Dzwonek Pierwszy miesiąc prenumeraty za 50% ceny Sprawdź

r e k l a m a

Partner serwisu

Pasiastość liści jęczmienia atakuje z ziarna siewnego

Data publikacji 29.03.2022r.

Źródłem infekcji pasiastością liści jęczmienia jest materiał siewny. Z ziarna grzybnia przerasta systemicznie młodą roślinę. Infekcja siewek jest w dużym stopniu uzależniona od temperatury gleby i wilgotności powietrza.

Zakażeniu sprzyjają temperatury od 8°C do 10°C w czasie kiełkowania ziarna. W trakcie wzrostu roślin grzyb rozwija się na kolejnych pochwach liściowych, w fazie strzelania w źdźbło przenosi się na liście i prowadzi to do ich obumierania w okresie po kwitnieniu roślin zdrowych. Ostatecznie następuje infekcja kłosa, który często nie rozwija się i pozostaje w pochwie liściowej.

r e k l a m a

Jedyna rada, to skuteczna zaprawa

Z pasiastością liści w jęczmieniu ozimym dziś już nic nie wskóramy. Chorobę możemy ograniczyć jedynie przez zaprawianie ziarna siewnego i pamiętajmy o tym przed siewem jęczmienia jarego. Sprawcą tej groźnej choroby jęczmienia są grzyby Pyrenophora graminea Ito et Kuribayashi stadium doskonałego i workowego oraz Drechslera graminea Shoem. stadium konidialnego.

Choroba jest jednakowo groźna w uprawie jęczmienia ozimego i jarego. W skrajnych przypadkach pasiastość liści jęczmienia może być przyczyną nawet 40% redukcji plonu ziarna. W rozpoznawaniu zwłaszcza w pierwszych stadiach rozwoju na liściach chorobę można pomylić z plamistością siatkową jęczmienia.

Zarodniki konidialne nie mają zdolności zakażania liści sąsiednich roślin. Przenoszone są z wiatrem na kłosy roślin zdrowych. Następnie kiełkują między słupkiem a plewką, a potem strzępki grzybni wnikają do okrywy owocowo-nasiennej formującego się ziarniaka. Zakażone ziarniaki mogą wykształcać się normalnie i są, niestety, źródłem infekcji w następnym roku, po wysianiu ziarna. Zarodnikowaniu grzyba i zakażeniu nasion sprzyja duża wilgotność w czasie kłoszenia i kwitnienia.

Z opisów biologii sprawcy choroby wynika, że stadium workowe tworzy się rzadko na ściernisku i nie odgrywa znaczącej roli w cyklu rozwojowym grzyba. Do czynników zwiększających ryzyko występowania choroby możemy zaliczyć: stosowanie zakażonego materiału siewnego, wybór odmian podatnych na porażenie, zbyt gęsty siew oraz zbyt wysokie nawożenie azotowe.

Smugi między nerwami liści

Pasiastość liści jęczmienia może być mylona w rozpoznawaniu z innymi chorobami tego gatunku. Pasiastość po pokonaniu drogi na pochwach liściowych (smugi) w fazie strzelania w źdźbło objawia się na kolejnych liściach (zazwyczaj na drugim i trzecim) w postaci początkowo żółtych, a później brunatnych chlorotycznych, długich smug między nerwami. Na plamach może pojawić się brunatny nalot zarodnikowania konidialnego grzyba. Zwykle na liściach występuje kilka smug. W miejscach przebarwienia liście z czasem zasychają i pękają wzdłuż na wąskie pasma powodując tzw. rzemykowatość liści. Liście stopniowo zamierają przed lub w czasie kłoszenia. Rośliny porażone są niższe i nie wykłaszają się. Te końcowe objawy i skutki rozwoju choroby zależą od terminu zamierania roślin. Całkowicie chore rośliny zamierają przed wykształceniem ziarna. Słabiej porażone wykłaszają się, a kłosy są zdeformowane i płone.

Plamistość siatkowa jęczmienia (z którą może być mylona pasiastość liści jęczmienia) objawia się na początku małymi brunatnymi plamkami, które składają się z poprzecznych i podłużnych brunatnych nekroz, tworząc wzór "siatki" i mogą występować jednocześnie w kilku miejscach na liściu. Są to typowe objawy tej choroby, przy czym zamiast plam może ona objawiać się także w postaci smug (objawy nietypowe). Plamistość liści (druga choroba, z którą można mylić pasiastość liści jęczmienia) objawia się natomiast małymi, brązowymi i nieregularnymi plamami. Liść wygląda jakby był posypany zmielonym pieprzem, przy czym plamy po pewnym czasie łączą się.

r e k l a m a

Zdrowy materiał i balansowanie terminem siewu

Największe znaczenie w ograniczaniu pasiastości liści jęczmienia ma agrotechnika. Ważne jest w całym zmianowaniu niszczenie samosiewów jęczmienia i staranne przyorywanie jego resztek pożniwnych. Należy też zachować racjonalną przerwę w uprawie jęczmienia na tym samym polu i ograniczyć udział zbóż w płodozmianie. Występowanie choroby ogranicza wczesny siew jęczmienia ozimego i opóźniony jęczmienia jarego.

Podstawową metodą ochrony przed pasiastością liści jęczmienia jest siew pewnego, zdrowego materiału nasiennego, bo jak wynika z opisanej wyżej biologii rozwoju choroby, źródłem zakażenia jest ziarno.

Jedyną i najważniejszą metodą chemiczną ograniczania choroby są zaprawy nasienne. Jeżeli biorąc pod uwagę obserwacje pól z ostatnich lat spodziewamy się problemów z pasiastością liści jęczmienia powinniśmy w wyszukiwarce środków ochrony roślin wyszukać zaprawy ograniczające sprawców tej choroby.

Marek Kalinowski

r e k l a m a

r e k l a m a

Zobacz także

r e k l a m a