Dzwonek Pierwszy miesiąc prenumeraty za 50% ceny Sprawdź

r e k l a m a

Partner serwisu

Szkodniki drzew aktywne jesienią

Data publikacji 24.11.2021r.

Najczęściej występującym szkodnikiem jest piędzik przedzimek, lecz nie tylko ten wykazuje jesienną aktywność. Choć ta pora roku sprzyja zaszyciu się na sen zimowy czy to na pędach drzew, czy kokonach umieszczonych w ściółce lub wierzchniej warstwie gleby, jeszcze zaobserwujemy latające wieczorem nocne motyle, inaczej ćmy.

Nocne motyle, czyli ćmy to osobniki dorosłe, które nie przynoszą szkód bo żywią się rosą lub nektarem, ale ich gąsienice są groźnymi szkodnikami. Warto poznać piędzika siewieraka, zimowka pozłotnika i zimowka ogołotnika, których loty trwają od października do grudnia. Występują znacznie rzadziej niż piędzik przedzimek.

Piędzik siewierak

to motyl z rodziny miernikowatych, którego można spotkać podczas jesiennych spacerów po parkach, lasach i sadach. Gąsienice miernikowatych poruszają się wyginając ciało w pałąk, ponieważ mają trzy pary nóg na przednich segmentach ciała i dwie pary na ostatnich z dużą przerwą między nimi. Jak u pozostałych gatunków istnieje silny dyformizm płciowy między osobnikami męskimi a żeńskimi. Samce wyglądają jak klasyczne ćmy, ale nie można tego powiedzieć o samiczkach. Rozpiętość szarych skrzydeł, przednie skrzydła bladobrunatne z lekko rozmytymi ciemnobrunatnymi, falistymi przepaskami samca dochodzi do 41 mm, tylne skrzydła białawe z wyraźną ciemną przepaską, długość ciała to 18 mm. Samice są szare, przednie skrzydła szare, z ciemniejszą przepaską, tylne natomiast jasnoszare ze słabo widoczną ciemną przepaską. Co szczególnie różni obie płcie, to skrzydła. Skrzydła samicy są zredukowane niemal do minimum, które nie pozwalają im latać. Długość jej ciała dochodzi do 8 mm. Siewierak pojawia się nieco wcześniej od przedzimka, bo już w październiku i odbywa loty aż do grudnia. W ciągu dnia samce skrywają się na pniach, gdzie starają się wtopić w tło, w obawie przed drapieżnikami. Samice również się ukrywają i trudniej je wytropić. Uaktywniają się dopiero nocą. Samce są bardziej ruchliwe i poszukują swych partnerek, które jako pozbawione skrzydeł mogą tylko przemieszczać się po pniach i gałęziach drzew. Dla zwabienia samców wydzielają specjalny rodzaj feromonu, który je wabi. Zapłodniona samica składa jaskrawo zielonkawe jaja w szczelinach, spękaniach kory, miejscach dobrze osłoniętych, a tuż przed wylęgiem zmieniają barwę na niebieskawą. Wiosną, gdy temperatura powietrza osiągnie 12 st. C, pojawiają się gąsienice. Są żółtozielone z trzema białymi liniami i ciemniejszą linią grzbietową niż u przedzimka. Odżywiają się pączkami, młodymi listkami, ale ten gatunek piędzika preferuje raczej liście brzozy, dębów czy buków, liśćmi drzew owocowych też nie pogardzi. Rozwój gąsienic trwa do czerwca, po czym się przepoczwarczają i w tym stadium czekają do jesieni.

Zimowek pozłotnik

podobnie jak piędziki należy do miernikowatych i podobnie jak kuzyni wygina ciało idąc. W przypadku tego gatunku również widać dyformizm płciowy, gdyż samiec jest w pełni uskrzydlony. Rozpiętość skrzydeł dochodzi do 44 mm. Wierzch skrzydeł jest złociastożółty z brunatnym przyprószeniem. Widoczne na złotym tle przepaski są brunatne i niemal proste, jedynie ta zewnętrzna przepaska łukowato wygięta, a za nią jest rząd widocznych brunatnych plam. Samice mają skrzydła zredukowane do kikutów o długości 12 mm i z tego względu nie mogą latać, więc oczekują samca na pniu i gałęziach drzew zarówno dziko rosnących, jak i drzew owocowych, choć te zasiedlają sporadycznie. Podobnie jak przedzimki samica składa jaja ukryte w zakamarkach kory, spękaniach i w tej formie zimują. Wiosną wylęgają się z nich gąsienice barwy zielonej do brunatnej, a po bokach ciała biegnie ciemniejszy pas.

Zimowek ogołotnik

to kolejny przedstawiciel miernikowatych. Samica ogołotnika jest bezskrzydła, czyli ze skrzydłami zredukowanymi do kikutów, osiąga około 14 mm długości, jest białawowoszara z ciemnobrązowymi plamami. Samce mają brązowożółte skrzydła o rozpiętości do 40 mm. Przednie skrzydła zmiennie ubarwione z wyraźnymi falistymi przepaskami, które czasem są rozmyte i słabo widoczne. Mniej więcej po środku skrzydła znajduje się wyraźna ciemna plamka. Samica podobnie jak poprzednie ćmy oczekuje samca na pniach drzew wydzielając charakterystyczne wabiące samców feromony i po zapłodnieniu składa jaja w zakamarkach kory, gdzie zimują. Wiosną wylęgają się z nich żółtobrązowe lub czerwonobrązowe gąsienice, ciemniejsze na grzbiecie z widocznymi czarnymi plamkami po bokach. Zimowek jest licznie występującym szkodnikiem zarówno sadów, jak i ogrodów, parków i lasów.

Wymienione gatunki szkodników nie wyrządzają dużych szkód gospodarczych, ale jeżeli wystąpią w dużym nasileniu to warto zastosować preparaty na bazie oleju parafinowego w celu ograniczenia ich populacji.

Małgorzata Wyrzykowska

r e k l a m a

r e k l a m a

Zobacz także

r e k l a m a