r e k l a m a
Sprawcy choroby rozwijają się
w szerokim zakresie temperatur, a optymalnym przedziałem jest 5–25 st. C. Rozwojowi sprzyja wysoka wilgotność względna powietrza i gleby lub gleba przesuszona, a zatem i przy niedoborach wody w glebie grzyby mogą się rozwijać. Obok destrukcyjnego działania mrozów często to fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni razem z innymi chorobami podsuszkowymi jest przyczyną dużych strat w obsadzie roślin po zimie. Porażeniu przez grzyby ulegają korzenie i podstawa źdźbła. Przenoszenie patogenów następuje z materiałem siewnym, ale źródłem infekcji może być również grzybnia żyjąca saprofitycznie w glebie na resztkach roślin. Pierwsze symptomy choroby mogą by widoczne już jesienią.Pochwy liściowe zmieniają barwę z zielonej na brązową. Początkowo mogą to być brunatne lub brązowe smugi, kreski oraz plamy nieregularnego kształtu. Niekiedy można obserwować zbrązowienie całej podstawy źdźbła i korzeni. Na porażonych częściach roślin pojawiają się oznaki grzyba w postaci białej lub różowej grzybni często na kolankach, a także wewnątrz źdźbeł. Końcowym etapem fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni jest całkowite, przedwczesne zamieranie porażonych pędów i tak zwane bielenie kłosów. Objawy fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni łatwo można pomylić z objawami zgorzeli podstawy źdźbła oraz z łamliwością źdźbła zbóż. Pamiętajmy, że w przypadku fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni oznaki porażenia na korzeniach i podstawie łodygi są brązowe, a plamy są w postaci kresek i smug. Barwa porażeń powodowanych przez zgorzel podstawy źdźbła na korzeniach i źdźbłach jest czarna, a łamliwość źdźbła zbóż objawia się brązowymi plamami na podstawie źdźbła (czarne łatki w centrum plamek), ale nie atakuje korzeni.
Chemiczne ograniczanie fuzaryjnej zgorzeli
podstawy źdźbła i korzeni zbóż zalecane jest w fazie od początku strzelania w źdźbło (BBCH 30) do fazy pierwszego kolanka (BBCH 31), jeżeli 25–30% źdźbeł uległo porażeniu. Szczególnie zagrożone chorobą są zboża ozime, a najbardziej pszenica i pszenżyto. Zabiegi chemiczne ograniczające chorobę wykonuje się w tym samym terminie jak przy łamliwości podstawy źdźbła (początek strzelania w źdźbło do fazy pierwszego kolanka). W tym terminie pozycjonowanych jest większość preparatów.Substancjami czynnymi ograniczającymi fuzaryjną zgorzel podstawy źdźbła i korzeni zbóż są strobliluryny, triazole i benzimidazole. Internetowa wyszukiwarka środków ochrony roślin wskazuje, że zastosowanie do ograniczania tej choroby w różnych fazach rozwojowych zbóż ma ponad 50 zarejestrowanych fungicydów. Chemiczne zwalczanie fuzaryjnej zgorzeli jest jednak utrudnione ze względu na sposób zimowania w postaci grzybni sprawców w glebie lub grubościenność zarodników na resztkach pożniwnych. Ponadto, sprawcy tej choroby mogą infekować zboża w ciągu całego okresu wegetacyjnego wywołując fuzariozę na liściach i ostatecznie na kłosach, kiedy zastosowane fungicydy przestają już działać.
Stopień porażenia pszenicy ozimej fuzaryjną zgorzelą podstawy źdźbła i korzeni zależy od warunków pogody, a w mniejszym stopniu od płodozmianu czy też stopnia zachwaszczenia łanu. W ograniczaniu choroby ważne jest stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego, poszukiwanie odmian o zwiększonej odporności i uprawa orkowa. To pomoże, ale też trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że różni sprawcy z rodzaju Fusarium występują powszechnie
