"Sorry, taki mamy klimat" mówiła była minister i takie samo hasło część osób stosuje jako argument za tym, że w Polsce nie jest aż tak wiele dni słonecznych i panele fotowoltaiczne nie będą tak skuteczne jak np. we Włoszech czy Hiszpanii. Jednak to tylko mit, gdyż w południowych krajach duże nasłonecznienie wiąże się też z upałami, które powodują zbyt intensywne nagrzewanie ogniw w panelach fotowoltaicznych (PV), a to obniża ich sprawność. Doświadczenia z Niemiec i z Polski wskazują, że nasza szerokość geograficzna jest atutem dla produkcji energii elektrycznej z PV. Oczywiście są regiony w Polsce, które mają lepszy potencjał do produkcji prądu z paneli – np. okolice Poznania, Warszawy i Łodzi czy niemal idealne pod Wrocławiem, Krakowem i Rzeszowem, ale także w pozostałych regionach można z powodzeniem postawić na instalację fotowoltaiczną.
Jednak przed jej montażem warto skupić się nad wybraniem odpowiedniego miejsca dla paneli. Rolnicy dysponują dużą ilość budynków z dachami ze spadem. Na efektywność paneli wpływ ma kąt nachylenia dachu, do którego będą przymocowane PV. Eksperci wskazują, że w naszej strefie geograficznej najwyższą efektywność modułów fotowoltaicznych (nawet 100%) uzyskujemy na dachach o stromiźnie od 30 do 40 stopni. Jednak straty na efektywności modułów o niższym lub wyższym kącie nachylenia nie są znaczące – sprawność na poziomie 95% przy kącie nachylenia 10 stopniu i 96% przy dachu ze spadem 60-stopniowym.

Najlepsze południe

Większy wpływ na efektywność paneli ma kwestia usytuowania względem stron świata budynku, na którym rolnik chciałby zainstalować PV?
– Modelowe usytuowanie budynku to kierunek południowy, azymut 180 stopni, wówczas efektywność z 1 kWp zainstalowanej mocy szacowana jest na około 1000 kWh w skali roku – mówi Michał Kopyść, ekspert z zakresu energetyki odnawialnej w Columbus Energy. – Efektywność instalacji spada wraz ze zmianą kierunku. W przypadku azymutu 150 stopni południowy-wschód mamy spadek efektywności o około 1%, 120 stopni południowy-wschód to spadek o około 7%, a azymut 90 stopni wschód, to spadek o około 17%. Sytuacja wygląda bardzo podobnie, gdy kierunek zmienia się na południowy-zachód oraz zachód – dodaje.
Dla przykładu, panele na budynku ustawionym na wschód z dachem o nachyleniu 50 stopniu będą miały efektywność na poziomie 77%. Najlepiej zatem montować PV na budynkach ze spadem między 20 a 50 stopni z orientacją w kierunku południowym, południowo-zachodnim i południowo-wschodnim.

Można też na płaskim

Warto także pamiętać, że panele można montować na płaskich dachach, jednak wówczas stosowany jest system montażowy zapewniające stromiznę między 20 a 30 stopni. Jednak wówczas koszty zainstalowania paneli są nieco wyższe. O ile? To zależy od firmy montującej instalację i kilku innych czynników.
– W ofercie dedykowanej dla rolników ubezpieczonych w KRUS (8% VAT) system montażowy na dach płaski jest droższy o około 100 zł za każdy zainstalowany kWp w stosunku do systemu na dach dwuspadowy – informuje Michał Kopyść.
Inną kwestią, na którą rolnik powinien zwrócić uwagę przed montażem paneli fotowoltaicznych na dachu swojej obory czy stodoły, to czy konstrukcja dachu ma odpowiednią wytrzymałość do paneli.
Odpowiedzialna firma montażowa jeszcze przed przystąpieniem do pracy powinna poprosić gospodarza o informację o nośności dachu i możliwym obciążeniu. Na podstawie tych danych technicznych dostawca paneli powinien zaproponować najlepsze rozwiązanie. Co istotne, nie na każdym poszyciu dachu można zainstalować PV.
– Nie dokonujemy montażu na eternicie. W takiej sytuacji polecamy rozważyć montaż instalacji na stołach gruntowych – zastrzega Michał Kopyść.

Paweł Mikos