Na co zwrócić uwagę, aby nie przegapić rui? Cierpliwość hodowcy i spokój w stadzie – te dwa czynniki to podstawa obserwacji rui. Cykl płciowy u krowy trwa od 18 do 25 dni, średnio 21 dni. U wielu krów ruja trwa krócej niż pół dnia, a zdarza się, że tylko cztery godziny. Dobre efekty daje obserwacja krów dwa razy dziennie po 30 minut. Nierzadko daje to lepsze wyniki niż obserwacja trzy razy dziennie po 20 minut. Około 60% rui odbywa się w nocy, a jedynie połowa krów wykazuje tzw. fazę stojącą rui. Buhaje i krowy wysoko cielne wyraźnie reagują na krowy będące w rui, dlatego są bardzo użyteczne przy wykrywaniu krów w okresie rujowym. Najbardziej widocznym objawem rui jest kładzenie pyska na zadzie innej krowy, co wskazuje na zamiar wskoczenia na tę sztukę.Gdy krowa, na którą wskoczyła inna ucieka, oznacza to, że wskakująca krowa jest prawdopodobnie w okresie rui. Gdy krowa, na którą wskoczyła inna krowa stoi spokojnie, oznacza to, że jest ona w rui.
Główną przyczyną cichej rui u krów jest przede wszystkim deficyt energii w początkowej fazie laktacji, wpływający na rozwój pęcherzyków jajnikowych oraz poziom hormonów odpowiedzialnych za manifestację rui. Istotne są również niedobory składników mineralnych, witaminy A oraz nieprawidłowe zbilansowanie białka i energii w dawce.
Przyczyną cichej rui może być także stres cieplny. Temperatury powyżej 32º C skracają czas i intensywność rui. Niektóre krowy odreagują stres brakiem manifestacji rui.
Do pogorszenia objawów rui mogą przyczynić się również czynniki środowiskowe, niezwiązane z żywieniem, takie jak brak ruchu i mało światła lub śliskie posadzki w oborach wolnostanowiskowych. Ze względu na złożoność zagadnienia, jakim jest rozród bydła, nie ma prostych odpowiedzi na pytanie jak postępować, gdy ruja jest cicha. Każdy problem powinien być diagnozowany indywidualnie. Na podstawie analizy ustalana jest prawidłowo zbilansowana dawka żywieniowa na okres wczesnej laktacji. W razie potrzeby można zastosować odpowiednią mieszankę mineralno-witaminową, poprawiającą manifestację rui oraz skuteczność zacieleń. Jeśli ciche ruje są efektem czynników zewnętrznych, konieczna jest poprawa warunków w oborze. Z pewnością warto również zadbać o bardzo dobrą wentylację pomieszczeń z krowami, czyste poidła, stosować sól w dawce pokarmowej albo lizawki oraz częściej sprzątać na stole paszowym.
Oprac. B. D.
