

Marek Kalinowski