W listopadzie br. zostanie uruchomiony nabór na dofinansowanie budowy płyt obornikowych oraz zbiorników na gnojówkę i gnojowicę. Mogą z niego skorzystać rolnicy prowadzący produkcję zwierzęcą, na którą nie jest potrzebne pozwolenie zintegrowane. Od początku PROW 2014–2020 skorzystało z tego dofinansowania ponad 3600 rolników. Część wniosków z naboru, który uruchomiono w grudniu ubiegłego roku, jest jeszcze rozpatrywana.
Trzeba jednak zaznaczyć, iż ceny materiałów budowlanych rosną, a przewidziane z PROW wsparcie na „Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych” jak na razie pozostaje na poziomie 100 tys. zł.
Również aplikatory
Wsparcie z „Inwestycji mających na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych” można przeznaczyć na budowę i rozbudowę płyt obornikowych oraz zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę wraz z instalacją techniczną i wyposażeniem. Młodzi rolnicy mogą wykorzystać je także na budowę urządzeń do przechowywania kiszonek. Gospodarstwa, które spełniają już warunki przechowywania nawozów naturalnych płynnych określone w Programie azotanowym, mogą wnioskować o pieniądze na doposażenie w urządzenia do aplikowania nawozów naturalnych płynnych. Przewidziano tutaj wsparcie na aplikatory typu: doglebowe (redlicowe o zębach sztywnych i kultywatorowe o zębach sprężystych lub talerzowe), węże wleczone, wleczone płozowe, szczelinowe tarczowe oraz zakupu wozów asenizacyjnych z aplikatorami gnojówki lub gnojowicy wskazanych wyżej typów.
O pomoc na zakup sprzętu do aplikacji można wystąpić również w sytuacji połączenia tej pomocy z realizacją inwestycji w przechowywanie nawozów naturalnych. Młodzi rolnicy mogą wystąpić o dofinansowanie zakupu wozu asenizacyjnego bez dokumentowania dostosowania gospodarstwa do warunków przechowywania nawozów naturalnych, jeśli będą wnioskować również o dofinansowanie budowy silosu na kiszonkę.
Według obecnych przepisów młodzi rolnicy mogą realizować inwestycje w silosy do kiszonek jedynie w terminie 24 miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa jako kierujący. Natomiast zrealizowanie całej operacji (gdy wnioskuje jeszcze o dofinansowanie, na przykład budowy płyty obornikowej) musi nastąpić w terminie 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Ze względu jednak na to, że obecny PROW będzie realizowany dłużej, proponuje się w określonych przypadkach, tj. w przypadku inwestycji związanej z doposażeniem gospodarstwa w urządzenia do aplikowania nawozów naturalnych płynnych lub realizowanej wraz z inwestycją w przechowywanie kiszonek, wydłużenie terminu zakończenia realizacji inwestycji do 30 czerwca 2025 roku.
Ustawodawca wydłużył, co prawda, realizację inwestycji o 2 lata, ale trzeba mieć tutaj na uwadze, iż gospodarstwa o obsadzie zwierząt powyżej 210 DJP muszą zmieścić się z wykonaniem inwestycji w płyty i zbiorniki do końca 2021 roku, a te z większą – do końca 2024 roku.
Dofinansowanie może pokryć także koszty ogólne, czyli np. przygotowania stosownej dokumentacji. Koszty ogólne nie mogą jednak przekroczyć 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych.
Za kwalifikowalne traktuje się koszty ponoszone od dnia, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów stanowiących koszty ogólne – poniesionych nie wcześniej niż 1 stycznia 2014 roku. Aczkolwiek wszystkie wydatki przed dniem zawarcia umowy o dofinansowanie ponoszone są na wyłączne ryzyko wnioskującego o przyznanie dofinansowania.
Punkty łatwe do zdobycia
Przy ustalaniu liczby zwierząt w gospodarstwie w przeliczeniu na DJP uwzględnia się stan średnioroczny zwierząt w roku kalendarzowym, w którym przypada dzień rozpoczęcia terminu składania wniosków o przyznanie pomocy. W najbliższym naborze będzie to więc 2021 rok, natomiast w przypadku rolników, którzy przejęli gospodarstwa lub rozpoczęli produkcję zwierzęcą w trakcie tego roku – planowany stan średnioroczny zwierząt w gospodarstwie w trakcie kolejnych 12 miesięcy.
Rolnicy mogą wnioskować o wsparcie na budowę lub przebudowę zbiorników oraz płyt o większej pojemności lub powierzchni, niż wynika to z Programu azotanowego, jeśli to uzasadnią, na przykład tym, że kupują lub przejmują obornik od sąsiada.
Pomoc w wysokości maksymalnie 100 tys. zł przyznawana jest w formie refundacji 50 lub 60% (gdy o pomoc wnioskuje młody rolnik) kosztów kwalifikowalnych. O kolejności przyznawania wsparcia decydują punkty. Do pomocy kwalifikują się wnioski, które uzyskały co najmniej 1 punkt. Punktowane są:
liczba zwierząt utrzymywanych w gospodarstwie w przeliczeniu na DJP (równa co najmniej 210 – 2 punkty, mniejsza niż 210 – 1 punkt),
udział kosztów kwalifikowalnych polegających na dostosowaniu gospodarstwa do wymagań dotyczących warunków przechowywania nawozów naturalnych (od 1 do 5 punktów),
nieskorzystanie wcześniej z tego dofinansowania lub dofinansowania na obszarach OSN – 1 punkt.
Nawet jeśli nabór wniosków ruszy w listopadzie, informację o tym, czy dany wniosek zakwalifikuje się do pomocy, rolnicy otrzymają najwcześniej wczesną wiosną. Listy z kolejnością przysługiwania pomocy Agencja publikuje bowiem w terminie 50 dni od dnia upływu terminu składania wniosków. Z kolei na rozpatrzenie wniosku Agencja ma 3 miesiące od upublicznienia tej listy.
Miej na uwadze, że...
Warto przypomnieć, iż płynne oraz stałe nawozy naturalne przechowuje się w bezpieczny dla środowiska sposób, zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i gruntu. W przypadku utrzymywania zwierząt na głębokiej ściółce obornik może być przechowywany w budynku inwentarskim o nieprzepuszczalnym podłożu. Rolnik może czasowo, pod warunkiem zachowania wymogów dotyczących odległości oraz dokumentacji, jednak nie dłużej niż przez 6 miesięcy, przechowywać obornik bezpośrednio na gruntach rolnych. Należy pamiętać jednak o tym, iż obornik na pryzmie przechowuje się w tym samym miejscu dopiero po upływie 3 lat.
Do upływu odpowiednio 2021 roku oraz 2024 rolnicy zapewniają przechowywanie nawozów naturalnych płynnych w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu.
Natomiast od 2022 roku rolnicy utrzymujący powyżej 210 DJP oraz towarowi producenci świń i drobiu muszą mieć taką pojemność zbiorników na gnojówkę i gnojowicę, która zapewni ich przechowywanie przez 6 miesięcy. Z kolei powierzchnia miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinna umożliwiać ich przechowanie przez 5 miesięcy. Na taką też powierzchnię oraz objętość przysługuje wspomniane powyżej dofinansowanie.
Magdalena Szymańska