Obok piszemy o oczekiwaniach cukrowni wchodzących w skład „Polskiego Cukru”. Warto w trakcie kampanii przypomnieć kilka czynników wpływających na zawartość cukru w korzeniach. W dużym skrócie, najmocniej decyduje o tym pogoda w ostatnich miesiącach wegetacji buraka oraz choroby liści.
r e k l a m a
Najsprawniejsza fotosynteza
Dla poziomu cukru w korzeniach buraków cukrowych kluczowy jest przebieg pogody jesienią i nie bez znaczenia jest genetyka odmian, nawożenie i utrzymanie dobrego stanu zdrowotnego liści. To wszystko decyduje o ostatecznym wyniku, ale jesień jest okresem, w którym buraki najsprawniej gromadzą cukier, a sprzyja temu umiarkowana wilgotność gleby i słoneczna pogoda.
W warunkach naszego klimatu burak cukrowy jest uznawany za najsprawniejszą fabrykę energii zawartej w cukrze. W okresie od połowy sierpnia do połowy października – kiedy aparat asymilacyjny jest najbardziej efektywny – jedna roślina buraka cukrowego może produkować dziennie od 1 do 1,5 g cukru.
Tak sprawnego aparatu fotosyntezy nie ma żadna inna roślina w naszym obszarze klimatycznym. Jeżeli założymy, że obsada na plantacji wynosi 80 tys. roślin/ha, to łatwo możemy wyliczyć, że w ciągu doby (przy bardzo dobrych warunkach pogodowych) w okresie od połowy sierpnia do połowy października buraki cukrowe produkować mogą 80 kg/ha cukru i więcej.
Pożądana słoneczna jesień
Burak cukrowy jest rośliną o wysokiej produktywności fotosyntezy i dlatego tak ważna jest ilość bezpośredniego promieniowania świetlnego, którego miarą jest ilość godzin ze słońcem w poszczególnych okresach. Dobremu plonowaniu korzeni sprzyja słoneczny kwiecień (dzięki czemu następuje szybsze ogrzanie gleby), a następnie słoneczna trzecia dekada czerwca oraz pierwsza i druga dekada lipca.
W pierwszej połowie wegetacji długość okresu usłonecznienia wpływa głównie na wysoki plon korzeni. Usłonecznienie w pierwszej i trzeciej dekadzie sierpnia oraz we wrześniu, wywiera wpływ na polaryzację cukru, a zdecydowanie największy wpływ na zawartość cukru w burakach ma ilość godzin ze słońcem we wrześniu i październiku.
Duże znaczenie odgrywa też temperatura. W okresie największego przyrostu masy plonu korzeni (lipiec–sierpień) optymalna dla buraków średnia temperatura dobowa powietrza powinna się utrzymywać w granicach 15–17 st. C. Niższe temperatury, szczególnie nocą, dobrze oddziałują na buraki w końcowym okresie wegetacji. Ograniczają one przyrost masy liści i sprzyjają gromadzeniu się cukru w korzeniach. W przeciętnych warunkach pogodowych przyrost plonu korzeni i zawartości cukru trwa w Polsce przez cały październik, a przy sprzyjających warunkach również w listopadzie.
r e k l a m a
Dobra polaryzacja
w tym roku
Jak wspomniałem na początku, kampania cukrownicza wystartowała, a wykonywane np. przez cukrownie Südzucker analizy prób na masę i polaryzację od 31 tygodnia br. są optymistyczne, lepsze niż w 2019 i 2020 r. Wyniki ostatnich analiz wykonanych w 39. tygodniu są następujące: masa buraków – 814 g, masa liści z buraka – 494 g, polaryzacja – 196%, obsada – 96,8 tys. Roślin na ha, plon buraków liczony z obsady – 78,8 t/ha, plon cukru – 13,37 t/ha.
Warto dodać, że zawartość cukru w korzeniach jest cechą odmianową, ale ulegającą dużym wahaniom pod wpływem czynników agrotechnicznych (m.in. obsady roślin) i pogody jesienią. Z różnych doświadczeń wynika, że najwięcej cukru jest w korzeniach średniej wielkości ważących ok 700 g.
Na obniżenie polaryzacji cukru wpływają tzw. pośpiechy i tzw. burakochwasty ze zdrewniałymi korzeniami i kwiatostanem oraz bardzo mocno choroby liści
