Wirus afrykańskiego pomoru świń ponownie pojawił się w stadach w Wielkopolsce i na Dolnym Śląsku. Sto dziesiąte ognisko ASF w tym roku potwierdzono w gospodarstwie, w którym utrzymywano 38 świń (3 lochy, 3 prosięta, 22 warchlaki i 10 tuczników) w Golejewie w gminie Pakosław w powiecie rawickim w województwie wielkopolskim. Ten region to duże zagłębie trzody chlewnej, dlatego w strefie zapowietrzonej znalazły się aż 74 gospodarstwa i około 4 tys. świń, natomiast w strefie zagrożonej jest 525 gospodarstw, w których utrzymywanych jest prawie 70 tys. świń. W tym roku w powiecie rawickim stwierdzono już wcześniej dwa ogniska afrykańskiego pomoru świń.
Ognisko w województwie dolnośląskim wystąpiło w stadzie w miejscowości Niezgoda w gminie Żmigród w powiecie trzebnickim. Utrzymywano w nim 8 świń. Pozostałe ostatnio stwierdzane zachorowania dotyczyły Małopolski i Podkarpacia.
Na przełomie września i października potwierdzono też około 70 nowych ognisk ASF w populacji dzików. Najwięcej z nich, bo aż 54, było na zachodzie kraju w województwach lubuskim i dolnośląskim. Od początku roku na obszarze Polski potwierdzono już 2159 ognisk afrykańskiego pomoru świń dzików.
Obiecujące wyniki
W Stanach Zjednoczonych wciąż trwają badania nad zapobieganiem rozprzestrzenianiu się wirusa ASF oraz opracowaniem skutecznej i bezpiecznej szczepionki. Departament Rolnictwa USA (USDA) ogłosił, że jedna ze stworzonych ostatnio szczepionek przeciwko wirusowi afrykańskiego pomoru świń skutecznie chroni zwierzęta zarówno w Europie, jak i w Azji, w tym również przed obecnie najczęściej krążącymi azjatyckimi szczepami wirusa.
Preparat zawiera żywe atenuowane (osłabione) szczepy wirusa i według amerykańskich naukowców może odegrać ważną rolę w kontroli epidemii ASF na świecie. Poprzednie badania przeprowadzano bowiem w warunkach laboratoryjnych i tylko na świniach pochodzących z hodowli europejskich przy użyciu pierwotnego szczepu z początkowej fazy epidemii. Największa produkcja trzody chlewnej odbywa się natomiast w Azji i to stamtąd pochodzi większość wieprzowiny, choć wirus wciąż powoduje tam olbrzymie straty w produkcji świń.
Do tej pory Służba ds. Badań Rolniczych (ARS) Departamentu Rolnictwa USA opracowała pięć eksperymentalnych szczepionek przeciwko ASF i podpisała siedem licencji z firmami farmaceutycznymi w celu wdrożenia ich do produkcji. Wyniki amerykańskich badań nad najnowszą szczepionką opublikowane w czasopiśmie „Transboundary and Emerging Diseases” pokazały, że odporność pojawia się u około jednej trzeciej świń w drugim tygodniu po szczepieniu, a pełną ochronę u wszystkich świń osiągnięto w czwartym tygodniu.
Dzielenie się wiedzą
Naukowcy z ARS będą nadal określać bezpieczeństwo i skuteczność szczepionki przeciwko afrykańskiemu pomorowi świń w warunkach produkcji komercyjnej i ściśle współpracują ze swoimi partnerami w Wietnamie. Stany Zjednoczone rozpoczęły badania nad afrykańskim pomorem świń w tym azjatyckim kraju w połowie 2020 roku. Pierwsze sześć projektów badawczych prowadzonych w Wietnamie związanych z ASF objęło ocenę w terenie płynów ustnych w celu wykrywania wirusa, badanie gryzoni jako wektorów szerzenia się ASF, określenie czasu i temperatury wymaganej do inaktywacji wirusa oraz opracowanie metod odkażania ciężarówek.
Raport z badań terenowych przeprowadzonych w Wietnamie przez pracowników Uniwersytetu Stanowego w Kansas wskazał, że przyczepy i kabiny pojazdów dostarczających pasze i przewożących zwierzęta są częstym obszarem skażenia wirusem ASF. Badania wykonane przez Uniwersytet w Nebrasce i Wietnamski Narodowy Uniwersytet Rolniczy mają na celu ustalenie protokołów sanitarnych stosowanych do dezynfekcji przyczep do przewozu zwierząt, aby móc określić optymalny czas odkażania i temperaturę niezbędną do całkowitej inaktywacji wirusa afrykańskiego pomoru świń.
Centrum informacji o zdrowiu świń USDA nadal stara się dowiedzieć wszystkiego co możliwe na temat kontroli afrykańskiego pomoru świń i sposobów zapobiegania dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa. Zdaniem amerykańskiego rządu, lekcje te będą cenne, jeśli ewentualnie ASF przeniesie się do Stanów Zjednoczonych. Finansuje też badania nad wirusem, które przyniosą korzyści zarówno amerykańskim, jak i wietnamskim producentom wieprzowiny.
Dominika Stancelewska
