Nadal mleko jest poddawane badaniom na sześć cech jakościowych, czyli zawartość tłuszczu i białka, ogólną liczbę bakterii, obecność inhibitorów, komórki somatyczne i temperaturę zamarzania (cechy bakteriologiczne). Badanie innych cech jakościowych może być natomiast uzgodnione między nabywcą a producentem. Ponadto uregulowano m.in. sposób pobierania próbek (kto musi stosować jaką technikę), zatwierdzono organy kontrolne i sprecyzowano, jaką wiedzę specjalistyczną musi posiadać osoba pobierająca próbki.

Na koszt nabywcy

Tak jak poprzednio, nabywca musi poddać mleko surowe badaniu jakości, którego wyniki muszą być uwzględnione przy obliczaniu ceny skupu. Koszty tej kontroli jakości ponosi kupujący. Pierwsze badanie jakości w ciężarówce do odbioru mleka musi być przeprowadzone przy użyciu oficjalnie certyfikowanej technologii, a osoba pobierająca próbki musi być odpowiednio przeszkolona. Nabywca musi zapewnić, że kontrola jakości zostanie przeprowadzona przez odpowiedni organ kontrolny. Jeżeli badanie to wykaże obecność inhibitora lub nadmierną ilość bakterii (> 100 000 jtk/ml lub liczbę komórek somatycznych > 400 000/ml), organ kontrolny musi poinformować o tym fakcie nabywcę (mleczarnię), a mleczarnia musi przekazać to producentowi.

Nabywca (zazwyczaj mleczarnia) musi zbadać całe surowe mleko przynajmniej na obecność grup inhibitorów penicylin i cefalosporyn za pomocą szybkiego testu przed jego zdekantowaniem.

W ramach badań jakościowych dla każdej cechy jakościowej musi być obliczona średnia wartość miesięczna. Prawnym wymogiem jest pobieranie próbek w trzy różne dni w miesiącu w celu określenia zawartości tłuszczu i białka. Całkowitą liczbę drobnoustrojów bada się dwa razy w miesiącu, inhibitory należy badać co najmniej cztery razy w miesiącu (penicyliny, cefalosporyny, aminoglikozydy), a test na obecność chinolonów należy przeprowadzać dwa razy w roku. Dla liczby komórek i punktu zamarzania należy w każdym przypadku określić wartość jeden raz na miesiąc. Ważne jest, aby odróżnić, że w przypadku zawartości tłuszczu i białka przyjmuje się średnią arytmetyczną, natomiast w przypadku całkowitej liczby płytek i komórek przyjmuje się średnią geometryczną.

W przypadku przekroczenia wartości docelowych dla cech jakościowych, cena skupu musi zostać odpowiednio obniżona (patrz tabelka).

Bardziej czułe testy

Już wcześniej w mleczarni przeprowadzało się szybki test na obecność inhibitorów przed każdym przelewem mleka ze zbiornika (przynajmniej w przypadku penicylin i cefalosporyn), a test na obecność inhibitorów przeprowadzało się w ramach zwykłej kontroli jakości mleka. Od lipca stosowane zestawy testów są znacznie bardziej czułe.

Związek Niemieckiego Przemysłu Mleczarskiego (VDM) opracował przegląd powszechnie stosowanych testów na obecność inhibitorów. Granice wykrywalności testów znacznie się różnią. Dla rolnika oznacza to, że zawsze należy stosować test, który jest również stosowany przez mleczarnię i krajowy organ kontrolny. Jest to jedyny sposób na zapewnienie, że wyniki tak zwanego szybkiego testu na obecność inhibitorów można porównać z kolejnymi testami przeprowadzanymi w mleczarni oraz przez krajowy organ kontrolny. Według nowych przepisów, rolnik musi być informowany przez mleczarnię o zastosowanym przez nią teście.

Za przekroczenie 100 tys. bakterii rolnik ma potrącone z ceny skupu 2 eurocenty/kg za miesiąc kalendarzowy. Jednorazowe wykrycie inhibitora kosztuje go 3 eurocenty/kg. Jeśli sytuacja się powtórzy, traci kolejne 3 eurocenty/kg. Z kolei za przekroczenie 400 tys. komórek/ml cena skupu mleka za odpowiedni miesiąc kalendarzowy jest obniżana o co najmniej 1 eurocent/kg.

Nowe przepisy wprowadzają też w Niemczech nowy przelicznik do zmiany litrów mleka na kilogramy. Zamiast 1,02 w całym kraju będzie stosowany przeliczmik 1,03.

Wprowadzone od lipca regulacje nie dotyczą odbiorców mleka, którzy w ciągu roku skupują nie więcej niż 500 l mleka surowego dziennie. Z kolei jeżeli dziennie skupowane jest mniej niż 5 tys. l mleka, próbki do badań mogą być pobierane w innym miejscu niż miejsce przyjęcia. System pobierania próbek nie musi spełniać bardziej rygorystycznych przepisów przewidzianych dla większych odbiorców.

Ponadto, każdy dostawca mleka może być ukarany za nieprzestrzeganie pozostałych norm jakości lub też nagradzany w przypadku dostarczenia mleka o ponadprzeciętnej jakości. Mleczarnie mogą też obniżać ceny mleka czy też je podwyższać na innej podstawie niż test jakości.

Magdalena Szymańska