Czereśnie możemy sadzić jesienią lub wiosną. W przypadku sadzenia wiosennego ważne, by drzewka trafiły do gruntu nim wypuszczą liście, a jeszcze lepiej przed nabrzmieniem pąków, które mogą zostać uszkodzone podczas zabiegu, a to spowolni wypuszczenie nowych pędów.
r e k l a m a
Pod uprawę czereśni
warto przeznaczyć stanowisko, na którym rok wcześniej były uprawiane rośliny na nawóz zielony. Najlepsze są te z rodziny bobowatych ze zbożowymi, np. peluszka, wyka ze słonecznikiem lub facelią. W przypadku sadzenia na stanowisku bez przyoranych roślin zielnych, należy glebę wzbogacić obornikiem lub kompostem. Najlepsza gleba pod czereśnie jest o odczynie pH 6,5–7,0, piaszczysto-gliniasta, niewskazane są gleby podmokłe ani zbyt suche. Drzewa nie tolerują zagłębień terenu, gdzie tworzą się zastoiska mrozowe. Chcąc uniknąć kłopotów z przemarzaniem pąków i kwiatów należy sadzić je na wzniesieniach. Wybór odmian do uprawy nie powinien być przypadkowy. Należy brać pod uwagę porę dojrzewania, wysokość plonowania, odporność na choroby i szkodniki. Ważne jest, aby materiał nasadzeniowy pochodził z zaufanego źródła i był opatrzony etykietą.
Podczas sadzenia należy zachować odpowiednie odstępy. Czereśnie sadzimy w zależności od odmiany w rzędach co 3,5 do 5 m i odległości w rzędzie co 2 do 3 m. Dołek powinien być o szerokości dopasowanej do rozłożonych swobodnie korzeni. W środek dołka wbija się palik o wysokości ok. 1 m wyższy od sadzonego drzewka. Przed umieszczeniem drzewka należy sprawdzić stan korzeni, usunąć skaleczone, nadłamane, chore, zbyt wiotkie i delikatne a pozostałe skrócić o 2 do 3 cm. Podczas umieszczania w dołku trzeba zwrócić uwagę na miejsce okulizacji, które powinno pozostać nad powierzchnią ziemi. Drzewko zasypać ziemią, delikatnie potrząsając, by gleba wypełniła przestrzeń między korzeniami.
Czereśnie prowadzi się w formie szpalerowej, wrzecionowej lub naturalnej i od tego uzależnione jest kształtowanie korony. Przy formie szpalerowej dbać należy o właściwe ukształtowanie poszczególnych pięter na rozpostartej konstrukcji z drutów rozpiętych między słupami. Każde piętro tworzy się wyginając do pozycji poziomej dwóch naprzeciwległych pędów. W kolejnych latach postępuje się tak samo tworząc następne piętra osiągając trzy. Należy dbać przy tym, by zbytnio konary się nie rozrastały ani nie wyrastały na boki poza szpaler. Wrzecionową formę stosuje się głównie przy odmianach karłowych i półkarłowych i kształtuje się tak, by wszystkie konary odchodziły jak najbardziej prostopadle od przewodnika. Efekt ten osiąga się przez odginanie gałęzi i mocowanie ich palikami i sznurkiem do ziemi. Najmniej pracochłonną formą jest korona naturalna. Wystarczy pilnować, by nie powstał konkurencyjny przewodnik. W drugim roku po posadzeniu, koronę kształtujemy tak, by dolne gałęzie znajdowały się na wysokości ok. 70 cm i usuwamy wszystkie chore, uszkodzone i krzyżujące pędy.
Przy wyborze odmian
ważny jest smak i konsystencja miąższu owoców, a także podatność na choroby i szkodniki. Ceniona odmiana Burlat może być uprawiana na terenie całego kraju, jest mało wrażliwa na raka bakteryjnego i podobnych, mało wrażliwa na mróz. Dojrzewa w pierwszej połowie czerwca, rodzi obficie w trzecim roku uprawy. Owoce są duże, sercowate, ciemnoczerwone, o dość twardym i soczystym miąższu. Buttnera Czerwona (zyskała u nas uproszczoną nazwę Poznańska) jest mało wrażliwa na spadki temperatur i choroby grzybowe. Owoce dojrzewają w połowie lipca, są cenione za chrupki, aromatyczny i słodki miąższ, ukryty pod jasnożółtą skórką z lekkim rumieńcem. Hedelfińska, ceniona jest za duże jajowate owoce o ciemnoczerwonej skórce przechodzącej w fioletowy brąz. W środku ukryty jest bardzo soczysty, ciemnoczerwony miąższ. Dojrzewa w połowie lipca, jest średnio odporna na mróz i średnio podatna na choroby drewna i kory. Kordia jest odmianą o niskiej podatności na raka bakteryjnego, dojrzewa późno zamykając sezon czereśniowy. Jest mało odporna na niskie temperatury, w okres owocowania wchodzi w 3 roku rodząc obficie i corocznie pod warunkiem, że w pobliżu rośnie drzewo innej odmiany służące za zapylacz. Kordia rodzi duże sercowate owoce, o czerwonobrązowej ciemnej skórce. Regina jest odporna na choroby grzybowe i niskie temperatury, lecz osiąga duże rozmiary w związku z czym wymaga dużo miejsca. W drugiej połowie lipca owoce osiągają dojrzałość, są kuliste, czasem sercowate, ciemnoczerwone z brązowym odcieniem, o jasnoczerwonym, soczystym, słodkim i chrząstkowym miąższu. Rivan rodzi ciemnoczerwone, sercowate owoce, o lekko kwaskowatym smaku i średnio miękkim miąższu. Jej owoce dojrzewają pod koniec maja.
Największą zmorą jest nasionnica trześniówka, która zagraża niemal wszystkim czereśniom, a także wiśniom. Jest to muchówka, która w formie oskrzydlonej opuszcza zimowlę w maju i samice zaczynają składanie jaj (wyłącznie w temperaturze powyżej 16°C) pod skórką owoców. W celu ograniczania szkodnika przy małej powierzchni nasadzeń warto rozkładać pod drzewami włókninę chroniącą przed zakopywaniem się larw. Mamy też możliwość pozbycia się porażonych opadłych owoców z larwami. Można również po zbiorach spulchnić wierzchnią warstwę gleby, by larwy wydobyte na powierzchnię zostały wybrane przez ptaki albo uległy zasuszeniu w dni słoneczne.
Małgorzata Wyrzykowska
