XW 2017 r. umarł mój ojciec. Nie odrzuciłem po nim spadku. Okazało się, że ojciec ma dług wobec urzędu gminy z powodu bezumownego użytkowania gminnej działki. W 2015 r., jeszcze za życia ojca, zapadł wyrok sądowy w tej sprawie, który dotyczył obowiązku zapłaty za lata 2007–2015. Teraz urząd gminy dochodzi zapłaty tej kwoty ode mnie, a dodatkowo żąda też zapłaty za 2016 r. i grozi, że jeśli dobrowolnie nie zapłacę, to też wystąpi do sądu. Czy te zobowiązania już się nie przedawniły? Czytałem w Internecie, że długi przedawniają się najpóźniej po upływie 6 lat.
YIstotnie, od 9 lipca 2018 r.
obowiązują nowe terminy przedawnienia, które zostały wprowadzone ustawą z 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 118 k.c., termin przedawnienia wynosi 6 lat. Natomiast dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej. Poprzednio pierwszy z tych terminów wynosił 10 lat i on właśnie miał zastosowanie w przypadku długu Pana ojca wobec gminy.
Tak obecnie, jak i poprzednio bieg terminu przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.
W myśl art. 124 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.
W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Przez zakończenie postępowania sądowego należy rozumieć uprawomocnienie się orzeczenia zasądzającego roszczenie lub umarzającego postępowanie ze względu na zawarcie ugody.
Wniesienie sprawy do sądu przez gminę spowodowało przerwanie 10-letniego biegu przedawnienia. Zaczął on biec na nowo od momentu uprawomocnienia się wyroku.
Wymieniona wyżej ustawa zawiera przepisy przejściowe, zgodnie z którymi do roszczeń powstałych przed datą jej wejścia w życie i nieprzedawnionych w tym dniu stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego w brzmieniu obowiązującym od 9 lipca 2018 r. Przy czym termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg tego właśnie dnia. Natomiast koniec biegu terminu przedawnienia nastąpi – stosownie do obecnego brzmienia art. 118 k.c. – dopiero na koniec danego roku kalendarzowego. Tak więc termin przedawnienia roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, nieprzedawnionych w tym dniu, upłynie 31 grudnia 2024 r. Pod warunkiem, oczywiście, że bieg tego terminu nie zostanie przerwany. Wydaje się, że w tej sytuacji nie ma Pan możliwości uniknięcia spłacenia długu ciążącego na ojcu, gdyż z całą pewnością nie jest on jeszcze przedawniony.
Dodać należy, że zgodnie z art. 1012 k.c., spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Jak przewiduje art. 1015 k.c., oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Najczęściej jest to data śmierci osoby, po której dziedziczymy. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi zmarłego do wysokości majątku, jaki po nim odziedziczył. ●