XOkazało się, że moja mama najprawdopodobniej będzie spadkobierczynią po swoim bracie, który nie miał dzieci i żony. Zastanawiamy się, co z płatnościami bezpośrednimi. Czy spadkobierca może je otrzymać? Czy grunty muszą być uprawiane, aby otrzymać płatności?
YZgodnie z Kodeksem cywilnym (art. 932 k.c.), w przypadku braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym (dzieciom rodzeństwa). Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. Tak więc jaką część spadku otrzyma Pana mama, zależy od tego, ile ma rodzeństwa, jesli nie żyją rodzice.
Artykuł 27 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego wskazuje, że w przypadku śmierci rolnika, która nastąpiła w okresie od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do dnia doręczenia decyzji w sprawie o przyznanie tych płatności, płatności bezpośrednie przysługują jego spadkobiercy, jeżeli:
grunty, które były objęte wnioskiem o przyznanie płatności obszarowych, były w posiadaniu rolnika lub jego spadkobiercy w dniu 31 maja roku, w którym został złożony ten wniosek;
zwierzęta objęte wnioskiem o przyznanie płatności związanych do zwierząt, były w posiadaniu rolnika lub jego spadkobiercy przez wymagany okres do przyznania tych płatności;
spełnia on warunki do przyznania danej płatności, z tym że warunek posiadania numeru identyfikacyjnego uznaje się za spełniony, nawet jeżeli spadkobiercy nadano numer identyfikacyjny, który nie może być wykorzystywany do ubiegania się o przyznanie płatności bezpośrednich.
Spadkobierca rolnika wstępuje do toczącego się postępowania na jego miejsce na wniosek złożony w terminie 7 miesięcy od dnia otwarcia spadku. Warto dodać, że według art. 924 spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Do wniosku o przyznanie płatności spadkobierca, oprócz numeru identyfikacyjnego, dołącza prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo, w przypadku gdy nie zostało zakończone postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku – zaświadczenie sądu o zarejestrowaniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, albo potwierdzoną kopię wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wraz z potwierdzeniem nadania tego wniosku. Trzeba także załączyć zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza.
Spadkobierca rolnika składa prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku w terminie 21 dni od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia.
Jeżeli z postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo z zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza wynika, że do nabycia spadku uprawnionych jest więcej spadkobierców rolnika niż jeden, spadkobierca wstępujący do postępowania w sprawie o przyznanie płatności bezpośrednich składa oświadczenia pozostałych spadkobierców o wyrażeniu zgody na przyznanie mu płatności bezpośrednich.
Wojewódzki Sąd Administracyjny z siedzibą w Poznaniu w orzeczeniu z dnia 22 stycznia 2020 r. (sygn. akt: III SA/Po 505/19) orzekł, że dla uzyskania płatności nie wystarczy być posiadaczem działek rolnych w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Należy je rolniczo użytkować. Rolnik nie musi sam tego robić. Posiadanie gruntu może polegać na zlecaniu osobom trzecim dokonania stosownych zabiegów, jednak istotne jest, aby rolnik miał decyzyjność, jak, co, gdzie i kiedy na gruncie zasiać, komu i kiedy zlecić prace polowe. ●
