Wcześniejsza emerytura może brzmieć zachęcająco, lecz ostatnie badania naukowe wskazują, że odłożenie o kilka lat przejścia na emeryturę może pomóc osobom starszym utrzymać dłużej jasność umysłu.
Wykorzystując dane pochodzące od 20 000 Amerykanów w podeszłym wieku, badacze oszacowali, że gdyby badani przechodzili na emeryturę w wieku 67 lat, ich zdrowie umysłowe byłoby w lepszym stanie.
Badania wskazują, że w ciągu życia różne czynniki – od poziomu edukacji przez gimnastykę po stan naszego serca – istotnie wpływają na tempo, w jakim na starość tracimy zdolności poznawcze i na ryzyko pojawienia się demencji. Zdolności poznawcze oznaczają między innymi zdolność do myślenia, wnioskowania, planowania i pamiętania.
– Pozostawanie w pracy może mieć działanie ochronne. Jest też tak, że ci, którzy pracują, są niejako „zmuszeni”, by utrzymywać aktywność umysłową. Natomiast ci, którzy przechodzą wcześniej na emeryturę, mogą wybierać taką aktywność, ale nie muszą, więc niekoniecznie to robią – twierdzi Jo Mhairi Hale z University of St. Andrews w Szkocji.
Grupa naukowców pod jej przewodnictwem przyjrzała się 20 000 Amerykanów w wieku 55–75 lat uczestniczących od kilku lat w badaniach. Zastosowano standardowe pytania mierzące jakość pamięci i inne funkcje mózgowe. Wielu badanych wciąż pracowało, przynajmniej na część etatu, podczas gdy 45% było na emeryturze. Badacze zastosowali metody statystyczne, by oszacować, w jakim stanie byliby badani, gdyby zmusić ich do przejścia na emeryturę w wieku 67 lat.
W prawdziwym życiu istnieje cały szereg czynników, które mogą wpłynąć zarówno na zdrowie poznawcze, jak i wiek emerytalny. A niektórzy ludzie mogą wcześniej przechodzić na emeryturę, ponieważ ich sprawność umysłowa się pogarsza. Wcześniejszą emeryturę wymuszają też te zawody, w których jesteśmy intensywniej eksploatowani fizycznie. Badacze uwzględnili wiele z tych czynników. Co się okazało?
Średnio grupa traciła około punktu w wynikach mówiących o zdolnościach poznawczych między 61. a 67. rokiem życia. Natomiast opóźnienie przejścia na emeryturę, jak szacują naukowcy, może poprawić ten wynik nawet o 30%. Naukowcy odkryli też, że dobroczynny efekt późniejszego przejścia na emeryturę trwa przynajmniej przez 5 lat od tego momentu.
Co to oznacza dla na wszystkich? Bez względu na to, kiedy przechodzimy na emeryturę, powinniśmy zrobić, co w naszej mocy, by utrzymywać w aktywności nasz mózg. Świetnie nada się do tego zapisanie się na uniwersytet trzeciego wieku, działalność w ochotniczej straży, kole gospodyń, stowarzyszeniu czy klubie seniora albo choćby rozwiązywanie krzyżówek i zerknięcie do gazety albo książki.
Karolina Kasperek