Za czasów naszych babek nie było chyba domu, w którym na oknie nie stałaby doniczka z tą ciekawą zimozieloną, aromatyczną rośliną, pochodzącą z krajów śródziemnomorskich. Tomasz Moore uprawiał krzewinki rozmarynu w swoim ogródku nie tylko dla pszczół. Uważał bowiem, że to ziele pomaga utrzymać przyjaźnie. Szekspir natomiast uważał rozmaryn za symbol wierności. Dziś roślinę można spotkać jedynie w niewielu wiejskich ogródkach.
Surowcem zielarskim i przyprawowym rozmarynu są wąskie, zwinięte listki przypominające nieco wyglądem igły jodły lub świerku. Jest to wiecznie zielona roślina ozdobna, przyprawowa i lecznicza. W Polsce najczęściej uprawiany jest rozmaryn lekarski, traktowany jako ozdoba przydomowych ogrodów. Krzew dorasta do metra wysokości, ma krótkie, skórzaste liście, które z wierzchu są ciemnozielone, od spodu natomiast szaro bądź biało omszone. W pachwinkach mocno aromatycznych listków osadzone są bladoniebieskie lub jasnofioletowe kwiaty z dwoma pręcikami, które rozkwitają wczesną wiosną, od końca lutego i kwitną do lata. Zdarza się, że zakwitają powtórnie wczesną jesienią.
Z siewu dla cierpliwych
Jeśli chcemy uprawiać rozmaryn z siewu, nasiona należy wysiać najlepiej w pierwszych dniach marca lub nawet pod koniec lutego, ponieważ bardzo długo kiełkują. Niektórzy decydują się na zakup pierwszej rośliny, a później rozmnażają ją wegetatywnie przez sadzonki. Miejsce do produkcji rozsady powinno być dobrze oświetlone i ciepłe. Najlepszy jest parapet okienny o wystawie południowej, południowo-zachodniej bądź południowo-wschodniej. Nasiona umieszczamy w podgrzanym do temperatury pokojowej podłożu o neutralnym odczynie, na głębokość około 0,5 cm po dwie lub trzy sztuki w pojemnikach o średnicy 8 cm. Gdy sadzonki osiągną wysokość 5–10 cm, należy je przepikować do większych pojemników, sadząc pojedynczo. Można również wysiać nasiona do paletodoniczek pojedynczo – wówczas odejdzie konieczność pikowania. W maju wysadzamy rośliny na miejsce stałe lub do pojemników i wystawiamy na taras bądź do ogrodu. Trzeba pamiętać, że rozmaryn nie zimuje w gruncie.
Łatwiej sadzonkować
Sadzonkowanie polega na ukorzenianiu sadzonek pobranych z rośliny macierzystej. Odrywamy 10–20-centymetrowe gałązki z kilkoma parami liści. Dolne listki usuwamy, a sadzonki umieszczamy w wilgotnym piasku, zagłębiając je aż po nieoberwaną parę liści. Po około 2 miesiącach sadzonki powinny się ukorzenić. Wtedy należy uszczknąć wierzchołki pędów, by rośliny się rozkrzewiły. Ukorzenione i rozkrzewione sadzonki wysadzamy na miejsce stałe bądź do pojemników.
Rozmaryn bardzo lubi ciepło. Najlepiej rośnie na glebach lekkich, na słonecznym i osłoniętym stanowisku, preferuje wilgotne podłoże, ale nie mokre, gdyż korzenie mają tendencję do gnicia w zbyt mokrym środowisku. Z tego też względu nie toleruje podłoża ciężkiego, zbitego. Uprawiając rozmaryn w pojemniku, co pewien czas warto do podłoża wrzucić skorupki jaj, które podwyższą odczyn pH. Po pierwszych przymrozkach rozmaryn przenosimy do pomieszczeń i tam przechowujemy go do maja. Rośliny najlepiej się czują, gdy w pomieszczeniu nie ma więcej niż 10°C.
Małgorzata Wyrzykowska
