Przypominamy, że sprawa nabrała rozgłosu po tym, jak zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rozpatrzenie możliwości interwencji w sprawie rzekomo nielegalnie wyprowadzonych do obrotu ciągników Belarus, które nie miały ważnych świadectw homologacji. Te ciągniki były i są rejestrowane w myśl krajowych przepisów „Prawo o ruchu drogowym”. Ale też z początkiem 2018 roku, po okresie przejściowym, zaczęło obowiązywać rozporządzenie unijne (UE) 167/2013 i wedle zawartych tam przepisów „pojazd używany przywieziony po 1 stycznia 2016 roku z państwa trzeciego, który przeznaczony jest do użytku w Unii Europejskiej po raz pierwszy, jest traktowany jako „nowy pojazd” i musi mieć ważną homologację”. Zwrot „nowy pojazd” – wedle tego rozporządzenia – oznacza pojazd, który nigdy wcześniej nie był rejestrowany ani dopuszczony (wprowadzony do użytku), a słowo „dopuszczenie” oznacza pierwsze wykorzystanie w UE pojazdu, układu, komponentu, oddzielnego zespołu technicznego, części lub wyposażenia zgodnie z ich przeznaczeniem. Pojawia się zatem pytanie o stan prawny rejestracji w Polsce używanych ciągników spoza UE: czy obowiązujące jest rozporządzenie (UE) 167/2013, które wymaga przedstawiania homologacji przy rejestracji, ewentualnie decyzji o dopuszczeniu jednostkowym lub czy nadal takie ciągniki mogą być rejestrowane na podstawie dotychczasowych przepisów krajowych.
– Choć kwestia rejestracji ciągników używanych, sprowadzanych do Polski spoza Unii Europejskiej nie należy do właściwości Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jednak MRiRW, na skutek sygnałów od środowisk rolniczych, podejmował interwencję w tej sprawie u właściwych organów – czytamy w piśmie, które otrzymaliśmy z MRiRW. – 14 maja 2021 r. prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z prośbą o podjęcie interwencji w sprawie podejrzenia nieprawidłowości w zakresie sprzedaży i wprowadzenia do obrotu ciągników marki Belarus podkreślając, że wprowadzone do obrotu ciągniki mogą być obciążone poważną wadą prawną. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi po analizie skierowanego wniosku, 20 maja 2021 r. zwrócił się z prośbą do Ministra Infrastruktury oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wyjaśnienie zgłaszanych zastrzeżeń. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 16 lipca 2021 r. poinformował MRiRW, że sprawa sprowadzania do Polski spoza UE ciągników rolniczych jest mu znana i była wyjaśniana z Transportowym Dozorem Technicznym oraz Ministerstwem Infrastruktury. Prezes UOKiK poinformował również, że obecnie nie ma wyznaczonego organu właściwego do prowadzenia kontroli na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 167/2013 z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów rolniczych i leśnych (dalej: rozporządzenie 167/2013).
r e k l a m a
W odpowiedzi nadesłanej
do naszej redakcji 11 sierpnia br. przez Departament Informacji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi czytamy dalej, że „od 16 lipca 2021 r. rozpoczęło się stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniającego dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011. Załącznik do rozporządzenia 2019/1020 obejmuje 70 aktów, do których będzie miało zastosowanie to rozporządzenie. Wśród aktów objętych zakresem stosowania tego rozporządzenia jest rozporządzenie
167/2013”.
– Z informacji przekazanych przez prezesa UOKiK wynika, że obecnie trwają prace legislacyjne nad włączeniem nowych organów do systemu nadzoru rynku. Organem nadzoru rynku odpowiedzialnym za kontrolę spełniania wymagań rozporządzenia 167/2013 przez pojazdy rolnicze będzie Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego – dodaje MRiRW.
Z kolei rzecznik prasowy
Ministerstwa Infrastruktury w odpowiedzi na nasze zapytanie potwierdza, że „funkcjonujący w Unii Europejskiej system homologacji pojazdów rolniczych jest określony w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 167/2013 w sprawie homologacji i nadzoru rynku pojazdów rolniczych i leśnych.”
„System ten dotyczy nowych pojazdów kategorii wymienionych w rozporządzeniu i polega na potwierdzeniu spełnienia określonych wymagań technicznych przez organ właściwy do spraw homologacji danego państwa członkowskiego poprzez wydanie świadectwa homologacji typu UE pojazdu” – czytamy w odpowiedzi Ministerstwa Infrastruktury, którą otrzymaliśmy 17 sierpnia br. „Krajowym organem właściwym do wykonywania czynności związanych z homologacją pojazdów, przedmiotu ich wyposażenia lub części, dopuszczeniem jednostkowym pojazdu czy też dopuszczeniem indywidualnym WE pojazdów jest Dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego (TDT). Dyrektor TDT nie wydał od 2014 r. świadectwa homologacji typu WE pojazdu dla ciągnika rolniczego marki MTZ Belarus”.
r e k l a m a
Jednocześnie rzecznik prasowy
Ministerstwa Infrastruktury podaje, że rejestracja pojazdów jest zadaniem własnym starosty (albo prezydenta miasta w przypadku miast na prawach powiatu), właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) właściciela pojazdu.
– Zadanie to powiat wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, w oparciu o obowiązujące przepisy prawa, wydając decyzję administracyjną – twierdzi rzecznik Ministerstwa Infrastruktury. – Dokonanie oceny dokumentów przedłożonych do wniosku o rejestrację pojazdu, ustalenie stanu faktycznego w tej sprawie i wydanie decyzji administracyjnej należy do wyłącznej właściwości organu rejestrującego pojazdy. Organ ten jest również uprawniony do dokonania wykładni prawa w danej indywidualnej sprawie jako organ stosujący prawo i dokonujący rozstrzygnięcia sprawy w prowadzonym postępowaniu administracyjnym.