XMam przez działkę sąsiada drogę konieczną, którą ustanowił sąd. Porobiły się na niej koleiny, więc nawiozłem tam żwiru i wyrównałem. Właściciel ma pretensje, że to zrobiłem. Twierdzi, że nie miałem takiego prawa. Kto wobec tego ma utrzymywać drogę konieczną w takim stanie, żeby była przejezdna?
YArtykuł 289 Kodeksu cywilnego przewiduje, że w braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej. Jeżeli obowiązek utrzymywania takich urządzeń został włożony na właściciela nieruchomości obciążonej, właściciel odpowiedzialny jest także osobiście za wykonywanie tego obowiązku. Odpowiedzialność osobista współwłaścicieli jest solidarna.
Służebność drogi koniecznej jest rodzajem służebności gruntowej, więc powyższy przepis ma zastosowanie również do niej.
Zakres podejmowanych działań powinien wynikać z umowy, ewentualnie z orzeczenia sądu lub decyzji administracyjnej ustanawiającej służebność. W razie konieczności konkretyzacji tych czynności pomocne mogą być reguły wskazane w art. 287 k.c., zgodnie z którym zakres służebności gruntowej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według zasad współżycia społecznego przy uwzględnieniu zwyczajów miejscowych.
Przykładowo, można powiedzieć, że utrzymanie urządzeń polegać będzie na ich naprawach bieżących i remontach. Urządzeniem niezbędnym do korzystania ze służebności jest również utwardzenie nawierzchni wytyczonej drogi.
Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 15 czerwca 2010 r. (sygn. akt: II CSK 30/10), obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności drogi koniecznej w braku odmiennej umowy obejmuje swoim zakresem zarówno obowiązek wybudowania odpowiednich urządzeń, jeśli są potrzebne (utwardzenie drogi), jak i późniejsze ich utrzymywanie w należytym stanie. Wykonuje się to stosownie do sposobu korzystania z drogi i przeznaczenia nieruchomości władnącej oraz obciążonej (remonty, wymiana nawierzchni, zachowanie w czystości, zapewnienie odpływu wody itp.) oraz stosownie do sposobu korzystania z drogi i przeznaczenia nieruchomości władnącej oraz obciążonej. am