Rutynowo po przekroczeniu polskiej granicy pracownik sezonowy jest wpisywany do systemu Ewidencji Wjazdu do Polski (EWP) w celu objęcia 10-dniową kwarantanną. Zgodnie z wytycznymi resortu rolnictwa oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego w związku z rozprzestrzenianiem się SARS-CoV-2, rolnik powinien umożliwić pracownikom zza granicy odbycie 10-dniowej kwarantanny w warunkach gospodarstwa.

Bez kwarantanny

Jednak w niektórych przypadkach mogą być oni zwolnieni z jej odbycia. Stanie się tak, gdy pracownik zakończy izolację (w domu lub w szpitalu) z powodu zakażenia koronawirusem nie później niż 6 miesięcy przed dniem przekroczenia granicy. Z kwarantanny zwolnione są też osoby, które zostały zaszczepione przeciwko COVID-19 szczepionką, która została dopuszczona do obrotu w Unii Europejskiej, i mają związane z tym stosowne zaświadczenie. W przypadku osób, które przyjeżdżają do pracy u polskiego rolnika spoza strefy Schengen, a tak jest najczęściej, z kwarantanny mogą być zwolnieni ci, którzy wykonają po przyjeździe test diagnostyczny (antygenowy lub PCR). Test wykonuje się w ciągu 48 godzin od przekroczenia granicy. Wynik negatywny zwalnia automatycznie z odbywania kwarantanny od momentu pojawienia się w systemie EWP. Takie testy diagnostyczne nie są finansowane ze środków publicznych – pracownik lub rolnik musi za niego zapłacić. Koszt testu antygenowego, tzw. szybkiego, to około 150 zł, PCR – około 400 zł.

Można pracować

Wjeżdżając do Polski, zarówno kierowca, jak i pracownicy muszą mieć założoną maseczkę zakrywającą nos i usta do czasu dotarcia do gospodarstwa. Czas przejazdu pracownika od momentu przekroczenia granicy do gospodarstwa nie może przekroczyć 24 godzin. Po jego dotarciu na miejsce rolnik musi zgłosić go do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej w celu odbywania obowiązkowej kwarantanny. W przypadku gdy będzie nią objęty, przechodzi ją na terenie gospodarstwa. Teren gospodarstwa jest rozumiany tutaj jako siedlisko wraz z działkami do niego należącymi.
Pracownik może w tym czasie zajmować się tym, do czego został zatrudniony, pod warunkiem że nie opuści gospodarstwa, a jego kontakt z osobami go zamieszkującymi będzie odbywał się przy zachowaniu reżimu sanitarnego, tj. bezpiecznej odległości minimum 1,5 m, stosowaniu maseczki oraz higieny rąk. Jeśli np. pracownik odbywający kwarantannę jest zakwaterowany na działce należącej do siedliska, ale nie ma możliwości bezpośredniego przemieszczania się pomiędzy tymi nieruchomościami, do gospodarstwa może dojechać tylko pojazdami należącymi do gospodarstwa. Po drodze nie wolno mu się jednak zatrzymywać, wychodzić z pojazdu, kontaktować z innymi, postronnymi osobami.
Pracownicy zamieszkujący u jednego gospodarza i odbywający u niego kwarantannę nie mogą wykonywać pracy na rzecz innego rolnika, nawet jeśli jego pole sąsiaduje z polem gospodarza, u którego pracownicy są zatrudnieni i zamieszkują.
Należy pamiętać, iż złamanie obowiązku kwarantanny grozi karą w wysokości do 30 tys. zł (około 190 840 hrywien).

Maseczki, dezynfekcja...

Wytyczne resortu rolnictwa oraz GIS przewidziane dla rolników, którzy zatrudniają pracowników sezonowych, są bardzo szerokie, a te dotyczące odbywania kwarantanny bardzo surowe. Z jednej strony, jeśli pod uwagę bierze się zdrowie, są zrozumiałe, z drugiej jednak – generują bardzo wysokie koszty i są trudne do spełnienia.
Według wytycznych tych urzędów, podczas pobytu w gospodarstwie pracownik sezonowy musi mieć zapewniony bieżący dostęp do wody, mydła, środków do dezynfekcji rąk, papieru higienicznego jednorazowego (chusteczki higieniczne, ręcznik papierowy), koszy na odpady wyłożonych jedno­razowymi workami.
Od rolnika wymaga się, aby osobom objętym kwarantanną zapewnił odpowiednie warunki zakwaterowania z pełnym węzłem sanitarnym i wydzielonymi pomieszczeniami do pobytu. Ponadto zaleca się, aby pracownicy sezonowi w trakcie kwarantanny, którzy prowadzą zbiór owoców miękkich (maliny, truskawki, jagody itp.) i warzyw zielonych jedzonych na surowo (np. sałata, rukola, szpinak) oraz pracują przy obróbce żywności przeznaczonej do bezpośredniego spożycia, stosowali przez cały czas pracy zarówno maseczki zakrywające usta i nos, jak również rękawiczki jedno­razowe, które muszą być często zmieniane (nie podano, jak często).
Główny Inspektorat Sanitarny zaleca, aby mierzyć pracownikom przynajmniej raz dziennie, przed rozpoczęciem pracy, temperaturę termometrem bezdotykowym, a w przypadku innego termometru – jego dezynfekcję po każdym jego użyciu.
Ponadto, według urzędników, gospodarz powinien zapewnić pracownikom sezonowym pranie odzieży, pościeli itp. oraz regularne (kilka razy w ciągu dnia) czyszczenie powierzchni wspólnych, z którymi stykają się pracownicy, np. klamek drzwi wejściowych, poręczy, blatów, oparć krzeseł. W przypadku prac na polu, jak również innych prac rolniczych, np. sortowania, obierania, krojenia, stanowiska pracy poszczególnych osób powinny być oddalone od siebie o co najmniej 1,5 m.

Magdalena Szymańska