Warto tę cechę wykorzystać i wysiać je do gruntu przed nastaniem mrozów, czyli w drugiej połowie listopada. Zbiór nastąpi o 2–3 tygodnie wcześniej niż z siewu wiosennego, a poza tym zamiast wiosną myśleć o ich siewie, zajmiemy się innymi pracami.
Po zbiorze warzyw, które już trafiły do piwnic czy kopców, dokładnie powinniśmy oczyścić zagony z resztek roślinnych i zastosować nawożenie mineralne z pominięciem azotu, który podamy wiosną pogłównie. Jeśli zagony były dobrze nawiezione nawozami organicznymi pod przedplon, z nawożenia mineralnego można zrezygnować. Na stanowiskach, które są mniej żyzne, można zastosować nawozy organiczne w postaci dobrze rozłożonego kompostu, a dodatkowo nawożenie fosforowe i potasowe, czyli 20 g/m2 superfosfatu granulowanego potrójnego oraz 30 g/m2 soli potasowej 60-procentowej. Po zasileniu gleby należy ją przekopać na głębokość szpadla i wyrównać powierzchnię, starannie grabiąc i rozbijając grudy ziemi. Dobre wygrabienie ma na celu ograniczenie strat wilgoci, a także zapobiegnie gromadzeniu się wody w zagłębieniach. Zgromadzona woda może doprowadzić do obumierania wysiewanych nasion.
Wybrane stanowisko pod uprawę ozimin powinno być osłonięte od wiatrów, mieć wystawę południową, słoneczną, o glebie lekkiej, przepuszczalnej i zawierającej dużo substancji odżywczych. Najlepsze są stanowiska po roślinach nawożonych organicznie, po których w glebie pozostała próchnica. Należy pamiętać, żeby nie uprawiać roślin następczych z tej samej rodziny, gdyż grozi to chorobami bądź szkodnikami preferującymi tę grupę. Warto także pamiętać, że siew ozimy zawsze jest obarczony pewnym ryzykiem. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jakie warunki będą panowały zimą i czy będą sprzyjały nasionom znajdującym się w glebie, dlatego ilość nasion powinniśmy zwiększyć o 50% w porównaniu z ilością stosowaną przy siewie wiosennym.
Marchew preferuje gleby ciepłe, gliniasto-piaszczyste o dużej zawartości próchnicy. Na glebach ciężkich, łatwo się zaskorupiających, zwięzłych i kamienistych marchew nie może się prawidłowo rozwijać i tworzy zniekształcone korzenie. Pietruszka dobrze plonuje na glebach głęboko uprawionych, żyznych, średnio zwięzłych i wilgotnych. Gleby lekkie, piaszczyste, jak i ciężkie są mało przydatne w jej uprawie. Na glebach ciężkich, niewystarczająco głęboko uprawionych, pietruszka korzeniowa ma tendencję do zniekształceń i tworzenia rozwidlonych korzeni. Podobnie jak marchwi, pietruszki nie uprawia się w pierwszym roku po oborniku. Koper najlepiej rośnie na podłożu żyznym, umiarkowanie wilgotnym (długotrwała susza prowadzi do zamierania roślin), stanowisku ciepłym i osłoniętym od wiatrów. Bardzo źle mu na w miejscu zacienionym oraz zbytnio wilgotnym.
Do jesiennej uprawy polecane są odmiany marchwi: Ambrozja, Damco F1, Amsterdamska, Esprado F1, Karo F1, Laguna F1, Nantes F1, Nektarina F1, Kalina F1, pietruszki – Cukrowa, a kopru – Lukullus, Ambrozja i Amat. Nasiona marchwi i pietruszki wysiewamy w rzędy odległe co 25–30 cm, koper w rzędy co 20 cm na głębokość 2 cm.
Małgorzata Wyrzykowska
