Jedyną skuteczną ochronę w tym przypadku zapewnia dobra zaprawa i prawidłowe zaprawianie ziarna siewnego.
r e k l a m a
Odglebowe i odnasienne
O jakich sprawcach chorób mowa? Choroby odglebowe zbóż, to zgorzel podstawy źdźbła i pałecznica zbóż i traw. Pasiastość liści jęczmienia, głownia pyląca, źdźbłowa i zwarta, śnieć cuchnąca i gładka to choroby odnasienne. Zgorzel siewek, fuzaryjna zgorzel siewek, pleśń śniegowa oraz śnieć karłowa również mogą być zawleczone z materiałem siewnym, ale też mogą czekać na zboża w glebie.
Wymienione choroby możemy ograniczyć tylko zaprawami nasiennymi. Poza tym podziałem – odglebowe i odnasienne, należy zaznaczyć, że z chorób odnasiennych trudno jest rozprawić się z tymi, które porażają i zasiedlają zarodki ziarniaka (głownia pyląca, zgorzel siewek, fuzaryjna zgorzel siewek, pleśń śniegowa). W okrywie owocowo-nasiennej słabych punktów szuka natomiast bardzo groźna pasiastość liści jęczmienia oraz zgorzel siewek, fuzaryjna zgorzel siewek i pleśń śniegowa. Na plewach i warstwie zewnętrznej ziarniaka czekać może śnieć cuchnąca, gładka i karłowa, głownia zwarta i źdźbłowa, septorioza siewek, fuzaryjna zgorzel siewek i pleśń śniegowa.
Bruzda pomaga ukryć się grzybom
Te wskazane miejsca, w których ukrywają się sprawcy chorób są newralgiczne, bo ciężko do nich dotrzeć z zaprawą przy prostej, gospodarskiej metodzie zaprawiania. Dlatego ważne jest dobre wyczyszczenie, a najlepiej także odpylenie ziarniaków przed zaprawianiem. Dodam, że nawet dokładnie odpylone ziarniaki cechuje budowa utrudniająca dotarcie zaprawy. To bruzda wzdłuż ziarnika oraz owłosiona bródka, najmocniej rozwinięta na ziarniakach pszenicy.
Pamiętajmy przed jesiennymi siewami, że wiele z grzybów odglebowych i odnasiennych zbóż rozwija się wewnątrz tkanek przez cały okres ich rozwoju, ale objawy chorobowe stają się widoczne dopiero w okresie kłoszenia. Niestety, wielu tych chorób nie ograniczymy zabiegami nalistnymi, a tylko zaprawami. W najbliższych wydaniach tygodnika "Tygodnika Poradnika Rolniczego" będziemy przypominać biologię najważniejszych chorób zbóż, które możemy ograniczyć zaprawami.
Marek Kalinowski
