Pierwsze dwa dni października sprzyjają sadzeniu drzewek i krzewów owocowych, truskawek, poziomek, owocujących pnączy, m.in. winorośli, aktinidii (kiwi), cytryńca. Ponieważ będą na danym stanowisku rosły oraz rodziły owoce przez wiele lat, glebę należy odpowiednio przygotować, wzbogacając w składniki pokarmowe w postaci nawozów organicznych – dobrze przefermentowanego obornika lub kompostu. Gleba jest ciepła i wilgotna, więc rośliny szybko się przyjmą i zregenerują. Dobrze przed sadzeniem zanurzyć korzenie w papce (podobnie jak przy sadzeniu kapustnych) przygotowanej z gliny, krowieńca i ogrodniczego mydła potasowego.
Powoli żółkną i opadają liście z jabłoni i grusz. Warto opryskać drzewa 5-procentowym roztworem mocznika, który pozwoli na szybki rozkład liści i ograniczy występowanie parcha w kolejnym sezonie.
Kolejne dni są pod znakiem korzeniowych. Zaczynamy zbiory buraków i selerów, choć to zależy od pogody. Jeśli zapowiadane są spadki temperatur, zbieramy. Jeśli zapowiadają się ciepłe dni, zaczekajmy ze zbiorem – teraz bowiem korzenie pobierają najwięcej składników i powiększają swoją masę, szybko przyrastając. Dzień kwiatu po nowiu (mamy tylko jeden, ponieważ podczas nowiu nie wykonujemy żadnych prac) przeznaczamy na sadzenie wrzosów, mrozów, astrów. To również pora na sadzenie różnorakich bylin, a także wymianę dekoracji w donicach i skrzynkach na jesienne. Sadzimy również hortensje, magnolie, azalie, różaneczniki, pnącza ozdobne z kwiatów. Zbieramy nasiona z bylin z przeznaczeniem na przyszłoroczne siewy.
Pierwsze po nowiu dni liścia przeznaczamy na wysiew poplonów z przeznaczeniem na przekopanie lub przyoranie. To ostatni dzwonek, by zdążyły się zazielenić przed nadejściem zimnych dni. Sadzimy krzewy i drzewa ozdobne z liści, zakładamy żywopłoty. Perygeum (8 października) sprzyja przyjmowaniu się roślin.
Dni owocu będą odpowiadać zbiorom jabłek, gruszek, śliwek, jesiennych malin i aronii, ale trzeba to jeszcze przerobić i teraz jest na to czas. Likwidujemy zagonki z fasolą karłową, tyczną, groszkiem cukrowym, zbieramy strąki fasoli na suche ziarno. Czas na zbiory wrażliwych owoców roślin warzywnych, m.in. pomidorów, papryki, bakłażanów, melonów, kawonów, cukinii i dyni.
Kolejne dni korzenia, o ile są suche i słoneczne, przeznaczamy na zbiór i osuszanie korzeni marchwi, buraków, selerów, zanim wniesiemy je do piwnic. Na zagonie pozostawiamy pietruszkę, pasternak i skorzonerę – te mogą zimować w gruncie. To także dobry czas na rozkładanie ściółek, przekopywanie zagonków z resztkami roślin uprawianych wcześniej czy nawozów zielonych.
Dni kwiatu i nadciągające chłody mobilizują do wykopywania cebul galtonii, cantedeskii, dalii, mieczyków, pacioreczników i przeniesienia ich po osuszeniu do chłodnego pomieszczenia. Korzystając ze słonecznych i suchych dni, ścinamy kwiaty na suche kompozycje. Sadzimy cebule roślin kwitnących wiosną. Szczególnie spieszyć się powinni ci, którzy nie posadzili jeszcze krokusów, narcyzów i cesarskich koron.
W dni liścia zbieramy jesienne sałaty, szpinak i kapusty, którym teraz sprzyja kwaszenie. Grabimy spadające liście, przegarniamy wcześniej zgrabione, w których ukryły się szykujące się do snu zimowego ślimaki. Tuż przed pełnią owoce nagromadziły najwięcej cukrów – wykorzystajmy je do zrobienia przetworów na zimę. Po pełni czas zająć się uprawkami, czyli zasilaniem gleby kompostem, łętami, resztkami roślinnymi, skoszoną trawą, zgrabionymi liśćmi. Za wszystko, co stworzy zasób próchnicy, gleba będzie wdzięczna. Układamy też pryzmy kompostowe – jesienią materiału do kompostowania aż nadto. Pamiętajmy jednak, by nie wrzucać części porażonych chorobami ani chwastów kwitnących i z wytworzonymi nasionami.
W dni kwiatów zbieramy nasiona roślin ozdobnych (gdy są suche), sadzimy jesienno-zimowe kompozycje ozdobne w donicach, a także cebule tulipanów, hiacyntów, lilii, szafirków. Rośliny wrażliwe na spadki temperatur, np. datury, przenosimy do pomieszczeń. W dni liścia w szklarni siejemy jesienne sałaty, roszponkę, sadzimy iglaki, dekoracyjne trawy. Agrowłókniną okrywamy warzywa liściowe na wysokich grządkach, w tunelach czy inspektach. Pod drzewami owocowymi rozkładamy ściółki, dosadzamy drzewka (te z odkrytym korzeniem nie mogą czekać na posadzenie), a przy nich od razu mocujemy paliki i zakładamy osłony przeciwko sarnom i zającom.
Ostatniego dnia miesiąca, jeśli to konieczne, wzbogacamy glebę wapnem, dolomitem zasobnym w magnez, kompostem, obornikiem i inną materią organiczną.
Małgorzata Wyrzykowska
r e k l a m a
