Koncentracja bakterii może być różna, zależnie od temperatury otoczenia, dostępu wilgoci, zagęszczenia zwierząt, ekspozycji na słońce itp. Do przenoszenia się bakterii środowiskowych dochodzi albo podczas doju, albo między dojami, jednak drobnoustroje środowiskowe nie mają takiej samej zdolności przywierania do strzyków i ich kolonizowania, jak bakterie zakaźne.
Jedną z większych grup bakterii środowiskowych stanowią bakterie Escherichia Coli oraz bakterie z rodzaju Klebsiella (wszystkie są gram-ujemne). Bakterie te bytują w ogromnych ilościach (miliony na gram materiału) w bezpośrednim otoczeniu bydła, w tym także w ściółce na legowiskach, zwłaszcza w ściółce z trocin lub wiórów. Drugą z większych grup stanowią gatunki paciorkowców środowiskowych, które są gram-dodatnie, a najbardziej powszechne wśród nich to: Streptococcus uberis i Streptococcus dysgalactiae. Bakterie te żyją i rozmnażają się w otoczeniu krów, ale jeżeli dostaną się do wymienia, doskonale adaptują się do tamtejszego środowiska i wywołują nowe infekcje. Można je znaleźć w podłożu legowisk, na mokrych, błotnistych obszarach i na okrywie włosowej zwierząt, które na nich leżą. Uważa się, że Streptococcus dysgalactiae może dostosowywać się zarówno do warunków zewnętrznych, jak i wewnętrznych.
Wskutek zakażeń wywołanych paciorkowcami środowiskowymi zakażone krowy mogą uwalniać ogromne ilości tych bakterii do mleka surowego, co może być przyczyną zwiększonej ilości bakterii w mleku zbiorczym, szczególnie w mniejszych stadach.
Zakażenie wymienia bakterią z grupy coli objawia się jego charakterystycznym obrzękiem. Na początku zakażenia krowa staje się apatyczna, później pojawia się wysoka gorączka, zwierzę przestaje jeść i spada ilość produkowanego mleka. Po upływie około 6 godzin wyraźnie już widać, że z wymieniem dzieje się coś niedobrego. Wewnątrz gruczołu tkanka, naczynia krwionośne, miąższowe są już bardzo zniszczone, dlatego też podczas doju zamiast mleka pojawia się woda.
Bakteria coli wytwarza toksyny, które najbardziej szkodzą krowie. Podanie antybiotyku nie bardzo pomaga, gdyż preparat działa bezpośrednio na bakterie, a nie na szkodliwe toksyny.
Profilaktyka zapalenia wymienia wywołanego przez bakterie środowiskowe obejmuje:
r e k l a m a
regularne czyszczenie lub zmianę ściółki,
zmniejszenie stresu cieplnego,
r e k l a m a
usuwanie owłosienia z wymion,
zapobieganie urazom strzyków,
Zobacz także
zmniejszenie obrzęku wymion u krów w okresie okołoporodowym poprzez odpowiednie żywienie oraz przyjmowanie potasu i sodu,
likwidowanie obszarów gromadzących wodę,
utrzymanie legowisk w sposób właściwy dla zapewnienia prawidłowej pozycji leżącej.
Trzeba też zawsze pamiętać, że przez około 30 minut po zakończonym doju kanał strzykowy wciąż pozostaje otwarty. Zaniedbanie dezynfekcji strzyków – przy użyciu skutecznego i bezpiecznego środka – jest jednoznaczne z mnożeniem się bakterii w ich wnętrzu. Nieodkażony i otwarty kanał strzykowy to zaproszenie dla bakterii środowiskowych i innych zakaźnych drobnoustrojów.
