W wydaniu 42/2021 TPR opisywaliśmy problemy naszego Czytelnika związane z korzystaniem z wody z Jeziora Piaskowego, które położone jest na terenie gminy Międzychód (województwo wielkopolskie). Do jeziora przylega system kanałów, które otaczają trwałe użytki zielone. W przypadku suszy woda może być kierowana na pola. Rozwiązanie to sprawdzało się przez dziesięciolecia. Kłopoty zaczęły się w 2019 roku, kiedy dzierżawca jeziora ograniczył do niego dostęp. Pytania w tej sprawie skierowaliśmy do Państwowego Gospodarstwa Wody Polskie. Poniżej odpowiedź, którą przesłała Beata Zoła z Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
Informujemy, że w rozumieniu art. 16 pkt 21 i 65 lit. a ustawy Prawo wodne sprawa dotyczy rowu, który stanowi urządzenie melioracji wodnych. Rów ten, o symbolu R-SM-2, wraz z zastawką stanowi sztuczny odpływ z Jeziora Piaskowego. Naturalnym odpływem wód z Jeziora Piaskowego do rzeki Warty jest odpływ ciekiem pod nazwą Struga Piaskowa.
W 2019 roku do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (PGW WP) wpłynęła informacja o nielegalnym odprowadzaniu wód z Jeziora Piaskowego przez jednego z rolników. Zwróciliśmy się wówczas do starosty międzyrzeckiego oraz do miejscowych spółek wodnych o wskazanie właściciela ww. rowu R-SM-2. Obie wskazane jednostki w odpowiedzi nie wskazały właściciela rowu oraz nie udzieliły żadnych informacji o obiektach hydrotechnicznych znajdujących się na nim. Administratorem tego urządzenia nie jest PGW WP, wobec powyższego nikt nie może go obsługiwać, za wyjątkiem uprawnionych do tego służb w sytuacjach kryzysowych.
Zgodnie z art. 389 pkt 6, w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy Prawo Wodne, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodno-
prawne wymagane jest na wykonanie urządzeń wodnych. Przepisy ustawy dotyczące urządzeń wodnych stosuje się odpowiednio do przebudowy tych urządzeń. Wykonanie zastawki w rowie kwalifikowane jest jako przebudowa urządzenia wodnego. Pozwolenia wodnoprawnego wymaga również, zgodnie z art. 389 pkt 1, w związku z art. 35 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy Prawo wodne, pobór wód powierzchniowych. W myśl art. 476 ust. 1 i art. 479 tej ustawy, kto bez zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym korzysta z wód lub wykonuje urządzenia wodne albo inne czynności wymagające pozwolenia wodnoprawnego, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Opisane postępowanie (korzystanie z wód Jeziora Piaskowego) bez dopełnienia obowiązku uzyskania stosownego pozwolenia wodnoprawnego oraz zgody właściciela wody stanowi naruszenie przepisów prawa.
PGW WP nie posiada informacji, w oparciu o jakie zezwolenia i na jakich warunkach rolnik korzystał z systemu melioracyjnego od kilkudziesięciu lat. Działania takie obecnie bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego są niedozwolone.
